تحلیل اثر افزایش نرخ ارز بر قیمت تمام شده محصولات کشاورزی

اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقاله 6، دوره 34، شماره 2 - شماره پیاپی 48، تیر 1399، صفحه 201-221   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead2.v34i2.86055

نویسندگان

زری سرابی؛ وحیده انصاری^* ؛ حبیب الله سلامی؛ سیدصفدر حسینی

گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

نرخ ارز در ایران به ویژه در سال‌های اخیر با روند افزایشی چشمگیری مواجه بوده است. از آنجا که بخش کشاورزی بخشی استراتژیک بوده و تأمین کننده اصلی غذای مردم کشور است، تحلیل آثار افزایش نرخ ارز بر قیمت تمام شده زیربخش‌های آن بسیار حائز اهمیت است. در این راستا، در مطالعه حاضر، اثر افزایش نرخ ارز بر قیمت تمام شده تولید محصولات پنج زیربخش کشاورزی محاسبه شده است. به این منظور ماتریس حسابداری اجتماعی ایران در سال 1390 تدوین شده و از الگوی قیمتی مبتنی بر این ماتریس بهره گرفته شده است. همچنین با استفاده از روش تجزیه ساختاری مسیر، عمده‌ترین مسیرهایی که از طریق آنها اثر افزایش نرخ ارز به زیربخش‌های کشاورزی انتقال می­یابد، مشخص شده است. نتایج نشان می­دهد که قیمت محصولات زیر بخش دام و طیور، بیشتر از سایر زیر بخش‌های کشاورزی تحت تأثیر افزایش نرخ ارز قرار می‌گیرد. نتایج تجزیه مسیر نیز بیانگر آن است که افزایش نرخ ارز در واردات بخش مواد و محصولات شیمیایی سهم عمده­ای در انتقال اثر افزایش نرخ ارز به قیمت محصولات کشاورزی دارد. همچنین اثر افزایش نرخ ارز در بخش‌های مختلف از طریق مسیرهای متفاوتی به قیمت محصولات کشاورزی منتقل می­شود. لذا جهت کاهش اثر منفی شوک‌های ارزی بر زیربخش‌های کشاورزی، بسته به اینکه اثر از طریق چه بخشی و چه مسیری منتقل می­شود، می­توان سیاست‌هایی نظیر اولویت در تخصیص ارز ترجیحی برای واردات محصولات بخش‌های مؤثر، همچنین سیاست حمایت از نهاده­های اولیه مورد استفاده در تولید محصولات کشاورزی نظیر پرداخت یارانه را پیشنهاد داد.

کلیدواژه‌ها

تجزیه ساختاری مسیر؛ قیمت تمام شده؛ ماتریس حسابداری اجتماعی؛ محصولات غذایی؛ نرخ ارز

مراجع

1- Aguerre R.B., Fuertes A.M., and Phylaktis K. 2012. Exchange rate pass-through into import prices revisited. Journal of International Money 31(4): 818-844.

2- Aydogus O., Deger C., Tunalı Çalışkan E., and Gurel Gunal G. 2018. An input–output model of exchange-rate passthrough. Economic Systems Research 30(3): 323-326.

3- Byrne J.P., Chavali A.S., and Kontonikas A. 2010. Exchange rate pass-through to import prices: panel evidence from emerging market economies. Department of Economics, University of Glasgow, Working Paper 19.

4- Carter C.A., Gray R.S., and Furtan W.H. 1990. Exchange rate effects on input and outputs in Canadian agriculture. American Journal of Agricultural 72(3): 738-43

5- Ceglowski J. 2010. Exchange rate pass-through to bilateral import prices. Journal of International Money & Finance 29(8): 1637-165.

6- Central Bank of Iran, The economic time series database, Available at https://tsd.cbi.ir/Display/Content.aspx/2017.

7- Defourny J., and Thorbecke. 1984. Structural path analysis and multipilier decomposition within a social accounting matrix framework. The Economic Journal 94(373): 111-136

8- Gilanpour O., Pakravan M., and Taheri R.E. 2016. Analysis of the import structure of Iranian agricultural products with emphasis on exchange rate instability (Application of VECM and EGARCH method), Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research 47(4):785-804. (In Persian with English abstract)

9- Hoang H., and Kiyotaka S. 2016. Exchange rate pass-through in production chains: application of input-output analysis. The Research Institute of Economy, Trade and Industry (RIETI) Discussion Paper Series 16-E-034.

10- Hoseinzad J., and Rashid Ghalam M. 2017. Influence of exchange rate changes on the prices of main livestock and poultry inputs. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research 48(1): 1-8. (In Persian with English abstract)

11- Jabara C. 2009. How do exchange rates affect import prices? Recent economic literature and data analysis, office of industries Working Paper U.S. International Trade Commission, ID-21

12- Jimborean R. 2011. The Exchange rate pass-through in the New EU Member States. Economic Systems, Elsevier 37(2): 302-329.

13- Kazerooni A., Salmani B., and Feshari M. 2012. The effect of exchange rate volatility on the degree of exchange rate in Iran, Iranian Journal of Applied Economic Studies 1(2): 85-114. (In Persian with English abstract)

14- Kazerooni A., Asgharpur H., and Farzi N. 2016.The effect of exchange rate on the domestic price of Iranian car market with emphasis on the impact of import share on the domestic market, Iranian Journal of Economic Research 1: 205-227. (In Persian with English abstract)

15- Mesbahi M., Asgharpur H., Haghighat J., Kazerooni A. and Falahi F. 2017. Exchange rates on import prices in Iran, emphasizing the role of oil income instability (Nonlinear Approach), Iranian Journal of Economic Modeling 11(1):77-100. (In Persian with English abstract)

16- Mohamadi T., and Borghei S.M. 2017. Conditional exchange rate pass-through (ERPT) to import prices and effects of a change in variance of the shocks on ERPT: A DSGE approach, Iranian Journal of Economic Growth and Development Research 8(31):45-60. (In Persian with English abstract)

17- Olivei G.P. 2002. Exchange rates and the prices of manufacturing products imported into the United States, New England Review, and First Quarter 3-18.

18- Prakash Sh., Sharma R. 2009. Input-output modeling of impact of exchange rate fluctuations on Indian Economy, 17^th International Input-Output Conference

19- Sharify N., Nabavi-Larimi S.M. 2015. Exchange rate pass-through to price indices of goods and inflation in Iran, Iranian Journal of Economic Research 50(3): 639-658. (In Persian with English abstract)

20- Statistical Centre of Iran (SCIb). Available at https://www.amar.org.ir

21- Taherifard A., Ghadirinejadian M., and Karimi B.M. 2015. The effect of rising exchange rate on the household expenditure through imports: An input-output analysis, Journal of Applied Economics Studies in Iran (AESI) 4(13): 272-257. (In Persian with English abstract)