راه‌کارهای دستیابی به کشاورزی کم‌کربن در ایران

اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقاله 3، دوره 33، شماره 2 - شماره پیاپی 44، تیر 1398، صفحه 151-163   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead2.v0i0.70778

نویسندگان

افسانه نیکوکار^* ؛ آیلین تاج نیا

دانشگاه پیام نور، تهران

چکیده

هدف از این پژوهش ارائه راه‌کارهایی برای دستیابی به کشاورزی کم‌کربن در ایران است. بدین منظور ابتدا عوامل اثرگذار بر انتشار کربن با استفاده از داده‌های سری زمانی 1393-1368 و الگوهای اتورگرسیو با وقفه توزیعی3 و تصحیح خطا4 شناسایی شده‌اند. سپس با توجه به نحوه اثرگذاری این عوامل بر انتشار کربن، راهکارهایی برای دستیابی به کشاورزی کم‌کربن در ایران ارائه شده است. نتایج نشان‌دهنده یک رابطه U وارون در بلندمدت بین انتشار کربن و مصرف انرژی در این بخش است. هم‌چنین حداکثر مقدار آستانه مصرف انرژی، معادل 98/46 میلیون بشکه نفت خام است. در حال حاضر عملکرد بخش کشاورزی بیشتر از این سطح است و نشان می‌دهد که اثر تکنولوژی بر اثرات مقیاس و ترکیب غالب شده است. لذا انتظار می‌رود که با افزایش مصرف انرژی، انتشار کربن از طریق بهبود تکنولوژی به‌تدریج کاهش یابد. نتایج نشان می‌دهد که نرخ رشد ارزش‌افزوده بخش کشاورزی در بلندمدت و کوتاه‌مدت تأثیری بر انتشار کربن ندارد. هم‌چنین شاخص توسعه مالی بر انتشار کربن در بلند‌مدت تأثیر منفی دارد و در کوتاه‌مدت اثری ندارد. اما اثر شاخص باز بودن تجارت بر انتشار کربن در بلندمدت و کوتاه‌مدت مثبت است و فرضیه پناهگاه آلودگی را تأیید می‌کند. با توجه به نتایج پژوهش، افزایش حجم اعتبارات بخش خصوصی، تغییر الگوی تجارت با در نظر گرفتن مزیت‌های زیست‌محیطی و استفاده از برنامه‌های انرژی سبز، به عنوان راهکارهایی برای دستیابی به کشاورزی کم‌کربن در ایران پیشنهاد می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

الگوی خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی؛ ایران؛ دی‌اکسیدکربن؛ کشاورزی کم‌کربن؛ مصرف انرژی

مراجع

1- Aldy J.E. 2005. An environmental Kuznets curve analysis of U.S. state level carbon dioxide emission. Journal of Environment & Development 14: 48-72.

2- Cole M.A., Rayner A.J., and Bates J.M. 1997. The environmental Kuznets curve: an empirical analysis. Journal of Environment and Development Economics 2(4): 401-416.

3- Economic Time series database. Central bank of Islamic Republic of Iran. Available at https://tsd.cbi.ir/Display/Content.aspx.

4- Energy Balance Sheets, Different Years. Electricity and Energy Dept. Office of Planning for Electricity and Energy. Available at http://pep.moe.gov.ir.

5- Farhani S., Chaibi A., and Rault C. 2014. CO2 emissions, output, energy consumption, and trade in Tunisia. Econ Model 38: 426–434.

6- Grossman G., and Krueger A.B. 1991. Environmental Impact of a North American Free Trade Agreement. Combridge, National Bureau of Economic Research Working Paper.

7- Houshyar E., Dalgaard T., Tarazkar M.H., and Jorgensen U. 2015. Energy input for tomato production what economy says, and what is good for the environment. Journal of Cleaner Production 89: 99-109.

8- Hui Y., Cui-Xia L., Yao C., and Rao F. 2012. Developing potential of low-carbon agriculture in Heilongjiang province. Journal of Northeast Agricultural University (English edition) 19(1): 91-96.

9- Iwata H., Okada K., and Samreth S. 2009. Empirical study on the environmental Kuznets curve for co2 in France: The role of nuclear energy. Journal of Energy Policy 38(8): 4057-4063.

10- Jalil A., and Feridun M. 2011. The impact of growth, energy and financial development on the environment in China: a cointegration analysis. Journal of Energy Economics 33(2): 284-291.

11- Jinjun X. 2013. Low-Carbon Economics: Theory and application, Nagoya University, Japan. P. 1-17. (ed.) Part 1. Theories and Methodologies for the Low-Carbon Economy.

12- Lieb C.M. 2004. The enviromental Kuznets curve and flow versus stock pollution: the neglect of future damages. Journal of Enviromental and Resource Economics 29: 483-506.

13- Lotfalipour M.R., Falahi M.H., and Ashena M. 2011. Investigating the relationship between carbon dioxide emissions and economic growth, energy and trade in Iran. Journal of Economic Researches 46(1): 151-173. (In Persian)

14- Lotfalipour M.R., Fallahi M.A., and Bastam M. 2012. Evaluating environmental issues and forecasting carbon dioxide emissions in the Iran economy. Journal of Applied Economic Studies 3: 81-109. (In Persian)

15- Lotfalipour M.H., Falahati M.A., and Ismail Poor Moghadam H. 2014. The effect of economic growth, trade and financial development on the quality of environment in Iran (based on the composition index). Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research 4(15): 61-76. (In Persian with English abstract)

16- Mahdavi A., and Amir Babaei S. 2015. The effect of financial development on the quality of environment in Iran. Quarterly Journal of Economic Research (Sustainable Growth and Development) 4: 1-23. (In Persian)

17- Naucler T., and Enkvist P.A. 2009. Pathways to a Low-Carbon Economy, Version 2 of the Global Greenhouse Gas Abatement Cost Curve, McKinsey & Company.

18- Nikkhah A., Emadi B., and Firouzi S. 2015. Greenhouse gas emissions footprint of agricultural production in Guilan province of Iran. Sustainable Energy Technologies and Assessments 12: 10–14.

19- Ozturk I., and Acaravci A. 2013. The long run and causal analysis of energy, growth, openness and financial development on carbon emissions in Turkey. Journal of Energy Economics 36: 262-267.

20- Pesaran M.H., Shin Y., and Smith R.J. 1997. An Autoregressive Distributed Lag Modellimg Approach to Cointegration Analysis. Department of Applied Economics, University of Cambridge, England.

21- Rafindadi A.A. 2016. Revisiting the concept of environmental Kuznets curve in period of .energy disaster and deteriorating income: empirical evidenc from Japan. Energy Policy 94: 274–84.

22- Selden T.M., and Song D. 1994. Environmental quality and development is there a Kuznets curve for air pollution: emissions? Journal of Environmental Economics and Management 27(2): 147-162.

23- Shafik N .1994. Economic development and environmental quality: an econometric analysis. Journal of Oxford Economic Papers 46: 757-773.

24- Shahbaz M., Tiwari A.K., and Nasir M. 2013a. The effect of financial development, economic growth, coal consumption and trade othpenness on co2 emissions in South Africa. Energy Policy 61: 1452-1459.

25- Shahbaz M., Solarin S. A., Mahmood H. and Arouri M. 2013b. Does financial development reduce co2 emissions in Malaysian economy? A time series analysis. Journal of Economic Modelling 35: 145-152.

26- Shahzad S.J.H., Kumar R.R., Zakaria M., and Hurr M. 2017. Carbon emission, energy consumption, trade openness and financial development in Pakistan: a revisit. Renewable and Sustainable Energy Reviews 70: 185-192.‏

27- Song T., Zheng T., and Tong L. 2008. An empirical test of the environmental Kuznets curve in China: a panel cointegration approach. Journal of Economic Review 19(3): 381-392.

28- Tashkini A. 2006. Microfit Application Econometrics, Dibagaran Art & Cultural Institute, Tehran.

29- Torabi T., Khajuipour A., Tariqi S., and Pakravan M.R. 2015. The effect of energy consumption, economic growth and foreign trade on greenhouse gas emission in Iran. Quarterly Journal of Economic Modeling, Year 9, 1(29): 63-84. (In Persian)

30- Wang A., and Zhang X.Q. 2014. Discussion on Low Carbon Economy. Advanced Materials Research, Trans Tech Publ.

31- Xin X., Yuding W., and Jianzhong W. 2011. The problems and strategies of the low carbon economy development. Energy Procedia 5: 1831-1836.