تأثیر نوسانات نرخ ارز و قیمت نفت بر تراز تجاری بخش کشاورزی ایران: رویکرد منحنی J

اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقاله 5، دوره 34، شماره 2 - شماره پیاپی 48، شهریور 1399، صفحه 179-200   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead2.v34i2.85637

نویسندگان

سمیرا اسمعیلی¹؛ محمد قهرمان زاده^{* 2}؛ ابوالفضل محمودی¹؛ محسن مهر ارا³؛ غلامرضا یاوری⁴

¹پیام نور واحد تهران شرق

²دانشگاه تبریز

³دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

⁴هیات علمی دانشگاه پیام نور تهران

چکیده

نرخ ارز و قیمت نفت ازجمله متغیرهای مهم هر کشور، برای تجارت خارجی آن محسوب می­شود. هر گونه تغییری در این متغیرها مناسبات اقتصادی و تجاری کشورها را دستخوش تغییر می­کند. هدف مطالعه­ی حاضر بررسی تأثیر نوسانات نرخ ارز و قیمت نفت بر تراز تجاری بخش کشاورزی ایران با 8 کشور عمده شریک تجاری خود و سنجش وجود منحنی J در این کشورها بین سال­های 2017-1998 می­باشد. بدین منظور، از دو الگوی ARDL خطی و غیرخطی استفاده گردید. یافته­های مطالعه موید آن است که مدل الگوی ARDL غیرخطی نتایج بهتری را ارایه می‌نماید. نتایج بیانگر آن است که یک رابطه بلندمدت بین متغیرها وجود دارد. در بلندمدت در کشورهای عراق، چین، کره جنوبی و هند نوسانات افزایشی (کاهشی) نرخ ارز دوجانبه تاثیر مثبت (منفی) بر تراز تجاری ایران با این کشورها داشته است. در حالی‌که در کشورهای، ترکیه، امارات، آلمان و افغانستان نوسانات افزایشی نرخ ارز تاثیر منفی بر تراز تجاری داشتند که این امر ممکن است به دلیل مناسبات سیاسی و اقتصادی این کشورها در تجارت با ایران باشد. براساس یافته­های مطالعه، وجود منحنی J در کشورهای هند و چین به اثبات رسیده است. همچنین نوسانات قیمت نفت در بلندمدت، در کشورهای ترکیه، افغانستان، آلمان و هند، اثری مثبت و معنی­دار داشته و با افزایش نوسانات قیمت نفت تراز تجاری محصولات کشاورزی ایران با این کشورها بهبود یافته است. در مقابل در کشورهای عراق، امارات متحده، چین و کره با افزایش نوسانات قیمت نفت تراز تجاری بخش کشاورزی بدتر شده است.

کلیدواژه‌ها

نوسانات نرخ ارز؛ نوسانات قیمت نفت؛ ARDL غیرخطی؛ ARDL خطی؛ منحنی J

مراجع

1- Ansari V., Salami H., and Saleh A. 2010. Growth Resources in the Iranian Agriculture Sector: An Analysis in the Output-Output Table. Iranian. Journal of Agricultural Economics and Development Research 42-2(1): 1-17. (In Persian)

2- Bazazan F., Shirin Bakhsh Masouleh SH., and Asfari S. 2013. The Effects of Weekdays on Stock Returns: The Garch and Weststrap Regression Approach. Empirical Accounting Researc 3(16): 149-160. (In Persian)

3- Bakhshi P., Rahli H., and Ghahramanzadeh M. 2016. The Impact of Oil Revenue Shocks and Exchange Rate Uncertainty on Agricultural Growth in Iran. Agricultural Economics Research 3(31): 101-122. (In Persian)

4- Bahmani-Oskooee M., Harvey H., and Hegerty S.W. 2012. Exchange-rate volatility and Industry Trade between the U.S and KOREA. Journal of Economic Development 37(1): 1-27.

5- Bahmani-Oskooee M., and Fariditavana H. 2015. Asymmetric cointegration and the J-curve: new Evidence from Commodity Trade between the U.S. and Canada. International Economics and Economic Policy: 1-56.

6- Berument H., Ceylan N., and Dogan N. 2010. The Impact of Oil Price Shocks on the Economic Growth of Selected MENA1 Countries. The Energy Journal 31(1): 149-176.

7- Chaudhary Gh.M., Hashmib SH., and Asif Khan M. 2016. Exchange Rate and Foreign Trade: A Comparative Study of Major South Asian and South-East Asian Countries Procedia - Social and Behavioral Sciences 230: 85-93.

8- Esmaeil F., and Mazraeh F. 2016. Economic Analysis of Short-term and Long-term Effects of Exchange Rate Uncertainty on the Export of Iranian Saffron. Saffron Journal of Agriculture and Technology 6(3):367-381. (In Persian)

9- Emami K., and Maleki E. 2014. The Effect of Exchange Rate Fluctuations on Employment in Iran ", Journal of Economic Science 26: 95-112. (In Persian)

10- Engle RF., and Granger CWJ. 1987. Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing. Econometrica 55(2): 251–276.

11- Falahi E., and Mazraie F. 2017. Economic Analysis of Short and Long Term Impacts of Exchange Rate Uncertainty on Iranian Saffron Exports. Saffron Journal of Agriculture and Technology 6(3): 367-38. (In Persian)

12- Kazeroni E., Rezazadeh E., and Mohammadpor S. 2010. "Asymetric Effects Real Exchange Rate Instability on Nonoil Export: Nonlinear Markov Sweeching Aproach", Journal of Modeling Reaserch 5: 153-178. (In Persian)

13- Ling Wang S., and McPhail L. 2014. Impacts of Energy Shocks on US Agricultural Productivity Growth and Commodity Prices a Structural VAR Analysis. Economic Research Service 46: 435-444

14- Magee S. 1973. Currency Contracts, Pass Through and Devaluation. BrookingPapers on Economic Activity 1: 303–325.

15- Mehrabiyan M., Abdi A.R. 2007. Factors Determining Trade Balance in Iranian Economy. Iranian Journal of Economic Research.9(31):1-26

16- Mohamadi H., Mohammadi M., and Sakhi F. 2018. Investigating the Effect of Real Exchange Rate Uncertainty on Foreign Trade of Iranian Agricultural Products. Agricultural Economics Research 1(37): 20-41. (In Persian)

17- Nematolahi F., and Tabatabayi Sh. 2011. The Impact of OPEC Oil Price Fluctuations on Iran's Trade Balance. Journal of Economic Modeling 3(4)151-169. (In Persian)

18- Pesaran M.H., and Shin Y. 1996. Cointegration and speed of convergence to equilibrium. Journal of Econometrics 71(1-2): 117-143.

19- Pishbahr S., Rahimi J., Dashti G., and Gahramanzade M. 2015. The Effects of Agricultural Iinstability and Trade Fluctuations on Agricultural Sector Growth in Iran. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research 46(2): 299-310. (In Persian)

20- Pick D.H., and Vollrath L. 1994. Real Exchange Rate Misalignment and Agricultural Export Performance in Diveloping Countries, Economic Development and Cultural 42(1): 554- 571.

21- Paris A. 2018. On the link between oil and Agricultural Commodity prices: Do Biofuels Matter?," International Economics, Elsevier 155(C): 48-60.

22- Ramezani A. 2016. The effect of factors on bilateral trade balance between Iran and India. First National Conference on New Approaches to Accounting and Management.

23- Shokri A., Shahnoshi N., Mohammadzadeh R., and Azarinfar Y. 2003. Factors Affecting Investment in Iranian Agriculture Sector. Journal of Agricultural Economics Research 1(2): 107-121.

24- Shin Y., Yu B., and Greenwood-Nimmo M. 2013. Modelling Asymmetric. Cointegration and Dynamic Multipliers in a Nonlinear ARDL Framework Festschrift, forthcoming, pringer. Festschrift in Honor of Peter Schmidt 281-314.

25- Samadi S., Yahya Abadi A., and Moalemi N. 2010. Analysis of the effect of oil price shocks on macroeconomic variables in Iran. Journal of Research and Economic Policies 52: 5-26.

26- Yazdani M., and Jangi R. 2017. Real exchange rate and consistent s & j curve Between Iran and top trading partners. Journal of Economics and Modeling Shahid Beheshti University 7(28): 31-53.

27- Yazdani M., and Norafza T. 2015. Assessing the Effect of Oil Price Fluctuations and Production Gap on Trade Balance of Iranian Economy. Journal of Applied Economics 9(31): 22-40.

28- Zhang Ch., Liu F., and Yu D. 2018. Dynamic Jumps in Global Oil Price and its Impacts on China's Bulk Commodities. Energy Economics 70: 297–306.