بررسی توان رقابتی برخی ارقام عدس (Lens culinaris L.) به تداخل علف های هرز در شرایط دیم

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 7، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 27، فروردین 1395، صفحه 82-94   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v8i1.34606

نویسندگان

جواد حمزه ئی^{* 1}؛ محسن سیدی²؛ مجید بابایی³

¹دانشگاه بوعلی سینا همدان

²بوعلی سینا همدان

³گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

این آزمایش به منظور بررسی واکنش برخی شاخص های زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد پنج رقم عدس (Lens culinaris L.) به تداخل علف های هرز در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال زراعی 92-1391 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل وجین و عدم وجین علف های هرز و پنج رقم عدس (بیله سوار، کارالینتا، کیمیا، سیمره و بومی) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر کنترل علف های هرز و رقم بر کلیه صفات معنی دار شد. اثر متقابل تیمارها نیز بر عملکرد دانه و بیولوژیک معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه و بیولوژیک (به ترتیب 110 و 338 گرم در مترمربع) از رقم بومی و تیمار وجین علف هرز به دست آمد. کمترین میزان این ویژگی ها به ترتیب با 82 و 70 درصد کاهش در رقم کارالینتا در تیمار عدم وجین علف هرز مشاهده شد. تداخل علف های هرز به طور معنی داری شاخص های زراعی و عملکرد ارقام عدس را کاهش داد. بیشترین و کمترین تراکم و بیوماس علف هرز نیز به ترتیب در رقم کارالینتا (33/23 بوته و 116 گرم در مترمربع) و بومی (15 بوته و 81 گرم در مترمربع) مشاهده شد. بالاترین شاخص رقابت و توانایی تحمل (به ترتیب 02/2 و 82/51) در رقم بومی و کمترین میزان این شاخص ها (به ترتیب 49/0 و 53/23) در رقم کارالینتا مشاهده شد. با توجه به نتایج این آزمایش، رقم بومی بیشترین و رقم کارالینتا کمترین قابلیت رقابت با علف های هرز را داشتند.

کلیدواژه‌ها

دیمکاری؛ زیست توده؛ کشاورزی پایدار؛ مدیریت تلفیقی علف هرز

مراجع

1- Aghaalikhani, M., Yadavi, A., and Modares Sanavi, S.M.A. 2006. Determination of critical period of weed control in bean (Phaseolus vulgaris L.) in Lordegan. Journal of Agricultural Science 28: 118-124. (In Persian with English Summary)

2- Ahmad Khan, L., Gul, H., and Azim Khan, M. 2003. Effect of post-emergence herbicide for controlling weeds in canola. Asian Journal Plant Science 3: 294-296.

3- Auškalnienė, O., Pšibišauskienė, G., and Auškalnis, A. 2010. Cultivar and density influence on weediness in spring barley crops. Zemdirbyeste-Agriculture 97(2): 53-60.

4- Awal, M.A., and Ashotus, R. 2015. Effect of weeding on the growth and yield of three varieties of lentil (Lens culinaris L.). American Journal of Food Science and Nutrition Research 2(2): 26-31.

5- Baghestani, M.A., Lemieux, C., and Leroux, G. 2005a. Early root and shoot competition between spring cereal cultivars and wild mustard (Brassica kaber). Iranian Journal of Weed Science 1(1): 19- 40.

6- Baghestani, M.A., and Zand, E. 2004. Investigated morphophysiological characteristics of affecting the competitive power of wheat with weed pterygium (Goldbachia iaevigata L.) and wild oat (Avena fatua L.) In Karaj Region. Journal of Plant Pests and Diseases 72(1): 91-111. (In Persian with English Summary)

7- Crotser, P.M., and Wit, W.W. 2000. Effect of Glycine max L. canopy characteristics interference and weed free period on Solanum ptycuntum L. growth. Weed Science 48: 20-26.

8- Deihimfard, R., Hejazi, A., Zand, E., Baghestani, M.A., Akbari, G.A., and Soufizadeh, S. 2007. Evaluation of some characteristics affecting competitiveness of eight Iranian wheat cultivars with rocket weed. Weed Science 1: 59-78.

9- Fakhari, R., Didehbaz, G., Nobahar, A., and Bahrampour, T. 2013. Optimal conditions cover crops for weed suppression: A review. International Journal of Agronomy and Plant Production 4(5): 1092-1097.

10- Farbodnia, A., Baghastani, M.A., Zand, E., and Noor Mohammadi, G.H. 2009. Evaluation of competitive ability of wheat cultivars against weeds Daphnia. Journal of Plant Protection 2(23): 47-81. (In Persian with English Summary)

11- Ghamari, H., and Ahmadvand, G. 2012. Effects of different period of interference and weed control on height, yield and yield components of bean. Journal of Crop Production and Processing 9: 70-79. (In Persian with English Summary)

12- Hamzei, J., Mohammady Nasab, A.D., Khoie, F.R., Javanshir, A., and Moghaddam, M. 2007. Critical period of weed control in three winter oilseed rape (Brassica napus L.) cultivars. Turkish Journal of Agricultural and Forestry 31: 83-90.

13- Hamzei, J., Seyedi, M., Ahmadvand, G., and Abutalebian, M.A. 2012. Effect of additive intercropping on suppressed weeds, yield and yield components of chickpea and barley. Journal of Crop Production and Processing 3: 43-55. (In Persian with English Summary)

14- Hussain, A., Nadeem, A., Ashraf, I., and Awan, M. 2009. Effect of weed competition periods on the growth and yield of black seed (Nigella sativa L.). Pakistan Journal of Weed Science Research 15(1): 71-81.

15- Kavurmaci, Z., Karadavut, U., Kokten, K., and Bakoglu, A. 2010. Determining critical period of weed-crop competition in faba bean (Vicia faba L.). International Journal of Agriculture and Biology 12: 318-320.

16- Lance, R.G., and Liebman, M. 2003. A laboratory exercise for teaching critical period for weed control concepts. Weed Technology 17: 403-411.

17- Malek Maleki, F., Majnonhoseini, N., and Alizade, H. 2013. A survey on the effects of weed control treatments and plant density on lentil growth and yield. Electronic Journal of Crop Production 6(2): 135-148. (In Persian with English Summary)

18- Mazaheri, D., Movahedi Dehnavi, M., Seyed Hadi, M.R., and Darzi, M.T. 2006. Plant Ecology. Publications by Tehran University, Iran.

19- Mirshekari, B., Javanshir, A., and Firozi, H. 2008. Response of morphological characteristics, yield and harvest index at three varieties of oilseed rape to weeds control. New Findings in Agriculture 4: 400-411. (In Persian with English Summary)

20- Mohammad Dost Chamanabad, H.R., and Asghari, A. 2009. The effect of crop rotation, mineral fertilizer application and herbicide on weed control in winter rye. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources 13(47): 601-610 (In Persian with English Summary)

21- Mohammadi, G., Javanshir, A., Khooie, F.R., Mohammadi, S.A., and Zehtab Salmasi, S. 2005. Critical period of weed interference in chickpea. Weed Research 45: 57-63. (In Persian with English Summary)

22- Mousavi, S.K., and Ahmadi, A. 2007. Effect of sowing data and weed interference on the yield of dry land of three lentil cultivars in Khoramabad. Agricultural Research 8 (1): 13-26.

23- Parsa, M., and Bagheri, A. 2008. Pulses. Publications by Ferdowsi University of Mashhad, Iran.

24- Pour-Taheri, S.N., Rahimi, M.M., Vaezi, B., and Ahmadikhah, A. 2012. Effect of seed density and weed control on yield and yield components of two lentil dry land-specific cultivars in subtropical conditions. Electronic Journal of Crop Production 4(5): 135-149. (In Persian with English Summary)

25- Rahimzadeh, F., Norouzinia, F., Taghizadeh, R., and Tobeh, A. 2013. Effect of competition of weeds on yield of lentil (Lens culinaris L.). International Journal of Agronomy and Plant Production 4(8): 1737-1741.

26- Rohrig, M., and Stutzel, H. 2001. Canopy development of Chenopodium album in pure and mixed stands. Weed Research 41: 111-228.

27- Sadeghi, H. 2001. Identifying traits affecting the competitiveness of soybean (Glycine max L.) with weed for use in breeding programs. MSc Thesis, Higher Education Complex Aboureyhan. University, Tehran, Iran. (In Persian with English Summary)

28- Santos, B.M., Dusky, J.A., Stall, W.M., and Gilreath, J.P. 2004. Influence of common lambsquarter (Chenopodium album L.) densities and phosphorus fertilization on sugar beet. Crop Protection 23: 173-176.

29- Shafagh-Kolvanagh, J., Zehtab Salmasi, S., Javanshir, A., Moghaddam, M., and Dabbagh Mohammadinasab, A. 2009. Influence of nitrogen and weed interference on grain yield, yield components and leaf chlorophyll value of Soybean. Journal of Sustainable Agriculture 1: 1-23. (In Persian with English Summary)

30- Walley, F.L., Clayton, G.W., Miller, P.R., Carr, P.M., and Lafond, G. 2007. Nitrogen economy of pulse crop production in the northern Great Plains. Agronomy Journal 99: 1710-1718.

31- Watson, P.R., Derksen, D.A., Van Acker, R.C., and Blrvine, M.C. 2002. The contribution of seed, seedling, and mature plant traits to barley cultivar competitiveness against weeds. Proceedings of the 2002 National Meeting-Canadian Weed Science Society p. 49-57.

32- Williams, M., and Lindquist, J.L. 2007. Influence of planting date and weed interference on sweet corn growth and development. Agronomy Journal 99: 1066-1072.