اثر پی‌پرونیل بوتوکساید در حساسیت پسیل معمولی پسته، Agonoscena pistacia Burkhardt and Lauterer به آفت‌کش آمیتراز و فعالیت ویژه آنزیم استراز

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 17، دوره 28، شماره 4 - شماره پیاپی 29، دی 1393، صفحه 565-572   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v28i4.27475

نویسندگان

پویان مصلحی¹؛ علی علیزاده^{* 1}؛ محمد قدمیاری²

¹دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان

²دانشگاه گیلان

چکیده

یکی از آفت‌کش‌هایی که در سطح وسیع برای کنترل پسیل معمولی پسته،Agonoscena pistaciae (Hem.: Aphalaridae) ، استفاده شده ‌است، آمیتراز می‌باشد. در این پژوهش اثر تشدیدکنندگی پی‌پرونیل‌بوتوکساید (PBO) بر سمیت آفت‌کش آمیتراز روی حشرات کامل پسیل معمولی پسته جمعیت‌ رفسنجان در شرایط آزمایشگاه بررسی شد، بدین منظور روش زیست‌سنجی باقیمانده در لوله شیشه‌ای (RCV) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که LC50 آفت‌کش‌ آمیتراز به تنهایی و به همراه PBO در فرم تابستانه پسیل معمولی پسته به ترتیب 7/213 و 8/151 میلی‌گرم بر‌ لیتر بود. بر اساس این نتایج نسبت سینرژیستی (SR) برابر 3/1 به‌دست آمد. هم‌چنین LC50 آفت‌کش آمیتراز به تنهایی و در زمان استفاده همراه با PBO در فرم زمستانه 6 /351 ، 3/95 میلی‌گرم بر لیتر بود که از نظر آماری دز کشندة 50 درصد فرم زمستانه اختلاف معنی‌داری در سطح 95 درصد در زمان استفاده از آفت‌کش به تنهایی و به همراه PBO نشان داد و نسبت سینرژیستی در این فرم برابر با 6/3 به دست آمد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که حساسیت فرم زمستانه پسیل به آفت‌کش آمیتراز کم‌تر بوده و ترکیب PBO نقش سینرژیستی در افزایش سمیت این آفت‌کش دارد. هم‌چنین اندازه‌گیری فعالیت آنزیم استراز نشان داد که بین فرم تابستانه و زمستانه پسیل اختلاف معنی‌داری در سطح 95 درصد وجود دارد. چنین به نظر می‌رسد که یکی از دلایل حساسیت کم‌تر فرم زمستانه به آفت‌کش آمیتراز مربوط به افزایش فعالیت آنزیم استراز می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

پی‌پرونیل بوتوکساید؛ پسیل پسته؛ آمیتراز؛ فعالیت استراز

مراجع

1- بهلول‌زاده م.، طالبی جهرمی خ. و حسینی نوه و. 1391. ارزیابی حساسیت سه جمعیت عسلک پنبه Bemesia tabaci (Hom.:Aleyrodidae) به حشره کش‌های ایمیداکلوپرید و آمیتراز. مجله دانش گیاه‌پزشکی ایران، 43: 345-356.

2- شیبانی ع.، فریورمهین ح. و ازقندی ع. 1373. پسته و تولید آن در ایران. انتشارت موسسه تحقیقات پسته ایران، رفسنجان. 73 صفحه.

3- صحراگرد ا.، قدمیاری م. و معماری‌زاده ن. 1388. بررسی حساسیت دو جمعیت شپشک آرد آلود مرکبات Planococcus citris به آفت‌کش پرمترین. مجله دانش گیاه‌پزشکی ایران، 40: 15-25.

4- علیزاده ع.، طالبی جهرمی خ.، حسینی نوه و. و قدمیاری، م. 1392. حساسیت جمعیت‌های مختلف پسیل معمولی پسته، Agonoscena pistaciae (Hem.: Psyllidae)، به آفت‌کش‌های آمیتراز و ایمیداکلوپرید در استان کرمان. مجله دانش گیاه‌پزشکی ایران، 44: 153-161.

5- علیزاده ع. 1390. بررسی مکانیسم‌های مقاومت جمعیت‌های مختلف پسیل معمولی پسته (Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer 1989) نسبت به حشره‌کش فوزالون در استان کرمان. رساله دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پردیس کرج ، 116 صفحه.

6- Abbott W.S. 1925. A method of computing the effectiveness of an insecticide. Journal of Economic Entomology, 18: 265-267.

7- Alizadeh A., Talebi K., Hosseininaveh V., and Ghadamyari M. 2011. Metabolic resistance mechanisms to phosalone in the common pistachio psyllid, Agonoscena pistaciae (Hem: Psyllidae). Pesticide Biochemistry and Physiology, 2:59-64.

8- Anagnou Veroniki M., Papaioannou Souliotis P., Karanastasi E. and Giannopolitis C.N. 2008. New records of plant pests and weeds in Greece. Journal of Hellenic Plant Protectection, 1: 55-78.

9- Astari S. and Ahmad I. 2005. Insecticide resistance and effect of piperonyl butoxide as a synergist in three strains of Aedes aegypti (Diptera: Culicidae) on insecticides Permethrin, Cypermethrin and D-Allethrin. Pesticide Biochemistry and Physiology, 33, 2:73-79.

10- Barata C., Solayan A., and Porte C. 2004. Role of B-esterases in assessing toxicity of organophosphorous (chlorpyrifos, malathion) and carbamate (carbofuran) pesticides to Daphnia magna. Aquatic Toxicology, 66: 125–139.

11- Benavides E., Rodrı´guez J.L. and Romero A. 2000. Isolation and partial characterization of the montecinos strain of Boophilus microplus (Canestrini 1877) multiresistant to different acaricides. Annals of the New York Academy of Sciences, 916: 668–671.

12- Berrada S., Fournier D., Cuany A., and Nguyen T.X. 1994. Identification of Resistance Mechanisms in a Selected Laboratory Strain of Cacopsyllid pyri (Homoptera: Psyllidae): Altered Acetylcholinesterase and Detoxifying Oxidases. Pesticide Biochemistry and Physiology, 48: 41-47.

13- Bradford M.M. 1976. A rapid and sensitive method for quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principle of protein binding. Analytical Biochemistry, 72: 248–254.

14- Bues R., Boudinhon L.,Toubon J.F., and Faivre F. 1999. Geographic and seasonal variability of resistance to inseticides in Cacopsylla pyri L. (Hom: psyllidae). Journal of Applied Entomology, 123: 289-297.

15- Bues R., Boudinhon L., and Toubon L. 2003. Resistance of pear psylla (Cacopsylla pyri L.; Hom:Psyllidae) to deltamethrin and synergism with piperonyl butoxide. Journal of Applied Entomology, 127: 305-312.

16- Burckhardt D. and Lauterer P. 1989. Systmatics and biology of the Rhinocolinae (Homoptera: Psylloidea). Journal of Natural History, 23: 643-712.

17- Cao C.W., Zhang J., Gao X.W., Liang P. and Guo H.L. 2008. Overexpression of carboxylesterase gene associated with organophosphorus insecticide resistance in cotton aphids, Aphis gossypii (Glover). Pesticide Biochemistry and Physiology, 90: 75–180.

18- Cui F., Qu H., Cong J., Liu X.L., and Qiao C.L. 2007. Do mosquitoes acquire organophosphorus resistance by functional changes in carboxylesterases? FASEB Journal, 21: 3584-3591.

19- Devonshire A.L., and Moores G.D. 1982. A carboxylesterase with broad substrate specificity causes organophosphorus, carbamate, pyrethroid resistance in peach potato aphid (Myzus persicae). Pesticide Biochemistry and Physiology, 18: 235-246.

20- Dudai Y., Buxbaum J., Corfas G., and Ofarim M. 1987. Formamidines interact with Drosophila octopamine receptors, alter the flies behavior and reduce their learning ability. Journal of Comparative Physiology, 161: 739-746.

21- Evans P.D., and Gee J.D. 1980. Action of formamidine pesticides on octopamine receptors. Nature, 28: 60-62.

22- Furlong J. 1999. Diagnosis of the susceptibility of the cattle tick, Boophilus microplus to acaricides in Minas Gerais state, Brazil. In H.S., Fragoso, Z.V. Garcı´a (Eds.), IV Seminario Internacional de Parasitologı´a Animal Control de la resistencia en garrapatas y moscas de importancia veterinaria y enfermedades que trasmiten. 41–46. Puerto Vallarta Jalisco Me´xico.

23- Kunz S.E., and Kemp D.H. 1994. Insecticides and acaricides: resistance and environmental impact. Revue Scientifigue Et Technique De L Office International Des Epizooties, 13: 1249–1286.

24- Lababidi M.S. 2002. Effects of Neem Azal T/S and other insecticides against the pistachio psyllid Agonoscena targionii (Licht.) (Homoptera, Psyllidae) under field conditions in Syria. Journal of Pest Science, 75: 84-88.

25- Lauterer P., Broumas T., Drosopoulos S., Souliotis C., and Tsourgianni A. 1998. Species of the genus Agonoscena, pests on Pistacia and first record of A. pistaciae in Greece. Annales of l'Institut Phytopathologique Benaki (N.S.), 18: 135-141.

26- Li A.L., Guerrero F.D., and Pruett J.H. 2007. Involvement of esterases in diazinon resistance and biphasic effects of piperonyl butoxide on diazinon toxicity to Haematobia irritans (Diptera: Muscidae). Pesticide Biochemistry and Physiology, 87:147-155.

27- Liu, N., and Yue, X. 2000. Insecticide resistance and crossresistance in the house fly (Diptera: Muscidae). Journal of Economic and. Entomology, 93: 1269.

28- Malek Mohamadi M., Mossadegh M.S., Hejazi M.J., Goodarzi M.T., Khanjani M., and Galehdari H. 2010. Synergism of resistance to phosalone and comparison of kinetic properties of acetylcholinesterase from four field populations and a susceptible strain of Colorado potato beetle. Pesticide Biochemistry and Physiology, 98: 254–262.

29- Mart C., Erkilic L., Uygun N. and Altin M. 1995. Species and pest control methods used in pistachio orchards of Turkey. Acta Horticul, 419: 379-386.

30- Matowo J., Kulkarni M.A., Mosha F.W., Oxborough R.M., Kitau J.A., Tenu F. and Rowland M. 2010. Biochemical basis of permethrin resistance in Anopheles arabiensis from Lower Moshi, north-eastern Tanzania. Malaria Journal, 9:193.

31- Memarizadeh N., Ghadamyari M., Sajedi R. H. and Jalali Sendi, J. 2010. Characterization of esterases from abamectin resistant and susceptible strains of Tetranychus urticae Koch (Acari:Tetranychidae). International Journal Acarology, 37: 271-281.

32- Rauch N., and Nauen R. 2003. Identification of biochemical markers linked to neonicotinoid cross- resistance in Bemesia tabaci (Hemiptera: Aleyrodidae). Insect Biochemistry and Physiology, 54: 165-176.

33- Razavi S. 2005. Pistachio production, Iran vs. the world. In: Proceedings of the 4th International Symposium on Pistachios and Almonds. ISHS-Tehran, Iran, 209: 22-25.

34- Scott J.G. 1999. Cytochromes P450 and insecticide resistance. Insect Biochemistry and Molecular Biology, 29: 757-777.

35- Scott J.G. 1990. Investigating mechanisms of insecticide resistance: Methods, strategies and pitfalls. In: Pesticides resistance in arthropods, R.T. Roush and E. Tabashnik (Eds.). Chapman and hall Newyork and Landon, 39- 57.

36- Robertson J. L. 2007. Pesticide Bioassay with Arthropods. CRC press. USA, 127.

37- Strydom T. and Peter R. 1999. Acaricide and Boophilus spp. Resistance in South Africa. In H.S., Fragoso, Z.V. Garcı´a, (Eds.), IV Seminario Internacional de Parasitologı´a Animal Control de la resistencia en garrapatas y moscas de importancia veterinaria y enfermedades que trasmiten. pp. 41–46. Puerto Vallarta Jalisco Me´xico.

38- Van Asperen K. 1962. A study of housefly esterase by means of a sensitive colorimetric method. Journal of Insect Physiology, 8: 401-416.

39- Van de Baan H.E., and Croft B.A. 1990. Factors influencing insecticide resistance in Psyllid pyricola (Homoptera: Psyllidae) and susceptibility in the predator Deraeocoris brevis (Heteroptera: Miridae). Environmental Entomology, 19: 1223-1228.

40- Yang M.L., Zhang J.Z., Zhu K.Y., Xuan T., Liu X.J., and Guo Y.P. 2009. Mechanism organophosphate resistance in a field population of oriental migratory locust, Locusta migratoria manilensis (Meyen). Archives of insect biochemistry and phisyology, 71: 3–15.

41- YuXian H., Jian H., QiYong W. and ZhiSheng L. 2008. Biochemical mechanisms of resistance to chlorpyrifos and dichloruos in field populations of Bemisia tabaci (Gennadius) B-biotype. Acta Entomologica Sinica, 51: 384-389.

42- Zhu Y.C., Snodgrass G., and Chen M.S. 2006. Comparative study on glutathione s-transferase activity, cDNA, and gene expression between malathion susceptible and resistant strains of the tarnished plant bug, Lygus lineolaris. Pesticide Biochemistry and Physiology, 87: 62-72.