بررسی اثر سطوح مختلف آب و مالچ پلاستیک بر عملکرد و کارایی مصرف آب گوجه‌فرنگی در روش آبیاری قطره ای سطحی و زیر‌سطحی

آب و خاک

مقاله 8، دوره 25، شماره 5، آذر 1390   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i--.11213

نویسنده

محمد جلینی^*

مشهد- مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

چکیده

چکیده
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر خاکپوش پلاستیک، روش آبیاری قطره ای و مقادیر مختلف آب بر عملکرد، کارایی مصرف آب خصوصیات کیفی گوجه‌فرنگی (رقم موبیل) با استفاده از طرح آماری کرت‌های دوبار خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در دو سال زراعی 1386 و 1387 در سه تکرار به اجرا درآمد. آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. فاکتورهای طرح شامل مقادیر آب در سه سطح (60، 80 و 100 درصد آب مورد نیاز کامل گیاه) در پلات اصلی، روش آبیاری قطره ای در دو سطح (سطحی و زیر سطحی) در پلات فرعی و خاکپوش در دو سطح (بدون پوشش و خاکپوش پلاستیک) در پلات فرعی فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر میزان آب آبیاری، روش آبیاری و خاکپوش روی عملکرد و کارآیی مصرف آب در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. عملکرد گوجه فرنگی در سه سطح آبیاری 60، 80 و 100 درصد به‌ترتیب 141/31 ، 575/54 و 265/62 تن در هکتار به‌دست آمد که با هم اختلاف معنی دار داشتند. بیشترین میزان کارایی مصرف آب با مقدار 881/7 کیلوگرم بر متر‌مکعب در تیمار 80 درصد آب مصرفی به‌دست آمد. میزان کارایی مصرف آب در دو تیمار 60 و 100 درصد به‌ترتیب برابر با 955/5 و 232/7 کیلوگرم بر متر‌مکعب بود. مقدار عملکرد در دو روش آبیاری قطره ای سطحی و زیرسطحی به‌ترتیب برابر با 380/43 و 274/55 تن در هکتار بود که با هم اختلاف معنی دار داشتند. روش آبیاری قطره ای زیرسطحی با میزان کارایی 927/7 کیلوگرم بر متر‌مکعب نسبت به روش قطره ای سطحی برتر بود. مقدار عملکرد در تیمار بدون خاکپوش برابر با 714/42 و در تیمار خاکپوش برابر با 941/55 تن در هکتار بود. با کاربرد خاکپوش، مقدار کارایی مصرف آب حدود 30 درصد افزایش یافت. در نهایت سطح 80 درصد آب مصرفی با کاربرد روش آبیاری قطره ای زیرسطحی و استفاده از خاکپوش به عنوان تیمار برتر انتخاب گردید.

واژه‌های کلیدی: آبیاری قطره ای، خاکپوش، کم آبیاری، گوجه فرنگی