ترجمان الحق و لسان الصدق یا ترجمۀ احقاق الحق و ازهاق الباطل

فقه و اصول

مقاله 8، دوره 7، شماره 2، مهر 1353، صفحه 152-160   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfu.v7i2.66779

نویسنده

محمود فاضل^*

نامشخص

چکیده

سید جلیل، علامه نبیل، ادیب اریب، قاضی نورالله بن سید شرف الدین حسینی مرعشی شوشتری متخلص به نوری، مقتول به سال1019ھ در اکبر آباد هند که از مردم شوشتر بوده است و به مشهد رضوی مسافرت کرده و در سال 993ھ به هند رفته و در آنجا منصب قاضی القضاتی را به عهده داشته و به ترویج مذهب جعفری همت گماشته است، دارای تألیفات ارزنده است در زمینه فنون مختلفه که مجموع آثار او را تا یکصد و چهل کتاب نگاشته اند، مهمترین و ارزنده ترین اثر او کتاب:«احقاق الحق و ازهاق الباطل» است که سه مرتبه به چاپ رسیده، دارای چند ترجمه و تلخیص وتعلیق است، از جمله:
1-ایضاح احقاق الحق: ترجمه ایست به فارسی از سیدمیر نصیرالدین حسین بن عبدالوهاب طباطبائی بهبهانی که آن را برای شاه سلیمان صفوی نگاشته و نسخه ای از آن در کربلا موجود است.
2- ترجمان الحق و لسان الصدق: که این ترجمه نیز به فارسی است از میرزامحمد نائینی مجتهد، که نسخه مورد بحث ما است.
3- ترجمه احقاق الحق: به زبان اردو، ترجمه ناقصی است که وسیله یکی از دانشمندان هندی نگاشته شده.
4- تلخیص احقاق الحق: که وسیله یکی از احفاد قاضی نورالله گزیده گردیده.
5- تعلیقه بر احقاق الحق: از شیخمفید الدین بن عبدالنبی شیرازی
6- تعلیقه بر احقاق الحق: از مولی محمد هادی بن عبدالحسین.
7- حاشیه احقاق الحق: از سید علاءالدوله نجل قاضی نورالله
نسخه ای که اکنون شناسانده میشود، ترجمه ایست غیر مطبوع که وسیله حاج میرزا محمد بن محمد نائینی مجتهد صورت پذیرفته، اعتماد السلطنه دربارۀ مترجم نامبرده گوید:« میرزا محمد نائینی از جمله اجلَّه فقهاء و عظماء و علماء بوده و در نایین و ملحقاتش و آنحدود به امور شرعیه مشغولی مینمود، کتاب مستطاب احقاق الحق من تصانیف السید السند القاضی نورالله الشهید به فارسی ترجمه کرده است، سال یکهزار و سیصد و پنج از سرای یپنج درگذشت».

مراجع

نامشخص