تاثیر یون پتاسیم روی مهار شوری در گیاه دارویی گل مغربی(Oenothera Macrocarpa

علوم باغبانی

مقاله 3، دوره 29، شماره 4، اسفند 1394، صفحه 528-536   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v29i4.25222

نویسندگان

مرتضی گلدانی^* ؛ احسان کشمیری

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

شوری یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش رستنی‌های طبیعی در بسیاری از مناطق دنیا به ویژه ایران است. گل مغربی گیاهی است از خانواده Onagraceae که از نظر دارویی و تغذیه‌ای از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش به منظور ارزیابی سطوح مقاومت به شوری این گیاه و نقش تغذیه پتاسیم در کاهش اثرات شوری انجام شد. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی بر روی گیاه گل مغربی با پنج سطح شوری کلرید سدیم (صفر، 30، 60، 90 و 120 میلی مولار) و دو سطح کلرید پتاسیم (صفر و 02/15 میلی مولار) در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1390 انجام شد. نتایج حاصل حاکی از کاهش سطح برگ، تعداد برگ، وزن خشک برگ، وزن تک برگ، حجم ریشه، وزن خشک ریشه، فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای و شاخص کلروفیل برگ‌ها در بالاترین سطح غلظت شوری بود به طوری که میزان فتوسنتز در بالاترین سطح شوری به میزان 12 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. کاربرد پتاسیم تاثیر مثبتی بر تحمل گیاه به شوری داشت و سبب کاهش تجمع سدیم و افزایش درصد پتاسیم در برگ‌ها گردید. همچنین کاربرد پتاسیم در بالاترین سطح شوری تعداد برگ را به میزان 32 درصد نسبت به همان سطح شوری بدون کاربرد پتاسیم افزایش داد. از طرفی نتایج نشان داد که این گیاه تا حد زیادی به سطوح شوری 30 تا 60 میلی‌مولار در این آزمایش مقاومت داشته و می‌تواند تولید قابل توجهی در این سطوح از شوری داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

تغذیه پتاسیم؛ کلرید سدیم؛ گل مغربی؛ صفات ظاهری

مراجع

-Abid, M., Qayyum, A., Dasti, A. A., and Abdilwajid R. 2001. Effect of salinity and SAR of irrigation water on yield, physiological growth parameters of Maize & properties of the soil. Journal Research., 12(1):26-33.

2-Apse, M. P., and Blumwald, E. 2002. Engineering salt tolerance in plant. Journal Biotechnology. 13: 146-150.

3-Asch, F., Dingkuhn, M., and Dorffling K. 2000. Salinity increases CO2 assimilation but reduces growth in field grown, irrigated rice. Plant and Soil. 218:1-10.

4-Ashraf, M., and Orooj, A. 2005. Salt stress effects on growth, ion accumulation and seed oil concentration in an arid zone traditional medicinal plant ajwain (Trachyspermum ammi L. Sprague). Department of Botany, University of Agriculture, Faisalabad 38040, Pakistan.

5-Ashraf, M., Mukhtar, N., Rehman, S. and Rha E. S. 2004. Salt induced changes in photosynthetic activity and growth in a potential medicinal plant Bishop`s weed (Ammi majus L.). Photosynthetica. 42(4): 543-550.

6-Bernstein, N., Kravchik, M., and Dudai, N. 2009. Salinity-induced changes in essential oil, pigments and salts accumulation in sweet basil (Osimum basilicum) in relation to alteration of morphological development. Annals Applied Biology. 156(2): 167-177.

7-Bhandal, IS, and Malik, CP. 1988. Potassium estimation, uptake, and its role in the physiology and metabolism of flowering plants. International Review of Cytology. 110: 205-254.

8-Cakmak, I. 2005. The role of potassium in alleviating detrimental effects of abiotic stresses in plants. Plant Nutrition and Soil Science. 168: 521-530.

9-Chow, W.S., Ball, M.C., and Anderson, J.M. 1990. Growth and photosynthetic responses of spinach to salinity implications of K+ nutrition for salt tolerance, Australian Journal of Plant Physiology., 17: 563 578.

10-Court, W.A., Hendel, J.G., Pocs, R. 1993. Determination of the fatty acids and oil content of evening primrose (Oenothera biennis L). Food Research. 26:181-186.

11-Cuin, TA., Miller, AJ., Laurie, SA., and Leigh, RA. 2003. Potassium activities in cell compartments of salt-grown barley leaves. ExperimentBotany. 54: 657- 661.

12-De Araujo, S.A.M., Silveira, J.A.G., Almeida, T.D., Rocha, I.M.A., Morais D.L., and Viegas, R.A. 2006. Salinity tolerance of halophyte (Atriplex nummularia L.) grown under increasing NaCl levels, Revista Brasileira de Engenharia Agricola e Ambiental, 10: 848-854.

13-Drazkiewicz, M. 1994. Chlorophyllase: Occurance functions, mechanism of action, effects of external and internal factors. Photosynthesis, 30:321-331.

14-Fieldsend, A.F., and Morison, J.I.L. 2000 b. Contrasting growth and dry matter partitioning in winter and spring evening primrose crops (Oenothera spp.). Field Crops Research., 68:9-20.

15-Gramer, G.R., Alberico, G.J. and Schmidt, C. 1994. Salt tolerance is not associated with the sodium accumulation of two maize hybrids. Australian. Journal Plant physiology., 21(5): 675-682.

16-Guo, F.O., and Tang, Z.C. 1999. Reduced Na+ and K+ permeability of K+ channel in plasma membrane isolated from roots of salt tolerant mutant of wheat, Chinese Science Bulletin, 44: 816-821.

17-Haghnia, G.H. 2004. Plant tolerance to salinity. Mashhad university publishers.

18-Hall, A.F. 2001.Crop responses to enviromental stresses. 232 p.

19-Hasni, I., Ben Ahmed, H., Bizid, E., Raies A., Samson, G. and Zid, E. 2009. Physiological characteristics of salt tolerance in fenugreek (Trigonella foenum graecum L.). The Proceedhngs of the International Plant Nutrition. Colloquim XVI, UC Davis.

20-Hejazi, A., Shahroodi, M., and Ardfroosh, J. 2004. Analytical methods of plant. The first edition of Tehran University Press.

21-Hoseyni, H.,and Rezvani, P. 2006. Salt and drought stress on the germination of plantago ovate. Crop Research Journal 4(1):15-25.

22-Hung, I., and Redman, R. E. 1995. Solute adjustment to salinity and calcium supply in cultivated and wild barley. Plant Nutrition. J. 18:1371-1389.

23-Jamil, M., Lee, D. B., Jung, K. Y., Ashraf, M., Lee, S. C., and Rha, E. S. 2006. Effect of salt (NaCl) stress on germination and early seedling growth of four vegetable species. Journal Central European Agriculture. 7: 273-282.

24-Kafi M., and Stowart, D. 2001. The effects of salinity on growth and yield of nine cultivar of wheat. Journal of Agriculture Science and Technology. Vol 12. No 1.

25-Kaya, C., Higgs, D., and Kirnak, H. 2001. The effects of high salinity (NaCl) and supplementary phosphorus and potassium on physiology and nutrition development of spinach. Bulgarian Journal Plant physiology. 27: 47-59.

26-Khoshgoftar, A., and Siadat, H. 2001. Mineral nutrition of vegetables and horticultural crops in salt condition. Publishing and agricultural training center.Karaj. Iran. 87 pp.

27-Marschner, H. 1995. Mineral nutrition of higher plants. Academic Press. London. 889 pp.

28-Meybodi, S., Ghareyazi, B. 2002. Physiological and breeding aspects in salt stress in plants. Isfahan University Press.

29-Munns, R., and Tester, M. 2008. Mechanisms of salinity tolerance. Annual Review Plant Biology. 59: 651-681.

30-Najafi, F., Khavari-Nejad, R. A., and Siah Ali, M. 2010. The effects of salt stress on physiological parameters in summer savory (Satureja hortensis L.) plant. Journal Stress Physiology Biochemistry. 6(1): 14-21.

31-Santa-Maria, G. E., and Epstein, E. 2001. Potassium/sodium selectivity in wheat and amphiploid cross wheat x Lophopyrum elongatum. Plant Science. 160: 523-534.

32-Schachtman, D., and Munns, R. 2002. Sodium accumulation in leaves of Triticum species that differ in salt tolerance. Australian Journal Plant physiology. 19(3):21,331-340.

33-Shen W, Nada, K., and Tachibana, S. 2000. Involvement of polyamines in the chilling tolerance of cucumber cultivars. Plant Physiology. 124: 431-439.

34-Spahn, C., Blaha, G., Stelzel, U., Agrawal, RK., Frank, J., and Nierhause, KH. 2000. Preparation of functional ribosomal complexes and effect of buffer conditions on tRNA positions observed by cry electron microscopy. Methods Enzymol. 317: 292-309.

35-Sultana, N., Ikeda, T. and Itoh, R. 1999. Effec of NaCl salinity on photosynthesis and dry matter accumulation in developing rice grains. Environmental and Experimental Botany. 42: 211-220.

36-Tester, M., and Davenport, R. 2003. Na+ tolerance and Na+ transport in higher plants. Annals Botany. 91: 503-527.

37-Weimberg R, Lerner, HR., and Poljakoff-Mayber, A. 1982. A relationship between potassium and proline accumulation in salt-stressed Sorghum bicolor. Physiology Plantarum. 55: 5-10.

38-Wittenmayer, L., and Merbach, W. 2005. Plant responses to drought and phosphorus deficiency: Contribution of phytohormones in root-related processes. Journal Plant Nutrition Soil Science. 168(4): 531-540.

39-Zuccarini, P. 2008. Effect of silicon on photosynthesis, water relations and nutrient uptake of Phaseolus vulgaris under NaCl stress, Biology Plantarum, 52(1): 157-160.