حقیقت نگری و واقع گرایی آموزه های وحیانی

فقه و اصول

مقاله 3، دوره 39، شماره 4 - شماره پیاپی 78، دی 1386، صفحه 71-107   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfu.v39i4.66435

نویسنده

سهیلا پیروزفر^*

فردوسی مشهد

چکیده

دانشمندان علوم اسلامی سبب نزول را رویدادی می دانند که هم زمان با آن یا اندکی پس از آن، آیه یا آیاتی در گزارش، تحلیل یا نقد آن نازل شده است. بیشتر قرآن پژوهان و مفسران، اسباب نزول را ابزار مهمی برای فهم آیات الهی دانسته و به گستردگی فواید آن را مورد توجه قرار داده و نمونه هایی از آن را گزارش کرده اند. در این میان، نوع نگاه برخی، به اسباب نزول متفاوت است و به تعامل میان فضای جامعه و نزول آیات نظر دارند. در این نوشتار، ضمن بررسی گفتار دانشمندان، بیان شده است که آیاتی که ناظر به جریان یا حادثه خاصّی است صرفاً نشان گر واقع نگری آیات الهی است. گروهی دیگر اسباب نزول را ابزاری مهم در تفسیر نمی دانند و آفتهای مراجعه به آن را یادآور می شوند.

کلیدواژه‌ها

قرآن؛ سبب نزول؛ تفسیر؛ واقع نگری؛ لوح محفوظ

مراجع

آلوسی، محمود شهاب الدین، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و اسبع الثانی، بیروت، داراحیاء، التراث العربی، 1405ق.

آل غازی، سید عبدالقادرملاخویش، بیان المعنی علی حسب ترتیب النزول، دمشق مطبعة الشرقی

الاسلامبولی، سامر، ظاهرة النص القرآنی، دمشق، الأوائل للنشر و التوزیع سوریه، 2002م.

ابن عاشور، محمدطاهر، التحریر و التنویر، الدارالتونسیه، للنشر، 1984م.

ابوحیان اندلسی، محمدبن یوسف، البحر المحیط فی التفسیر، بیروت، دارالفکر، 1412ق.