بررسی مولکولی شش جدایه ویروس زردی چغندر قند (Beet yellows virus) از استان‌های آذربایجان غربی، کرمانشاه و همدان بر اساس ناحیه پروتئین پوششی

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 18، دوره 28، شماره 4 - شماره پیاپی 29، دی 1393، صفحه 537-578   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v28i4.28061

نویسندگان

محدثه گرامی نوقابی^{* 1}؛ محسن مهرور²؛ سیده عاطفه حسینی³

¹فردوسی مشهد

²دانشگاه فردوسی مشهد

³دانشگاه بیرجند

چکیده

ویروس زردی چغندرقند (Beet yellows virus, BYV) متعلق به جنس Closterovirus و خانواده Closteroviridae از مهم‌ترین ویروس‌های چغندرقند به شمار می‌آید که در سراسر دنیا گسترده است. به منظور تعیین برخی از خصوصیات مولکولی این ویروس، در سال 1391 تعداد 75 نمونه برگی دارای علائم از مزراع عمده این محصول در استان‌های آذربایجان غربی، کرمانشاه و همدان جمع‌آوری شد. نمونه‌ها دارای علائمی نظیر زردی، رگبرگ روشنی و ضخیم و شکننده شدن برگ، بودند. نمونه‌های جمع آوری شده توسط آزمون سرولوژیکی الایزا و آزمون مولکولی RT-PCR مورد بررسی قرار گرفتند. در آزمون الایزا با استفاده از آنتی‌بادی اختصاصی آلودگی در 6 نمونه تایید شد. قطعه‌ای مربوط به پوشش پروتینی به طول bp615 در آزمون مولکولی با استفاده از آغازگرهای اختصاصی طراحی شده BYV-F/R، تکثیر و در ژل آگارز 1 درصد الکتروفورز گردید. نتایج تعیین توالی و مقایسه توالی‌های بدست آمده با جدایه‌های موجود در NCBI به وسیله نرم افزار DNAMAN7 نشان داد که جدایه‌های تعیین توالی شده دارای 99-89 درصد شباهت با جدایه‌های موجود در بانک ژن هستند. بیش‌ترین درصد شباهت جدایه‌های ایرانی در سطح نوکلئوتیدی (19/99 درصد) و آمینو اسیدی (55/97 درصد)، با جدایه ای از اوکراین (X73476) می‌باشد. آنالیز فیلوژنتیکی جدایه‌ها به وسیله نرم افزار MEGA5 انجام شد که طی آن جدایه‌های ایرانی در کنار جدایه اوکراین در یک گروه قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها

ویروس زردی چغندرقند؛ آذربایجان غربی؛ کرمانشاه و همدان؛ پروتئین پوششی

مراجع

1- آمارنامه کشاورزی، 1390-1389، دفتر آمار و فن آوری وزارت جهاد کشاورزی

2- ارجمند م.ن، 1377، بیماری‌های چغندر قند(442-357)، در"چغندر از علم تا عمل" تالیف دی.ا.کوک و اسکات، چاپ اول، نشر علوم کشاورزی، تهران.

3- اسکندری ف.، آل آقا ن.، حجارود ق. و همتی ک. 1348، بیماری‌های چغندرقند در ایران. نشریه شماره 106 گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.

4- ذبیح نیا مقدم ع.، جعفرپور ب.، فلاحتی رستگار م. و گرایلی ن. 1389، بررسی آلودگی و تعیین پراکنش ویروس زردی چغندرقند (BYV) در مزارع خراسان رضوی، حفاظت گیاهان جلد 24، شماره 3، 257-252.

5- ایزدپناه ک. 1361. لیست مشروح بیماری های ویروسی و شبه ویروسی در فارس، جهاد دانشگاهی شیراز، شیراز.

6- Adams M.J., Antoniw J.F., and Fauquet C.M. 2004. Molecular criteria for genus and species discrimination within the family Potyviridae. Archive of Virology, 150:459–479.

7- Agranovsky A.A., and Lesemann D.E. 2000. Beet yellows virus. CMI/AAB Descriptions of Plant viruses: No. 377.

8- Clark M.F., and Adams A.N. 1977. Characteristics of the microplate method of enzyme-linked immunosorbent assay for the detection of plant viruses. Genetic virology, 34: 475-483.

9- Dolja V.V., Boyko V.P., Agranovsky A.A., and Koonin E.V. 1991. Phylogeny of capsid proteins of rod-shaped and lamentous RNA plant viruses two families with distinct patterns of sequence and probably structure conservation. Virology 184, 79±86.

10- Dolja V.V., Kreuze J.F., and Valkonen J.P.T. 2006. Comparative and functional genomics of closteroviruses. Virus Research, 117: 38–51

11- Dolja V.V. 2003. Beet yellows virus: the importance of being different. Molecular Plant Pathology 4: 91-98.

12- Duffus J.E. 1973. The yellowing virus diseases of Beet. Virus Research 8: 347-386

13- Erokhina T.N., Zinovkin R.A., Vitushkina M.V., Jelkmann W., and Agranovsky A.A. 2000. Detection of Beet yellows closterovirus methyltransferase-like and helicase-like proteins invivo using monoclonal antibodies. Genetic Virology, 81, 597–603.

14- Esau K. 1960. The development of inclusions in sugar beets infected with the beet yellows virus. Virology. 11: 317.

15- Esau K. Cronshaw J., and Hoefert L. 1967. Relation of Beet yellows virus to the phloem and to movement in the sieve tube. Cell Biology, 32: 71-87.

16- Gushchin V.A., Solovyev A.G., Erokhina T.N., Morozov S.Y., and Agranovsky A. 2013. Beet yellows virus replicase and replicative compartments: parallels with other RNA viruses. Microbiology, 4:1-6.

17- Koeijer K.J., and Werf V.W. 1999. Effects of Beet yellows virus and Beet mild yellowing virus on leaf area dynamics of sugar beet (Beta vulgaris L.). Field Crops Research, 61: 163-177.

18- Rubio L., Guerri J., and Moreno P. 2013. Genetic variability and evolutionary dynamics of viruses of the family Closteroviridae. Microbiology, 4.

19- Russell G.E., Bell J. 1963. The structure of Beet yellows virus filaments. Virology, 21: 283-284.

20- Smith H.G., and Karasev A., 1991. Homepage of Plant Viruses Online, Descriptions and Lists from the VIDE Database. Beet yellowsclosterovirus Available online at http://image.fs.uidaho.edu/vide/descr093.htm.

21- Steven S.M., Hull R., Smith HO. 1997. Comparison of ELISA and RT-PCR for the detection of Beet yellows closterovirusin in plant and aphids. Virology Methods, 68:9–16.

22- Sylvester E.S. 1956. Beet yellows virus transmission by the green peach aphid. Economic Entomology 49, 789-800.

23- Tabejamaat Z., Massah A., and Ahoonmanesh A. 2013, Molecular Analysis of ORF6, ORF7 and ORF8 of Beet yellows virus Iranian Isolate. Phytopathology, 161: 574–577.

24- Watson M.A. 1940. Studies on the transmission of sugar Beet yellows virus by the aphid, Myzuspersicae. Proceeding of the Royal Society 128:535-52.

25- Zhu H.Y., Ling K.S., Goszczynski D.E., McFerson J.R., and Gonsalves D. 1998. Nucleotide sequence and genome organization of grapevine leafroll-associated virus-2 are similar to Beet yellows virus, the closterovirus type member. Genetic Virology, 79, 1289±1298.