اثر تماسی فرمولاسیون های تهیه شده بر مبنای عصاره و اسانس‌های گیاهی روی کنه تارتن دولکه ای

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 8، دوره 28، شماره 3، آذر 1393، صفحه 393-399   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v28i3.25575

نویسندگان

نرگس عزیزیان¹؛ حمید رضا صراف معیری^{* 1}؛ اورنگ کاوسی¹؛ علیرضا بلند نظر²

¹دانشگاه زنجان

²باریج اسانس، کاشان

چکیده

کنه تارتن دولکه ایTetranychus urticae Koch. آفتی است پلی فاژ که به محصولات زراعی، باغی و به ویژه گلخانه ای در سراسر جهان آسیب می رساند. کاربرد آفت کش های شیمیایی علیه این آفت طی دهه های گذشته سبب بروز مقاومت در جمعیت، اثرات نامطلوب بر موجودات غیرهدف و محیط زیست و ظهور آفات ثانویه شده است. در سال های اخیر اسانس های گیاهی به عنوان ترکیبات طبیعی برای حفاظت از گیاهان مورد توجه قرار گرفته اند. در این پژوهش اثر کشندگی 5 ترکیب فرموله شده بر پایه اسانس های گیاهی شامل B: عصاره ی زیتون تلخ 5درصد، C: زیتون تلخ 5درصد + نعناع فلفلی 2درصد + پونه 2درصد + دارچین 2درصد ، D: زیتون تلخ 5درصد + نعناع فلفلی 2درصد + پونه 2درصد + رزماری 2درصد، E: زیتون تلخ 5درصد + نعناع فلفلی 2درصد+ پونه 2درصد + اکالیپتوس 5درصد و F: زیتون تلخ 5درصد + نعناع فلفلی 2درصد + رزماری 2درصد + اکالیپتوس 5درصد با روش غوطه ور سازی برگ های حاوی کنه بالغ ماده T. urticae داخل محلول ترکیبات فوق بررسی شد. نتایج نشان داد که از میان تیمارهای مورد بررسی، ترکیب فرموله شده E با LC50 برابر با 971/4 میکرو لیتر بر میلی لیتر بیشترین میزان کشندگی را در 24 ساعت پس از تیمار روی مرحله بالغ کنه تارتن دولکه ای داشت. کارآیی این فرمولاسیون به‌طور معنی داری بیش از سایر فرمولاسیون ها (به جز فرمولاسیون D) بود. طبق نتایج این پژوهش ترکیب اسانس های نعناع فلفلی، پونه و اکالیپتوس همراه با عصاره زیتون تلخ دارای کشندگی تماسی مطلوبی روی کنه تارتن می باشد. یافته های این مطالعه می تواند در استفاده کاربردی از اسانس های گیاهی به عنوان آفت کش های سبز مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

اسانس های گیاهی؛ زیتون تلخ؛ آفتکش زیستی؛ زیست سنجی

مراجع

- اشرف جو م.، و احمدی ک. 1390. اثر اتانول و دو عصاره گیاهی اتانولی بر کنه تارتن دولکه ای. مجموعه مقالات نخستین کنگره کنه شناسی ایران. کرمان 1-2 دی: 126.

2- پیرایش فر ف.، صراف معیری ح. ر.، و کاوسی ا. 1390 الف. اثرات کشندگی اسانس های آویشن، باریجه و پونه روی کنه تارتن دولکه‌ایTetranychus urticae . مجموعه مقالات اولین کنگره علوم و فناوری های نوین کشاورزی. زنجان 19-21 شهریور: 482.

3- پیرایش فر ف.، صراف معیری ح. ر. و کاووسی، ا. 1390ب. اثرات کشندگی اسانس های زیره سبز، رازیانه و نعناع روی کنه تارتن دو لکه‌ایTetranychus urticae . چهارمین همایش ملی حبوبات ایران. اراک 19-20 بهمن: 482

4- پیرایش فر ف.، صراف معیری ح. ر.، کاووسی ا.، ربی انگورانی ح. و حسینی ح. 1390 ج. اثرات کشندگی سه گونه از گیاهان دارویی خانواده نعنائیان روی کنه تارتن دو لکه ای. پنجمین همایش یافته های غرب کشور. سنندج 28-29 اردیبهشت: 486.

5- حریری مقدم ف.، محرمی پور س.، و سفید کن ف. 1390. اثر دورکنندگی و دوام اسانس Eucalypyus kingsmillii (Mauden) Maiden & Balakkely و Eucalyptus salmonophloia F. Muell روی کنه تارتن دولکه ای (Tetranychus urticae Koch). تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران 27(3):375-383.

6- صراف معیری ح. ر.، عزیزیان ن.، و پیرایش فر ف. 1391. اثرات کنه‌کشی برخی ترکیب فرموله شده بر پایه اسانس های نعناع فلفلی، پونه و رزماری علیه کنه تارتن دولکه ای. فناوری های نوین کشاورزی 5 (3): 79-88.

7- Attiaa S., Grissab K.L., Ghrabib Z.G., Mailleuxa A.C., Lognayc G., and Hancea T. 2012. Acaricidal activity of 31 essential oils extracted from plants collected in Tunisia. Natural Product Research and Development, 24(4):525-528.

8- Carpinella M.C., Ferrayoli C., Valladares G., Defago M.T., and Palacios S.M. 2002. Potent limonoid insect antifeedant from Melia azedarach. Bioscience, Biotechnology and Biochemistry, 66(8):1731-173.

9- Choi W.I., Lee S.G., Park H.M., and Ahn Y.J. 2004. Toxicity of plant essential oils to Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae) and Phytoseiulus persimilis (Acari:Phytoseiidae). Journal of Economic Entomology, 97:553-558.

10- Cracker L.E., and Simon J.E. 2002. Herbs spices and medicinal plants: recent advances in botany, Horticulture and pharmacology, V. 4. Satish Kumar jain for CBC publisher and Distributors, New Delhi, 282p.

11- Dang Q.L., Choi Y.H., Choi G.J., Jang K.S., Park M.S., Park, N.J., Lim C.H., Kim H., Ngoc L.H., and Kim J.C. 2010. Pesticidal activity of ingenane diterpenes isolated from Euphorbia kansui against Nilaparvata lugens and Tetranychus urticae. Journal of Asia-Pacific Entomology, 13:51-54.

12- Duchovskiene L., Karkleliene R., Surviliene E., and Starkute K. 2008. The effect of biopesticide NeemAzal-T/S on the Tetranychus urticae Koch. in carrot seed plants under green house conditions. Sodininkyste ir Darzininkyste, 27(4):177-182.

13- El-Sawi S.A. 2008. Toxicity and bioactivity of Melia azedarach L. on the two spotted spider mite Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) and its predacious mite, Euseius scutalis (Athais-Henriot) (Acari: Phytoseiidae). Egyptian Journal of Biological Pest Control, 18(2):289-295.

14- El-Zemity S.R., Rezk H.A., and Zaitoon A.A. 2012. Acaricidal potential of some essential oils and their monoterpenoids against the two-spotted spider mite Tetranychus urticae (Koch.). Phytopathology and Plant Protection, 42(12):334-339.

15- Ferrero M., Calvo F.J., Atuachiva T., Tixier M.S., and Kreiter S. 2011. Biological control of Tetranychus evansi Baker & Pritchard and Tetranychus urticae Koch by Phytoseiulus longipes Evans in tomato green houses in Spain (Acari: Tetranychidae, Phytoseiidae). Biological Control, 1:30-35.

16- Isman M. 1999. Pestcides based on plant essential oils. Pesticide Outlook, April, 68 – 72.

17- Isman M. B. 2000. Plant essential oils for pest and disease management. Crop Protection, 19:603-608.

18- Isman M. B., Miresmailli, S., and Machial C. 2010. Commertial opportunities for pesticides based on plant essential oils in agriculture. Industry and consumer products. Phytochem Review, 10:197-204.

19- Janssen A., Bruin J., Jacobs G., Schraag R., and Sabelis M. W. 1997. Predators use volatiles to avoid prey patches with conspecifics. Journal of Animal Ecology, 66:223-232.

20- Kim D.I., Kim S.G., Kang B.R., Ko S.J., Kim J.S., and Kim S. S. 2009. Management of two spotted spider mite, Tetranychus urticae, on organic strawberry field in Jeonnam area and toxicity of natural enemies against crude extract of Chrysanthimum cinerariefolium and Melia azedarach. Korean Journal of Organic Agriculture, 17(2):211-226.

21- Koul O., Walia S., and Dhaliwal G. S. 2008. Essential oils as green pesticides: potential and constraints. Biopesticides International, 4(1):63-84.

22- Laborda R.L., Manzano I., Gamon M., Gavidia I., Perez-Bermudez P., and Boluda R. 2013. Effects of Rosmarinus officinalis and Salvia officinalis essential oils on Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae). Industrial crop and product, 48:106–110.

23- LeOra Software. 1987. POLO-PC, user’s guide to probit or logit analysis, LeOra Software Inc., Berkeley,CA.

24- Makundi R.H., and Kashenge S. 2002. Comparative efficacy of neem, Azadirachta indica, extract formulations and the synthetic acaricide, Amitraz (Mitac) against the two spotted spider mite, Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae), on tomatoes, Lycopersicum aesculentum. Zschr Pflanzkr Pflanzenschutz, 109:57–63.

25- Miresmailli S., Bradbury R., and Isman M. B. 2006. Comparative toxicity of Rosmarinus officinalis L. essential oil and blends of its major constituents against Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) on two different host plants. Pest Management Science, 62:366-371.

26- Miresmailli S., and Isman M. B. 2006. Efficacy and persistence of rosemary oil as an acaricide against two-spotted spider mite (Acari: Tetranychidae) on greenhouse tomato. Ecotoxicology, 99(6):2015-2023.

27- Momen F.M., Amer S.A.A., and Refaat A.M. 2001. Influence of Mint and Peppermint on Tetranychus urticae and some Predacious Mites of the family phytoseiidae (Acari: Tetranychidae: Phytoseiidae). Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica, 36(1-2):143-153.

28- Moretti M.D.L., Sanna-Passino G., Demontis S., and Bazzoni E. 2002. Essential oil formulations useful as a new tool for insect pest control. American Association of Pharmaceutical Science, 3(2):2-11.

29- Motazedian N., Ravan S., and Bndani R. 2012. Toxicity and repellency effects of three Essential oils against Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae). Journal of Agriculture, Science and Technology, 14:275-284.

30- Nardo E.A.B., Costa A.S., and Lourencao, A.L. 1997. Melia azedarach extract as an antifeedant to Bemisia tabaci (Homoptera: Aleyrodidae). Florida Entomologist, 80(1):92-94.

31- Robertson J. L., Russell R. M., Preisler H. K., and Savin N. E. 2007. Bioassay With Arthropods. Taylor & Francis Group, London, 199p.

32- Roh H.S., Lim E.G., and Kim J. 2011. Acaricidal and oviposition deterring effects of santalol identified in sandalwood oil against two-spotted spider mite, Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae). Journal of Pest Science, 84:495-501.

33- Schmutterer H. 1995. The Neem tree Azadirachtin indica A. Juss and other Maliaceous plant sources of unique natural products of integrated pest management medicine, industry and other purposes. VCH, Weinheim, Federal Republic of Germany.

34- Whalon M.E., Mata- Sanehez D., Hollingworth R. M., and Daynslager L. 2012. Arthropoda pesticide resistance database. (available at: http: // www.pesticide resistance.org).

35- Yanar Y., Kadioglu I., Gokce A., Demirtas I., Goren N., Cam H., and Whalon M. 2011. Invitro antifungal activities of 26 plant extract on mycelia growth of phytophthora infestans (Mont) de Bary. African Journal of Biotechnology, 10(4):2625-2629.