ارزیابی توابع انتقالی و تاثیر ماده آلی در پیش‌بینی رطوبت اشباع خاک

آب و خاک

مقاله 7، دوره 25، شماره 5، آذر 1390   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i--.11212

نویسندگان

بهزاد قنبریان علویجه^* ؛ عبدالمجید لیاقت

دانشگاه تهران، کرج

چکیده

چکیده
رطوبت اشباع خاک از جمله پارامترهایی است که اندازه‌گیری آن به‌منظور پیش‌بینی منحنی مشخصه رطوبتی و هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک ضروری می‌باشد. در برخی مطالعات مقدار رطوبت اشباع برابر تخلخل خاک و در موارد دیگر مقدار آن با استفاده از پارامترهای سهل‌الوصول شامل جرم مخصوص ظاهری و داده‌های بافت خاک و توابع انتقالی تخمین زده می‌شود. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی روش‌های ارائه شده در منابع در مورد پیش‌بینی رطوبت اشباع خاک می‌باشد. از آنجائی‌که از مقدار ماده آلی خاک به‌عنوان پارامتری موثر بر ساختمان خاک یاد می‌شود، در این تحقیق همچنین تاثیر این پارامتر در پیش‌بینی رطوبت اشباع خاک مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور در حالت اول بدون در نظر گرفتن مقدار ماده آلی روش‌های مختلف مشتمل بر روش تخلخل کل خاک، مدل وریکن و همکاران، مدل مایر و یارویس، مدل شینوست و همکاران مورد ارزیابی قرار گرفتند. در حالت دوم با در نظر گرفتن مقدار اندازه‌گیری شده ماده آلی علاوه بر روش‌های مذکور روش وستن و همکاران و دو مدل خطی و غیرخطی راجکای و همکاران با سایر روش‌ها مقایسه گردید. در حالت اول از 443 نمونه خاک و در حالت دوم به دلیل اینکه در برخی نمونه-ها مقدار ماده آلی خاک اندازه‌گیری نشده بود از 309 نمونه خاک مربوط به سه بانک اطلاعاتی کرنلیس و همکاران، UNSODA و GRIZZLY استفاده گردید. نتایج نشان داد که با افزایش ماده آلی رطوبت اشباع خاک نیز افزایش می‌یابد. همچنین مقادیر کمتر RMSE و AIC برای هر دو حالت اول و دوم نشان دادند که دقت مدل وریکن و همکاران در پیش‌بینی رطوبت اشباع خاک از سایر مدل‌ها بیشتر می‌باشد. نتایج همچنین نشان داد که مدل‌هایی که در آن ها درصد ماده آلی به‌عنوان پارامتر ورودی مدل در نظر گرفته می‌شود نمی توانند با دقت بالاتری نسبت به مدل وریکن و همکاران رطوبت اشباع خاک را پیش‌بینی نمایند.

واژه‌های کلیدی: توابع انتقالی، جرم مخصوص ظاهری، رطوبت اشباع، ماده آلی