تأثیر کدورت آب مخزن سمپاش بر کارآیی مدیریت شیمیایی علف‌های هرز سوروف [Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv.] و گاوپنبه(Abutilon theophrasti Medicus.) در شرایط گلخانه‌ای

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 5، دوره 28، شماره 4، اسفند 1393، صفحه 474-481   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v28i4.45304

نویسندگان

کمال حاج محمدنیا قالی باف^{* 1}؛ محمد حسن راشد محصل²؛ مهدی نصیری محلاتی²؛ اسکندر زند³

¹دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات

²دانشگاه فردوسی مشهد

³موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور

چکیده

تأثیر کدورت آب مخزن سمپاش در کارآیی علف‌کش‌های گلیفوسیت (Roundup®, 41% SL) و نیکوسولفورون (Cruse®, 4% SC) روی علف‌های هرز سوروف و گاوپنبه به صورت آزمایش فاکتوریل 6×2 و در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تکرار (به انضمام 6 گلدان شاهد) برای هر علف‌هرز طی سال‌های 89-1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل کدورت آب در شش سطح (صفر، 100، 200، 300، 400 و 500 قسمت در میلیون ذرات خاک غربال شده شامل 7/31 درصد رس در آب دیونیزه (w/v)) و دو علف‌کش گلیفوسیت و نیکوسولفورون بودند. یک آزمایش مقدماتی د̕ز- پاسخ برای تخمین د̕زهای ED50 علف‌کش‌ها در گلخانه انجام شد. محلول علف‌کش‌های گلیفوسیت و نیکوسولفورون به صورت پس رویشی در مرحله 3 تا 4 برگی علف‌های هرز با توجه به شاخص ED50 به دست آمده از آزمایش اولیه (به ترتیب 158 و 22 گرم ماده مؤثره در هکتار) در حجم سمپاشی 250 لیتر در هکتار اعمال شدند. اضافه شدن ذرات خاک (کدورت) به داخل مخزن سمپاش به شکل معنی‌داری (01/0≥P) کارآیی علف‌کش‌ها را کاهش داد. بدین صورت که بقاء، ارتفاع بوته، سطح برگ و زیست توده علف‌های هرز (درصد شاهد) افزایش یافتند. کدورت آب در مخزن علف‌کش گلیفوسیت بیش از علف‌کش نیکوسولفورون روی سوروف تأثیر بازدارندگی داشت، اما برای گاوپنبه نتیجه معکوس بود. به طورکلی، نتایج این آزمایش اهمیت کدورت آب مخزن سمپاش بر کارآیی علف کش‌ها را مورد تأکید قرار داد.

کلیدواژه‌ها

ذرات خاک؛ شاخص ED50؛ کارآیی علف‌کش؛ کدورت آب

مراجع

1- حاج محمدنیا قالی باف ک.، راشد محصل م.ح.، نصیری محلاتی م. و زند الف. 1390. پاسخ علف‌های هرز سوروف [Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv.] و گاوپنبه (Abutilon theophrasti Medicus.) به علف کش‌های گلیفوسیت و نیکوسولفورون در شرایط گلخانه‌ای. مجله حفاظت گیاهان (علوم و صنایع کشاورزی). 25(2): 213-202.

2- جباری ح. و زند الف. 1385. کیفیت آب عاملی مؤثر در افزایش کارآیی مصرف علف کش‌ها. خلاصه مقالات اولین همایش تخصصی مهندسی محیط زیست. تهران.

3- حق نیا غ.ح. 1375. خاک شناخت. چاپ اول، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

4- حق نیا غ.ح. و کوچکی ع. 1375. مدیریت پایدار خاک. چاپ اول، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

5- زند الف.، موسوی س.ک. و حیدری الف. 1394. علف کش‌ها و روش‌های کاربرد آن‌ها- با رویکرد بهینه‌سازی و کاهش مصرف (ویراست دوم با تغییرات اساسی). چاپ اول، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

6- شیمی پ. و ترمه ف. 1382. علف‌های هرز ایران. چاپ اول، مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری‌های گیاهی.

7- Altland J. 2001. Water quality affects herbicide efficacy. http://www.oregonstate. edu. Accessed October 11, 2006.

8- Andersen B. 2006. Water quality and pesticide performance. http://www.quantumlynx.com. Accessed February 16, 2008.

9- Bailey L.H., and Bailey E.Z. 1976. Hortus third. Mc Millan Publishing Co, Inc. New York.

10- Bernards M.L., Thelen K.D., and Penne D. 2005. Glyphosate efficacy is antagonized by manganese. Weed Technology, 19: 27-34.

11- Borisover M., Gerstl Z., Burshtein F., Yariv S., and Mingelgrin U. 2008. Organic sorbate-organoclay interactions in aqueous and hydrophobic environments: sorbate-water competition. Environment Science Technology.

12- Brown K. 2006. Environmental impact on herbicide performance. Manitoba Agriculture and Food, 440-443.

13- Bussan A.J., Boerboom C.M. and Stoltenberg D.E. 2001. Response of velvetleaf demographic processes to herbicide rate. Weed Science, 49: 22-30.

14- Burgess P. 2003. Quality of pesticide spray water. http://www.agrapoint.ca. Accessed August 5, 2009.

15- Caldwell J. 2007. Hard water can hinder chemical efficacy. Agriculture Online News and Features Editor.

16- Gee G.W., and Bauder J.W. 1982. Hydrometer method. In Method of Soil Analysis: Physical properties, Part 1. 2nd Ed. Agron. Monogr. No. 9. A. Klute (ed). ASA and sssa, Madison WI, Pp. 383-411.

17- Green J.M. and Hale T. 2005. Increasing and decreasing pH to enhance the biological activity of nicosulfuron. Weed Technology, 19: 468-475.

18- Harper S.S. 1994. Sorption-desorption and herbicide behavior in soil. Rev. Weed Science, 6: 207-225.

19- Hall G.J., Hart C.A., and Jones C.A. 1999. Twenty-five years of increasing glyphosate use: the opportunities ahead. Pest Management Science, 56: 351-358.

20- Hermosin M.C., Celis R., Facenda G., Carrizosa M.J., Ortega-Calvo J.J. and Cornejo J. 2006. Bioavailability of the herbicide 2,4-D formulated with organoclays. Soil Biology & Biochemistry, 38: 2117-2124.

21- Holm F.A. and Henry J.L. 2005. Water quality and herbicides. http://www.gov.sk.ca. Accessed October 11, 2006.

22- Jackson M.L., Lims C.H., and Zelazny I.W. 1986. Citrate-bicarbonate-dithionate method. In Method of Soil Analysis, Part 2, Chemical Methods. D. L. Sparks (ed.). ASA and SSSA, Madison. Pp. 645-650.

23- Khan Z., and Thiem L.T. 2006. Optimizing coagulation and direct filtration processes for low turbidity, low temperature waters. Electron. J. Environ. Agric. Food Chemistry, 5(3): 1395-1406.

24- Kittrick J.A., and Hope E.W. 1963. A procedure for particle size separation of soils for X-ray diffraction analysis. Soil Science, 96: 312-325.

25- Mathiassen S.K., and Kudsk P. 1999. Effects of simulated dust deposits on herbicide performance. Page 205 in Proceedings of the 11th European Weed Research Society Symposium, Doorwerth, The Netherlands: European Weed Research Society.

26- Maun M.A., and Barrett S.C.H. 1986. The biology of Canadian weeds. 77. Echinochloa crus-galli (L.) Beauv. Can. Journal Plant Science, 66: 739-759.

27- Nalewaja J.D., and Matysiak R. 1993. Spray carrier salts affect herbicide toxicity to kochia (Kochia scoparia). Weed Technology, 7: 154-158.

28- Owen M.D., and Zelaya I.A. 2005. Herbicide-resistant crops and weed resistance to herbicides. Pest Management Science, 61: 301-311.

29- Page A.L., Miller R.H., and Keeney D.R. 1982. Methods of soil analysis. Part 2, Chemical and microbiological properties. Madison. Wis: American Society of Agronomy: Soil Science Society of America, 1142 p.

30- Petroff R. 2000. Water quality and pesticide performance. http://scarab.msu.montana.edu. Accessed October 11, 2006.

31- Rao V.S. 2000. Principles of Weed Science, second ed. Science Publishers, Inc, New Hampshire.

32- Sensmen S.A. 2007. Herbicide Handbook. (9th ed). Weed Science Society of America. 458 p.

33- Steinbauer G.P., and Grigsby B. 1959. Methods of obtaining field and laboratory germination of seeds of bindweeds, lady's thumb and velvetleaf. Weeds, 7: 41-46.

34- Sung S.S., Leather G.L., and Hale M.G. 1987. Development and germination of barnyardgrass (Echinochloa crus-galli) seeds. Weed Science, 35: 211-215.

35- Terra B.R.M., Martiny A.R., and Lindquistz J.L. 2007. Corn-velvetleaf (Abutilon theophrasti) interference is affected by sublethal doses of postemergence herbicides. Weed Science, 55: 491-496.

36- Walkley A., and Black I.A. 1934. An examination of the Degtjareff method for determining soil organic matter and a porposed modification of the chromic acid titration method. Soil Science, 34: 29-38.

37- Waltz A.L., Martin A.R., Roeth F.W., and Lindquist J.L. 2004. Glyphosate efficacy on velvetleaf varies with application time of day. Weed Technology, 18: 931-939.

38- Webster T.M., Hanna W.W., and Mullinix Jr. B.G. 2004. Bermudagrass (Cynodon spp.) dose-response relationships with clethodim, glufosinate and glyphosate. Pest Management Science, 60: 1237-1244.

39- Zhou J., Tao B., and Messersmith C.G. 2006. Soil dust reduces glyphosate efficacy. Weed Science, 54: 1132-1136.