| تعداد نشریات | 51 |
| تعداد شماره‌ها | 2,028 |
| تعداد مقالات | 21,110 |
| تعداد مشاهده مقاله | 47,466,993 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,348,999 |
چالش‌های فقهی مسئولیت زوجه در قبال نوزاد، مبتنی بر داده‌های پزشکی با تأکید بر نوزادان نارس | ||
| فقه و اصول (Fiqh va uṣūl) | ||
| مقاله 6، دوره 53، شماره 2 - شماره پیاپی 125، مرداد 1400، صفحه 146-125 اصل مقاله (1.13 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfu.v53i3.84921 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد علی قادری1؛ نادر مختاری افراکتی* 2؛ محمدرضا کیخا3 | ||
| 1دانش آموخته دکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان | ||
| 2استادیار دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| 3دانشیار دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| چکیده | ||
| بر اساس داده‌های علم پزشکی، «نوزادان» وضع ویژه‌ای از جهت رضاع و حضانت دارند که این امر نقش مادران را در سلامت آنان بی‌بدیل ساخته است. شیر مادر برای نوزادان نارس با ویژگی‌های فوریت و ضرورت و انحصاری‌بودن همراه است؛ لذا تقابل وظایف شرعی مادر در قبال نوزاد و مسئولیت‌های شرعی او در قبال همسرش اجتناب‌ناپذیر است و نوعی چالش فقهی محسوب می‌شود. در این پژوهش که به روش توصیفی‌تحلیلی صورت گرفته، وجوب رضاع با عنوان اولی و وجوب کفایی حضانت برای مادر و نیز ملاکات باب تزاحم نشان می‌دهد که گرچه حکم کلی ممکن نیست و موضوع نیازمند بررسی موردی است، در غالب مواقع، وظایف مادر نسبت به نوزاد نارس شرعاً ارجح است. باتوجه‌به خروج موضوع از شمول قواعد لاضرر و لاحرج و نبود مرجِّح صریحی از نصوص در این باب، کشف حکم مبتنی بر مرجّحات باب تزاحم و قواعد اهم و مهم است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مسئولیت زوجه؛ نوزاد زودرس؛ داده‌های پزشکی؛ حقوق همسر؛ تزاحم | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم ابن‌اثیر، مبارک‌بن‌محمد، النهایة، چاپ چهارم، قم: اسماعیلیان، 1367. ابن‌بابویه، محمدبن‌على، المقنع، چاپ اول، قم: مؤسسۀ امام هادى(ع)، 1415ق. احمدی، سیدمهدی؛ سلیلی، سیدعلی، «بررسی فقهی مسئلۀ خروج زن از منزل بدون اذن شوهر»، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی (فقه و مبانی حقوق اسلامی)، دورۀ7، ش22، زمستان1389، 11تا29. انصاری، مرتضی‌بن‌محمدامین، فرائد الأصول، چاپ پنجم، قم: اسلامی، 1416ق. انصاری، مرتضی‌بن‌محمدامین ، رسائل فقهیة، چاپ اول، قم: کنگرۀ جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى، 1414ق. آخوند خراسانی، محمدکاظم، کفایة الأصول، چاپ چهارم، بی‌جا: اسلامی، 1418ق. جمعی از محققان، فرهنگ نامۀ اصول فقه، چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامى، 1389. حرعاملى، محمدبنحسن، الفصول المهمة فی أصول الأئمة (تکملة الوسائل)، چاپ اول، قم: موسسۀ امام رضا(ع)، 1418 ق. حرعاملى، محمدبنحسن ، وسائل الشیعة، چاپ اول، قم: آل البیت(ع)، 1409ق. حسینی عاملى، محمدجوادبن‌محمد، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة (ط-الحدیثة)، چاپ اول، قم: انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، 1419ق. حکیم، محمدتقی، القواعد العامة فی الفقه المقارن، چاپ اول، تهران: مرکز تحقیقات و دروس علمی، 1429ق. خمینی، روح‌الله، بدائع الدرر، چاپ سوم، قم: تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره)، 1415ق. خمینی، روح‌الله ، تهذیب الاصول، به‌تقریر جعفر سبحانى، قم: اسلامى، بی‌تا. خوانساری، محمدحسین، منیة الطالب فی شرح المکاسب، به تقریر موسی خوانساری نجفی، چاپ اول، قم: اسلامی، 1418ق. خویی، ابوالقاسم، مصباح الأصول، به‌تقریر واعظ حسینی بهسودی؛ سیدمحمد سرور، چاپ پنجم، قم: کتابفروشی داوری، 1417ق. سیستانی، علی، قاعدۀ لاضرر و لاضرار، چاپ اول، نجف: مدرسۀ آیت‌الله سیستانی، بی‌تا. شاهین فرد، خاطره؛ نظری توکلی، سعید؛ عمانی سامانی، رضا؛ عابدینی، احمد، «شمول‌پذیری قاعدۀ لاحرج نسبت به حرج‌های غیرجسمانی و پیامدهای فقهی آن»، فصلنامۀ فقه پزشکی، سال هشتم، ش62، بهار و تابستان1395، ص229. شبیری زنجانى، موسى، کتاب نکاح، چاپ اول، قم: مؤسسۀ پژوهشى رأى‌پرداز، 1419ق. شریعت اصفهانی، فتح‌الله‌بن‌محمدجواد، قاعدۀ لاضرر، چاپ اول، قم: اسلامی، بی‌تا. صدر، محمدباقر، بحوث فی علم الأصول، به‌تقریر محمود هاشمی شاهرودی، چاپ سوم، قم: جامعۀ علمی شهید صدر، نسخۀ غیرمصحح، 1417ق. صفایی، سیدحسن؛ امامی، اسداللّه. حقوق خانواده، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران، 1371. طوسى، محمدبنحسن، التبیان فى تفسیر القرآن، با مقدمۀ شیخ آغابزرگ تهرانى و تحقیق احمد قصیرعاملى، بیروت: دار احیاء التراث العربى، بی‌تا. علم‌الهدی، على‌بن‌حسین، رسائل الشریف المرتضى، چاپ اول، قم: دار القرآن الکریم، 1405ق. علیدوست، ابوالقاسم؛ ساجدی، مهدی، «بررسی فقهی اطاعت زوجه از زوج»، حقوق اسلامی، ش29، سال هشتم، تابستان1390، ص7تا31. فاضل جواد، جوادبن‌سعید، مسالک الأفهام إلى آیات الأحکام، چاپ اول، تهران: مرتضوی، 1389ق. فراهیدی، العین، چاپ اول، قم: دارالهجره، 1409ق. فیروزآبادی، محمدبن‌یعقوب، القاموس المحیط، چاپ اول، بیروت: محمدعلی بیضون، 1415ق. فیومی، احمدبن‌محمد، مصباح المنیر، چاپ اول، قم: دار الهجرة، 1414ق. کاشف الغطاء، جعفربن‌خضر، کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء (ط-الحدیثة)، چاپ اول، قم: دفتر تبلیغات اسلامى حوزۀ علمیۀ قم، 1422ق. کلینى، محمدبن‌یعقوب، الکافی (ط - الإسلامیة)، چاپ چهارم، تهران: دارالاسلام، 1407ق. لطفی، اسدالله، «قاعدۀ وجوب دفع ضرر محتمل و کاربرد آن در قانون آئین دادرسی مدنی»،فصلنامۀ دیدگاه‌های حقوق قضایی، ش59، پاییز1391، ص205تا234. مجلسى، محمدباقربن‌محمدتقى، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، چاپ دوم، تهران: دار الکتب الإسلامیة، 1404ق. محقق کرکى، على‌بن‌حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد،چاپ دوم، قم: آل البیت(ع)، 1414ق. مظفر، محمدرضا، اصول فقه، چاپ چهارم، قم: اسلامی، 1370. مفید، محمدبن‌محمد، المقنعة، چاپ اول، قم: کنگرۀ جهانى هزارۀ شیخ مفید، 1413ق. مکارم شیرازی، ناصر، النکاح، چاپ اول، قم: مدرسۀ امام علی‌بن‌ابیطالب(ع)، 1424ق. مکارم شیرازی، ناصر، قاعدۀ لاضرر ترجمۀ القواعد الفقهیة، تهیه و تنظیم محمدجواد بنى سعید، چاپ اول، قم: امام على‌بن‌ابى‌طالب(ع)،1390. نجفی، زین‌العابدین، «خروج زن از منزل و اذن شوهر از منظر فقه امامیه»،مجلۀ فقه و مبانی حقوق اسلامی، ش2، پاییز و زمستان1391، ص103تا123. نظری توکلی، سعید؛ کراچیان ثانی، فاطمه، «تبیین فقهی نظریۀ وجوب شیردهی بر مادر و لزوم پرداخت هزینه‌های مرتبط با آن بر پدر»، فقهواصول، ش106، سال48، پاییز١٣٩٥، ص١١5تا۱۳۵.
منابع لاتین:
وب سایتها:
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,652 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 947 |
||