اثر الگوهای کشت مخلوط ردیفی سه گونه رازیانه (Foeniculum vulgar Mill)، کنجد (Sesamumindicum) و لوبیا (Phaseolusvulgaris L.) بر خصوصیات رشد، عملکرد کمی و کیفی و اجزای عملکرد

علوم باغبانی

مقاله 11، دوره 30، شماره 3، آذر 1395، صفحه 406-416   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v30i3.32673

نویسندگان

فاطمه رنجبر^* ؛ علیرضا کوچکی؛ مهدی نصیری محلاتی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

رشد دو یا چند محصول به صورت توام در یک مکانامکان برقراری روابط مکملی و بهره وری بهینه تر از عامل زمان و مکان را فراهم می‌سازد. به منظور بررسی عملکرد سه گیاه رازیانه، کنجد و لوبیا در ترکیب های مختلف کشت مخلوط ردیفی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکراردر مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 1390-1389 به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از: کشت خالص رازیانه، کنجد و لوبیا، کشت مخلوط ردیفی کنجد- لوبیا با تراکم معمول (1:1)، کشت مخلوط ردیفی رازیانه- لوبیا با تراکم معمول (1:1)، کشت مخلوط ردیفی رازیانه- کنجد با تراکم معمول (1:1) و کشت مخلوط رازیانه- کنجد- لوبیا با تراکم معمول (1:1:1). نتایج این بررسی در رازیانه حاکی از تأثیر معنی دار تیمارهای کشت مخلوط و خالص بر عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد چتر در بوته، تعداد چتر بارور در بوته، تعداد چترک در بوته و اسانس بخش رویشی بود. هم چنین تأثیر این تیمارها در کنجد بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، ارتفاع گیاه و وزن دانه در کپسول معنی دار بود. نتایج این آزمایش تأثیرات معنی داری را در ارتباط با عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و تعداد دانه در غلاف در مورد گیاه لوبیا نشان داد. ارزیابی تیمارهای کشت مخلوط با استفاده از نسبت برابری زمین نشان داد که بیش ترین مقدار این نسبت (22/1) در تیمار کشت مخلوط رازیانه- کنجد مشاهده شد که حاکی از تاثیرات مثبت دو گیاه بر یکدیگر می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

اسانس؛ عملکرد بیولوژیک؛ کشت مخلوط ردیفی؛ گیاه دارویی؛ نسبت برابری زمین

مراجع

1- AOCS: Official Methods and Recommended Practices of the American Oil Chemists Society. 1993. AOCS Press, Champaign, II. (USA).

2- Arganosa G.C., Sosuskli F.W. and SlikardA.E. 1998. Seed yield and essential oil of biennial caraway grown in Western Canada. Journal of Herbs, Spices and Medicinal Plants, 1(9): 9-17.

3- Alikamar R. 2004. Density of cumin and chickpea intercropping with emphasis on weed control in Mashhad. Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad. Iran. (In Persian with English Summary).

4- Beheshti A. 1995. Effect of different planting density on yield and yield components of grain sorghum and soybean in mixed cropping system.Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad. Iran. (In Persian with English Summary).

5- Carrubba A., Torre R. and MatrangaA. 2008. Cultivation trials of some aromatic and medicinal plants in asemi-arid mediterranean environment. Proceedings of an International Conference on MAP, ActaHorticulture(ISHS).

6- Gliessman S. R. 1997. Agroecology: Ecological Process in Sustainable Agriculture. Arbor Press. 357p.

7- Gheshm R. and Tajbakhsh A. M. 2001.The effect of planting density on corn and soybeans and corn Heading on yield components and yield,competition and production ecological on the intercropping. Agricultural Sciences and Technology Journal, 15(2): 65-73

8- Iftikhar hussain B., Ahmad R., Jabbar A., Nazir M. S. and Mahmood T. 2006 Competitive behaviour of component crops in different sesame-legume Intercropping Systems. International Journal of Agriculture & Biology 2:165-167.

9- Francis C.A. 1986. Biological efficiencies in multiple cropping systems. Advances in Agronomy Journal42: 1-41.

10- Jackson L.E., Pascual U. and Hodgkin T. 2007. Utilizing and conserving agrobiodiversity in agricultural landscapes. Agronomy Ecosystem Environment, 121: 196-210.

11- Jahani M., Koocheki A., Nassiri Mahallati M., 2008. Comparison of different intercropping arrangements of cumin (Cuminum cyminum L.) and lentil (Lens culinaris M.). Iranian Journal of Field Crops Research, 6: 67-78.(In Persian with English Summary(

12- Javanshir A., Dabbagh Mohammadi Nasab A., Hamidi A., and Gholipour C. (Eds.), 2000. The ecology of intercropping (translation). Jihad, Mashhad University Press.

13- Jahan M. 2004. Examine the ecological aspects of cultivation, manure mixed with chamomile and calendula Agronomy. Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad. Iran. (In Persian with English Summary).

14- Jahan M., Koocheki A., and Nassiri. Mahallati. M. 2008.Investigate various combinations of intercropping of lentil and cumin in low input agricultural systems. Iranian journal of field crop research, 6:67-78

15- Haggaard H., Ambus P. and Jensen E. S. 2001. Interspecific competition, N use and interference with weeds in pea barley intercropping. Field Crop Research 70: 101-109.

16- Hasanzade F. 2007. The effect of density on yield and agronomic characteristics of savory and persian clover intercropping. Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad. Iran. (In Persian with English Summary).

17- Koocheki A., Nassiri Mahallati M., Khorramdel S., Anvarkhah S., Sabt Teimouri M. and Sanjani S. 2010. Evaluation of growth indices of hemp (Cannabis sativa L.) and sesame (Sesamum indicum L.) in intercropping with replacement and additive series. Journal of Agricultural Ecology, 2:30-40.

18- Koocheki A., Nakh Forosh A. and Zarif ketabi K. 1997. Organic Agriculture. Ferdowsi University of Mashhad press.

19- Kombiok J. M., Buah S. S. J. and Dzomeku K. 2012. Rice influence on grain yield of maize in maize/rice mixture in the Northern Guinea Savanna zone of Ghana .Journal of Crop Improvement, 26(1): 87-100.

20- Maffei M. and Mucciarelli M. 2003. Essential oil yield in peppermint/soybean strip intercropping. Field Crop Research, 84: 229-240.

21- Mahale M.M., Nevase T. and Chavan P.G. 2008. Yield of sesame (Sesamum indicum) and groundnut (Arachis hypogaea) as influenced by different intercropping ratios and sulphur levels Legume Research, 31:268-271

22- Mirhashemi S.M., Koocheki A., Parsa M. and Nassiri Mahallati, M. 2010. Evaluation of growth indices of ajowan and fenugreek in pure culture and intercropping based on organic agriculture. Iranian Journal of Field Crops Research, 7: 685-694. (In Persian with English Summary).

23- Olowe v.I.O. and Adeyemo A.Y. 2009. Enhanced crop productivity and compatibility through intercropping of sesame and sunflower varieties. Annals of Applied Biology, 155:285–291

24- Pelzer E., Bazot M. and Makowski D. 2012. Pea–wheat intercrops in low-input conditions combine high economic performances and low environmental impacts. European Journal of Agronomy, 40: 39-53.

25- Pour. Amir. F., Nassiri. Mahallati. M., Koocheki. A. and Ghorbani. R. 2010. The effect of different combinations of croping on yield and yield components of sesame and pea intercropping on incremental series. Iranian journal of field crop research, 8(3): 339-402

26- Sasatawa B.M., Lawan M. and Maina Y.T. 2004. Management of insect pests of soybean: effects of sowing date and intercropping on damage and grain yield in the Nigerian Sudan savanna. Crop Protection, 23: 155-161.

27- Sujatha S., Bhat R., Kannan C. and Balasimha D. 2011. Impact of intercropping of medicinal and aromatic plants with organic farming approach on resource use efficiency in arecanut (Areca catechu L.) plantation in India IndustrialCrops and Products,33(1): 78-83.

28- Tripathi S. and Dwivedi A. K. 2009. Economics of intercropping fennel with cauliflower. Annals of Horticulture, 2(1): 32-37.