ارزیابی میزان خسارت تریپس پیاز (Thysanoptera: Thripidae)Thrips tabaci L. روی پنج رقم و یک لاین لوبیاچیتی در شرایط مزرعه

پژوهش‌های حبوبات ایران

مقاله 3، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 24، دی 1400، صفحه 34-45   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.v12i2.84584

نویسنده

صدیقه اشتری^*

‌بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران

چکیده

لوبیا با نام علمی ‌Phaseolus vulgaris یکی از مهم‌ترین حبوبات می­باشد که در اغلب کشورهای جهان کشت می‌شود. این محصول توسط آفات مختلف از جمله تریپس پیاز مورد حمله قرار می‌گیرد. این تحقیق در طی دو سال در شرایط مزرعه با کاشت ارقام غفار، صدری، کوشا، تلاش و چیتی محلی خمین و لاین 21492KS- درقالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو آزمایش همراه با سم‌پاشی و بدون سم‌پاشی در ایستگاه تحقیقات لوبیای خمین انجام شد. آماربرداری برای بررسی تغییرات جمعیت آفت (به تفکیک لارو-پوره و بالغ) از زمان شروع آلودگی تا پایان آن به صورت هفتگی صورت گرفت. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SAS آنالیز و میانگین­ها از طریق آزمون توکی به صورت تجزیه مرکب مورد مقایسه قرارگرفتند. نتایج دوساله حاصل از این تحقیق نشان داد که بیشترین جمعیت تریپس در مراحل مختلف لارو-پوره و بالغ در دو رقم حساس چیتی محلی خمین (57/2±97/11 و 6/0±15/3 عدد) و صدری (28/2 ± 44/10 و 5/0±35/2 عدد) مشاهده شد. در این تحقیق رقم غفار و کوشا به ترتیب با 9/3749 و 3/3602 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را داشتند. از طرفی لاین 21492KS- در مقایسه با بقیه ارقام خسارت پایین­تر و جمعیت کمتری در مراحل مختلف لارو-پوره و بالغ (09/1 ±27/4 و 24/0 ± 95/0 عدد) داشت، ولی عملکرد آن (5/2212 کیلوگرم در هکتار) مانند رقم تلاش از سایر ارقام کمتر بود. همچنین این لاین کمترین جمعیت و کمترین درصد کاهش عملکرد را نیز در بین ارقام داشت. ازاین رو ارقام کوشا و غفار به دلیل عملکرد بالاتر و خسارت کمتر تریپس جهت کشت در منطقه اولویت دارند.

کلیدواژه‌ها

ارزیابی خسارت؛ تریپس پیاز؛ تغییرات جمعیت؛ لوبیا؛ مقاومت

مراجع

1. Ahmadi, K., Ebadzadeh, H., Hoseinpoor, R., Hatami, F., Abdeshah, H., Kazemian, A., and Rafiei, M. 2018. Agricultural Statistics. The First Volume of Agriculture. Ministry of Agriculture Jihad. Office of Statistics and Information Technology. 87 pp.
2. Alabi, O.Y., Odebiyi, J.A., and Tamo, M. 2004. Effect of host plant resistance in some cowpea (Vigna unguiculata cultivars on growth and developmental parameters of the flower bud thrips, Megalurothrips sjostedti (Trybom). Crop Protection 23: 83-88.
3. Alavi, J. Thrips Fauna in Bojnourd. MSc. Thesis. Ahvaz University, 132pp. (in Persian with English Summary).
4. Bagheri, A., Mahmudi, A.A., and Ghezeli, F. 2001. Common Beans. Research for Crop Jihad-e-Daneshgahi of Mashhad. 556 pp. (in Persian with English Summary).
5. Cardona, C., Feri, A., Bueno, J.M., Diaz, J., Gu, H., and Dorn, S. 2002. Resistance to Thrips palmi (Thysanoptera: Thripidae) in beans. Journal of Economic Entomology 95(5): 1066-1073.
6. Diaz-Montano, J., Fuchs, M., Nault, B.A., Fail, J., and Shelton, A.M. 2011. Onion thrips (Thysanoptera: Thripidae): A global pest of increasing concern in onion. Journal of Economic Entomology 104: 1-
7. Duff, J., Healey, M., and Senior, L. 2015.Thrips incidence in green beans and the degree of damage caused. Acta Horticulture 1105: 19-26.
8. Fail, J., and Penzes, B. 2001. Developing methods for testing the resistance of white cabbage against Thrips tabaci . Proceedings of the International Symposium on Thysanoptera. p.1118.
9. Hazir, A., and Rifat, M. 2011. Population fluctuation of thrips species in nectarine orchards and damage level in East Mediterranean Region of Turkey. Journal Entomology Research Society 14(1): 41-52.
10. Kalafchi, M., Ebadi, R., and Mobli, M. 2002. Study of population density and damage of onion thrips Thrips tabaci on onion populations in Isfahan. Proceedings of the 15 th Iranian Plant Protection Congress. Kermanshah, Iran. pp 68-69. (In Persian with English Summary).
11. Khanjani, M. 2004. Pests of Crop Plants of Iran. Bu Ali Sina University Press. 718 pp. (in Persian with English Summary).
12. Lima, P.F., Colombo, C.A., Chiorato, A.F., Yamaguchi, L.F., Kato, M.J., and Carbonell, S.A. 2014. Occurrence of isoflavonoids in Brazilian common bean germplasm Phaseolus vulgaris Journal of Agricultural and Food Chemistry 62: 9699-9704.
13. Mohiseni, A., and Kushki, M.H. 2016. The effect of planting pattern and plant density on the density and intensity of pest damage Tetranychus urticae koch on two red commom bean cultivars. Final Report Agriculture and Natural Resources Research and Education Center Boroujerd, Lorestan campus (In Persian with English Summary).
14. Moundm, L.A., and Marullo, R. 1996. The Thrips of central and south America: An introduction (Insecta: Thysanoptera). Memoirs on Entomology International 6: 487.
15. Roozbahani, M., Shakarami, J., Mohiseni, A.A., Kooshki, M.J., and Jafari, S.H. 2016.Investigation of resistance of ten red bean genotype to onion thrips in field conditions. Plant Pests Researches 6(3): 1-10. (In Persian with English Summary).
16. Rui, S., Hua, W., Rui, G., Qin, L., Lei, P., Jianan, L., Zhihui, H., and Chanyou, C. 2016. The Diversity of four anti-nutritional factors in common b Horticultural Plant Journal 2(2): 97-104.
17. Saeidi, Z. 2011. Investigation of resistance of selected genotype from local Chit bean masses of Chaharmahal and Bakhtiari province to two spotted spider mites. Research Project Final Report. 36 p. (In Persian with English Summary).
18. Saeidi, Z., and Rezvani, A. 2002.Investigation of bean thrips and economic importance of dominant species on local cultivars. Agricultural Documentation Center 11: 49-78. (In Persian with English Summary).
19. Sedaratian, A., Fathipour, Y., Talebi, A.A., and Farahani, S. 2010. Population density and spatial distribution pattern of Thrips tabaci (Thysanoptera: Thripidae) on different soybean varieties. Journal of Agricultural Science and Technology 12: 275-288. (In Persian with English Summary).
20. Shoeibi, M., Shayanmehr, M., and Modarres najafabadi, S.S. 2016. Identification and introduction of thysanoptera of bean fields in Markazi province. Journal of Plant Protection 30(1): 163-151. (In Persian with English Summary).
21. Trdan, S., Mileroj, L., Zezlina, I., Raspudic, E., Andjus, L., Vidrih, M., Bergant, K., Valic, N., and Zenidarcic, D. 2005. Feeding damage by onion thrips, Thrips tabaci Lindeman (Thysanoptera: Thripidae), on early white cabbage grown under insecticide-free conditions. African Entomology 13(1): 85-95.
22. Yousefi, M., and Abbasifar, A.R. 2009. Evaluation of resistance to Thrips (Thrips tabaci Lindeman) in improved Sefid-e-Khomein genotype and some other Iranian onion cultivars. Seed and Plant Improvement Journal 25(4): 605-621. ( In Persian with English Summary).
23. Van Rijin, P.C., Mollema, J.C., and Stenhuis-Borers, G.M. 1995. Comparative life history studies of Frankliniella occidentalis and Thrips tabaci on cucumber. Bulletin of Entomological Research 85: 285-297.