توبه، عذر معاف کننده یا عامل سقوط مجازات

فقه و اصول

مقاله 2، دوره 39، شماره 3 - شماره پیاپی 77، مهر 1386، صفحه 29-54   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfu.v39i3.66421

نویسنده

عباس زراعت^*

کاشان

چکیده

توبه، یکی از عوامل بازگشت به خداست که آثار دنیوی نیز دارد و در مواردی حد را ساقط می کند، اما بسیاری از احکام آن مشخص نیست. در این مقاله سعی داریم به مباحثی دربارۀ توبه بپردازیم که مورد بحث قرار نگرفته یا کمتر در مورد آن بحث شده است؛ از جمله اینکه توبه اختصاص به حد خاصی ندارد بلکه می توان آن را به همه حدود و حتی تعزیرات تسری داد و مقررات شکلی حدود تابع قواعد. عمومی است و در موارد مسکوت عنه باید به منابع شرعی مراجعه کرد و اینکه نهاد توبه در معنای عام آن اختصاص به حقوق ما ندارد، بلکه در سایر نظامهای حقوقی هم از آن استفاده می شود و وسیله ای برای احراز اصلاح مجرم و بازدارندگی وی از تکرار جرم، و اماره فقدان حالت خطرناک در مجرم می باشد.

کلیدواژه‌ها

توبه؛ معاذیر قانونی؛ تخفیف مجازات؛ سقوط مجازات؛ حدود

مراجع

ابن ادریس، محمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، بی‌تا، بی‌جا.

ابن بابویه، ابوجعفر محمدبن علی، علل الشرایع، دارالبلاغۀ، بی‌تا.

ابن منظور، لسان العرب، بیروت، داراحیاء التراث العربی، 1408ق.

ابوزهره، محمد، الجریمۀ و العقوبۀ فی الفقه الاسلامی، دارافکر العربی، بی‌تا

اراکی، محمدعلی، استفتائات، قم، چاپ معروف، 1373ش.