ارزیابی عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص‌های رشد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در سیستم‌های کشاورزی ارگانیک و متداول

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 1، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 31، فروردین 1396، صفحه 15-30   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v9i1.31520

نویسندگان

مهدیه حاج غنی؛ امیر قلاوند^* ؛ سید علی محمد مدرس ثانوی

دانشگاه تربیت مدرس تهران

چکیده

استفاده از کودهای آلی در سیستم کشاورزی پایدار، پایداری تولید را در تولید گیاهان زراعی بهبود می‌بخشد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف ورمی‌کمپوست (صفر، سه، شش و نه تن در هکتار) و محلول‌پاشی اسید‌هیومیک (صفر، 1000، 2000 و 3000 پی‌پی‌ام) برگلرنگ (Carthamus tinctorius L.) بهاره (رقم محلی اصفهان) به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و در منطقه کرمان طی دو سال 92- 1391 انجام شد. تیمارهای ورمی‌کمپوست و اسیدهیومیک به ترتیب در کرت‌های اصلی و فرعی اعمال شدند. تیمار اسیدهیومیک به صورت محلول‌پاشی سطح برگ‌ها در دو مرحله طویل شدن ساقه و زمان گلدهی اعمال گردید. به علاوه یک تیمار شیمیایی تحت عنوان کشاورزی متداول به صورت جدا از تیمارهای ارگانیک برای هر تکرار در نظر گرفته شد. در این بررسی، شاخص‌های رشد، اجزای عملکرد و عملکرد دانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین، از دو آنالیز آماری مجزا برای مقایسه تیمارهای ارگانیک با هم و مقایسه تیمارهای آلی با کشاورزی متداول استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین شاخص سطح برگ (LAI)، ماده خشک کل (TDW) و سرعت رشد محصول (CGR) در تیمارهای 9 تن ورمی‌کمپوست در هکتار و 3000 پی‌پی‌ام اسیدهیومیک و کمترین میزان در کشاورزی متداول حاصل شد. همچنین، نتایج نشان داد که افزایش ورمی‌کمپوست منجر به افزایش معنی‌دار عملکرد دانه، تعداد غوزه در بوته و تعداد دانه در غوزه گردید، اما وزن هزار دانه تحت تأثیر این تیمار قرار نگرفت. با افزایش غلظت اسیدهیومیک از 1000 تا 3000 پی‌پی‌ام، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه و عملکرد دانه نیز به طور معنی‌دار افزایش یافت؛ اما وزن هزار دانه کاهش پیدا کرد. اثر متقابل 9 تن ورمی‌کمپوست در هکتار و 3000 پی‌پی‌ام اسیدهیومیک دارای بالاترین میانگین تعداد غوزه در بوته (75/24)، تعداد دانه در غوزه (71/56) و عملکرد دانه (17/4268 کیلوگرم در هکتار) در دو سال بود که در مقایسه با کشاورزی متداول به ترتیب 2/79، 4/30 و 5/89 درصد افزایش نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

اسیدهیومیک؛ تعداد غوزه در بوته؛ سرعت رشد محصول؛ شاخص سطح برگ؛ ورمی‌کمپوست

مراجع

Ahmadzadeh, S., Kadivar, M., and Saidi, G.H. 2010. Characterization of seed oil content and composition of some varieties of safflower. Journal of Food Science and Technology 10: 136. (In Persian with English Summary)

Albayrak, S., and Camas, N. 2005. Effect of different levels and application times of humic acid on root and leaf yield and yield component of forage turpin. Journal of Agronomy 42: 130-133.

Amin Ghafouri, A., Rezvani Moghaddam, P., and Nassiri Mahallati, M. 2011. Effect of bio-fertilizers and vermicompost on growth indices of castor (Ricinus communis L.). First National Conference on Sustainable Agriculture and Healthy Product. Isfahan, Iran. (In Persian with English Summary)

Arancon, N.Q., Edwards, C.A., Babenko, A., Cannon, J., Galvis, P., and Metzger, J.D. 2008. Influences of vermicomposts, produced by earthworms and microorganisms from cattlemanure, food waste and paper waste, on the germination, growth and flowering of petunias in the greenhouse. Applied Soil Ecology 39: 91-99.

Astaraei, A.R., and Ivani, R. 2008. Effect of organic sources as foliar spray and root media on nutrition of cowpea plant. American-Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Sciences 3: 352-356.

Atarzadeh, S.H., Mojaddam, M., and Saki Nejad, T. 2013. The interactive effects humic acid application and several of nitrogen fertilizer on remobilization star wheat. International Journal of Biosciences 3(8): 116-123.

Ayas, H., and Gulser, F. 2005. The effect of sulfur and humic acid on yield components and macronutrient contents of spinach. Journal of Biological Sciences 5(6): 801-804.

Bradley, V.L., and Johnson, R.C. 2001. Managing the U.S. safflower collection. In: Bergman, J.W., Mundel, H.H. (Eds.), Proceedings of the 5th International Safflower Conference, Williston, North Dakota, Sidney, Montana, USA, July 23-27, p. 143-147.

Claudio, P.J., Raphael, B., Alves, F., Kamiila, L.R.S., Brunade, N., and Priscila, M.B. 2009. Zn (ll) adsorption from syntheyic solution and kaolin wastewater on vermicompost. Science of the Total Environment 162: 804-811.

Elfadl, E., Reinbrecht, C., Frick, C., and Claupein, W. 2009. Optimization of nitrogen rate and seed density for safflower (Carthamus tinctorius L.) production under low-input farming conditions in temperate climate. Field Crops Research 114: 2-13.

El-Ghamry, A.M., Abd El-Hai, K.M., and Ghoneem, K.M. 2009. Amino and humic acids promote growth, yield and disease resistance of faba bean cultivated in clayed soil. Australian Journal of Basic and Applied Sciences 3(2): 731-739.

El-Hefny, E.M. 2010. Effect of Saline Irrigation Water and humic acid application on growth and productivity of two cultivars of cowpea (Vigna unguiculata L. Walp). Australian Journal of Basic and Applied Sciences 4(12): 6154-6168.

Gaikwad, S.B., Deotale, R.D., Uke, A.P., and Parihar, L.B. 2012. Influence of foliar sprays of humic acid through vermicompost wash on growth, yield and yield contributing parameters of maize. Journal of Soils and Crops 22(1): 115-121.

Ghorbani, S., Khazaei, H.R., Kafi, M., and Bannayan Aval, M. 2010. Effects of humic acid application in irrigation water on yield and yield components of maize (Zea mays L.). Journal of Agroecology 2(1): 123-131. (In Persian with English Summary)

Guarda, G., Padovan, S., and Delogu, G. 2004. Grain yield, nitrogen-use efficiency and baking quality of old and modern Italian bread-wheat cultivars grown at different nitrogen levels. European Journal of Agronomy 21: 181-192.

Haghighi, S., Saki Nejad, T., and Lack, S. 2011. Calculate the growth dynamics of root and shoot of bean plants. Journal of American Science 7(6): 19-26.

Jaishankar, S., and Wahab, K. 2005. Effect of integrated nutrient management on the growth, yield components and yield of sesame. Sesame and Safflower Newsletter. No. 20 p. unpaginated.

Kawthar, A.E.R., Manaf, H.H., Hasnaa, A.H.G., and Shahat, I.M. 2010. Influence of compost and rock amendments on growth and active ingredients of safflower (Carthamus tinctorius L.). Australian Journal of Basic and Applied Sciences 4(7): 1626-1631.

Kaya, M., Atak, M., Ciftci, C.Y., and Unver, S. 2005. Effects of zinc and humic acid applications on yield and some yield components of bread wheat (Triticum aestivum L.). Journal of Graduate School of Natural and Applied Sciences 9(3): 116-126.

Kusum, L., Singh, K.P., Nandal, D.P., Hari, O., and Thakral, S.K. 2012. Effect of organic and inorganic sources of fertilizer on growth parameters and productivity of wheat in rice-wheat system. Annals of Biology 28(1): 36-40.

Liu, M., Hu, F., Chen, X., Huang, Q., Jiao, J., Zhang, B., and Li, H. 2009. Organic amendments with reduced chemical fertilizer promotes soil microbial development and nutrient availability in a subtropical paddy field: the influence of quantity, type and application time of organic amendments. Applied Soil Ecology 42: 166-175.

Meteorogical data of Kerman. 2013. In http://weather.kr.ir/

Nardi, S., Pizzeghello, D., Muscolo, A., and Vianello, A. 2002. Physiological effects of humic substances in plant growth. Soil Biology and Biochemistry 34(11): 1527-1536.

Ndegwa, P.M., and Thompson, S.A. 2001. Integrating composting and vermicomposting in the treatment and bioconversion of biosolids. Bioresource Technology 76: 107-112.

Prabha, M.L., Jayraaj, I.A., Jayraaj, R., and Rao, D. S. 2007. Effective of vermicompost on growth parameters of selected vegetable and medicinal plants. Asian Journal of Microbiology, Biotechnology and Environmental Sciences 9: 321-326.

Ramasamy, P.K., and Umavathi, S. 2011. Efficacy of vermicompost on the head yield status of the sunflower plant (Helianthus Annus L.). Pollution Research 29(3): 417-420.

Sajadi Nik, R., and Yadavi, A.R. 2013. Effect of nitrogen fertilizer, vermicompost and nitroxin on growth indexes, phenological stages and grain yield of Sesame. Electronic Journal of Crop Production 6(2): 73-99. (In Persian with English Summary)

Samavat, S., and Malakooti, M. 2006. Important use of organic acid (humic and fulvic) for increase quantity and quality agriculture productions. Water and Soil Researchers’ Technical Issue 463: 1- 13.

Saruhan, V., Kusvuran, A., and Babat, S. 2011.The effect of different humic acid fertilization on yield and yield components performances of common millet (Panicum miliaceum L.). Scientific Research and Essays 6(3): 663-669.

Singh, R., Sharma, R.R., Kumar, S., Gupta, R.K., and Patil, R.T. 2008. Vermicompost substitution influences growth, physiological disorders, fruit yield and quality of strawberry (Fragaria xananassa Duch.). Bioresource Technology 99: 8507-8511.

Taleshi, K., shokoh-far, A., Rafiee, M., Noormahamadi, G., and Sakinejhad, T. 2011. Effect of vermicompost and nitrogen levels on yield and yield component of safflower (Carthamus tinctorius L.) Under late season drought stress. International Journal of Agronomy and Plant Production 2(1): 15-22.

Weiss, E.A. 2000. Oilseed Crops. Blackwell Publishing Limited, London, UK.