ارزیابی ویژگی های جوانه زنی و خواب در سی توده بذری گیاهان دارویی

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 8، دوره 9، شماره 4 - شماره پیاپی 24، دی 1390، صفحه 651-658   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v9i4.13260

نویسندگان

حمیدرضا احیایی^* ؛ محمد خواجه حسینی

چکیده

بذور اکثر گیاهان دارویی در شرایط طبیعی دارای خواب می باشند، بنابراین شناخت عوامل موثر بر خواب بذور و ایجاد شرایط بهینه برای جوانه زنی
آن ها برای کشت گسترده گیاهان دارویی لازم می باشد، بدین منظور آزمایشی برای بررسی اثر خواب بر روی بذور 30 توده بذری گیاهان دارویی اجرا
شد. در آزمایش اول جوانه زنی بذور گیاهان دارویی در چهار تکرار 25 تایی بذور و با استفاده از آب مقطر در پتری دیش با کاغذ صافی واتمن بررسی شد،
صفر ) (Saponaria officinalis) 100 درصد) و کمترین در گل صابونی ) (Digitalis purpurea) بالاترین درصد جوانه زنی در گل انگشتانه
درصد) مشاهده شد. سپس در آزمایش دوم بر روی بذور 17 گونه که دارای خواب بودند، تیمارهای مختلف شکست خواب از قبیل نیترات پتاسیم ، خراش
با 94 درصد و خاکشیر نیشابور با 27 درصد (Sisymbrium irio) دهی بذور و برداشتن پوست بذور اعمال شد. در تیمار نیترات پتاسیم خاکشیر همدان
جوانه زنی به ترتیب بیشترین و کمترین درصد جوانه زنی را دارا بودند. در تیمار خراش دهی بیشترین و کمترین میزان شکست خواب به ترتیب در گل
1 درصد مشاهده شد. در تیمار هیپوکلریت سدیم نیز بیشترین و کمترین میزان جوانه زنی در ( Datura stramonium) صابونی با 33 درصد و تاتوره
42 درصد) مشاهده شد. به طور کلی براساس نتایج کاربرد تیمارهای شکستن خواب ) (Althaea officinalis) گیاه خار مریم ( 94 درصد) و ختمی
موجب افزایش درصد جوانه زنی بذور این گیاهان دارویی شد.

کلیدواژه‌ها

جوانه زنی؛ خواب بذر؛ شکستن خواب؛ گیاهان دارویی