اثر دو نوع اکسین ایندول بوتریک اسید، نفتالین استیک اسید و بسترهای کاشت بر ریشه‌زایی قلمه‌های رز مینیاتوری (Rosa hybrida)

علوم باغبانی

مقاله 5، دوره 30، شماره 3، آذر 1395، صفحه 520-528   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v30i3.48045

نویسندگان

اعظم رنجبر^* ؛ نوراله احمدی

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

گل رز مینیاتوری یکی از محبوب‌ترین گیاهان زینتی در جهان است که در سراسر دنیا به عنوان گیاه گلدانی و یا در فضای سبز پرورش داده می‌شود. تکثیر تجاری این گیاه عمدتاً از طریق قلمه‌ می باشد. به منظور بررسی اثر غلظت‌های مختلف ایندول بوتریک اسید، نفتالین استیک اسید و بسترهای کاشت مختلف بر ریشه‌زایی قلمه‌های رز مینیاتوری، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کامل تصادفی با سه تکرار و ۴۰ تیمار با ۳۶۰ قلمه اجرا گردید. در این تحقیق فاکتور اول تنظیم کننده رشد ایندول بوتریک اسید در چهار سطح (۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ۳۰۰۰ میلی‌گرم در لیتر)، فاکتور دوم تنظیم کننده رشد نفتالین استیک اسید در پنج سطح (۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۱۵۰۰ و ۲۰۰۰ میلی‌گرم در لیتر) و فاکتور سوم بسترهای متفاوت ریشه‌زایی شامل مخلوط حجمی از پرلایت، کمپوست ضایعات چای و ماسه به نسبت ۲:۲:۱، پرلایت، پیت و ماسه به نسبت ۲:۲:۱ بود. آنالیز آماری داده‌ها با نرم افزار SAS از روش مدل خطی تعمیم‌یافته LMG و مقایسه میانگین‌ها با آزمون حداقل اختلاف معنی‌دار در سطح احتمال ۵ درصد انجام شد. نتایج نشان داد که بالاترین درصد ریشه‌زایی قلمه‌ها در تیمار ۲۰۰۰ میلی‌گرم در لیتر ایندول بوتریک اسید بدست آمد، در حالی‌که اثر تیمار نفتالین استیک اسید و بسترهای متفاوت ریشه‌زایی بر درصد ریشه‌زایی معنی‌دار نبود. اثرات متقابل دوگانه و سه‌گانه تیمارها بر سایر صفات اندازه‌گیری شده از جمله تعداد ریشه اولیه، تعداد ریشه ثانویه و قطر ریشه معنی‌دار بود. اثرات متقابل دوگانه تیمار NAA و بستر ریشه‌زایی بر صفت تعداد ریشه اولیه معنی‌دار نبود. بیشترین میانگین تعداد ریشه در قلمه‌ها و قطر ریشه در بستر پرلایت، کمپوست ضایعات چای و ماسه به نسبت ۲:۲:۱ و در تیمار ترکیبی تنظیم کننده‌های مصنوعی وجود داشت.

کلیدواژه‌ها

ازدیاد؛ پیت؛ تنظیم کننده رشد؛ قلمه نیمه‌خشبی؛ کمپوست ضایعات چای

مراجع

1. Abad M., Nouguera P., and Bures S. 2001. Nattional inventory of organic waste for use as growing media for ornamental potted plant production: Case study in Spain. Bioresource Technology, 77: 197-200.

2. Abad M., Noguera P., Puchades R., Maquieira A., and Noguera V. 2002. Physico-chemical properties of some coconut dusts for use as a peat substitute for containerized ornamental plants. Bioresource Technology, 82: 241–245.

3. Ahmadi N. 2012. Rooting and growth of cuttings from ethylene-low or ethylene-high sensitive miniature rose genotypes under mist condition. Acta Horticulturae, 952: 893-898.

4. Arancon N Q., Edwards C. A., Bierman P., Welch C., and Metzer J. D. 2004. 'Influence of vermicomposts on field strawberries: effect on growth and yields'. Bioresource Technology, 93: 145–153.

5. Arteca R. N. 1996. Plant growth substances: principles and applications. Chapman and Hall, PP. 332.

6. Asghar H. N., Ishaq M., Zahir Z. A., Khalid M., and Arshad M. 2006. Response of radish to integrated use of nitrogen fertilizer and recycled organic waste. Pakistan Journal of Botany, 38(3): 691-700.

7. Atiyeh R. M., Edwards C. A., Subler S., and Metzger J. D. 2001. Pig manure vermicompost as a component of a horticultural bedding plant medium: effects on physiochemical properties and plant growth. Bioresource Technology, 78: 11-20.

8. Atiye R. M., Lee S., and Edwards C. A. 2002. The influence of humic acids derived from earthworm processed organic wastes on plant growth. Bioresource Technology, 84: 7-14.

9. Awang Y., Shaharom A. S., Mohammad R. B., and Selamatm A. 2009. Chemical and physical characteristics of cocopeat-based media mixtures and their effects on the growth and development of Celosia cristata. Agriculture and Biological Sciences, 4(1): 63-71.

10. Beretta D., Vanoli M., and Eccher T. 1988. The influence of glucose, vitamins and IBA on rooting of Camellia shoots in vitro. Acta Horticulturae, 227: 473 – 475.

11. Bevacqua R. F., and Mellano V. 1993. Sewage sludge compost’s cumulative effects on crop growth and soil properties. Compost Science and Utilization. Spring, 1993: 34-37.

12. Bilderback T. E., and Lorscheider M. R. 1992. A comparison of physical properties of double processed pine bark to other selected propagation substrates and their effects on rooting response of three ornamentals. NCAN Nursery Notes. 25(1): 35-38.

13. Blythe E. K., sibley J. L., Ruter J. M., and Tilt K. M. 2004. Cutting propagation of foliage crops using a foliar application of auxin . Scientia Horticulturae. 103: 31-37.

14. Carelli B. P., and Echeverrigaray S. 2002. An improved system for the in vitro propagation of rose cultivars. Scientia Horticulturae. 92(1): 69-74.

15. Chen Y., Inbar Y., and Hadar Y. 1988. Composted agricultural wastes as potting media for ornamental plants. Soil Science, 145: 298-303.

16. Clik I., Ortas I., and Likik S. 2004. Effect of compost, mycorrhiza, manure and fertilizer on some physical properties of a Chromoxerert soil. Soil and Tillage Research, 78 (1): 59-67.

17. Epstein E., and Ludwig‐Müller J. 1993. Indole‐3‐butyric acid in plants: occurrence, synthesis, metabolism and transport. Physiologia plantarum, 88(2): 382-389.

18. Gupta V. N., and Kher M. A. 1989. Studies on the rooting of Dombeya natalensis by semihardwood cutting under intermittent mist with the aid of auxins. C. A. B International. 3 p.

19. 19- Jalili M. 1997. Study the effects of medium on root formation of grape cutting. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources. 1 (2): 31-38. (in Persian).

20. Jankauskiene J., and Brazaityte A. 2008. Lithuanian Institute of Horticulture Kauno. 27 (2) : 285-294.

21. Hartman H. T., Kester D. E., and Davies F. T. 1975. Plant propagation principles and practices. Prentice Hall Inc Newjersey.

22. Hartman H.T., Kester D.E., and Davies F.T. 1990. Plant Propagation: Principles and Practices, 5th Edition. Englewood Cliffs, Prentice Hall Inc Newjersey. 647p.

23. Ikeda H., Tan Y. A., and Oda M. 2001. Effects of soilless medium on the growth and fruit yield of tomatoes supplied with urea and/or nitrate. Acta Horticulturae. 548: 157-164.

24. khaligi A., and padasht-Dehkayee M. N. 2000. Iranian Jornal Agricultural Sciences. 31 (3): 557-565 (in Persian).

25. Khosh khoi M. 2003. Multiplication plant (plant propagation) Principles and Practices (Volume II). Shiraz University Press, P ; 100. (in Persian).

26. Kigomo B. 2007. Guidelines for Growing Bamboo, Kenya Forestry Research Institute. PP.13

27. Leakey R., Mesen J., Tchoundjeu Z., Longman K., Dick Jmcp N. A., Matin A., Grace J., Munro R., and Muthoka P. 1990. Low-technology techniques for the vegetative propagation of tropical trees. Commonwealth Forestry Review, 69: 247-257.

28. Lee Y. S., and Bartlett R. J. 1976. Stimulation of plant growth by humic substances. Soil Science Society of America Journal, 40: 876-879.

29. Lee J. J., Park R. D., Kim Y. W., Shim J. H., Chae D. H., Rim Y. S., Sohn B. K., Kim T. H., and Kim K. Y. 2004. Effect of food waste compost on microbial population, soil enzyme activity and lettuce growth. Bioresource Technology, 93:21-28.

30. Long J. C. 1932. The influence of rooting media on the character of roots produced by cuttings. American Society for Horticultural Science, 29(3): 352-355.

31. Lumsden R. D., Millner P. D., and Lewis J. A. 1986. Suppression of lettuce drop caused by Sclerotinia minor with composted sewage sludge. Plant Disease, 70(3): 197-201.

32. Macdonald B. 1990. Practical woody plant propagation for nursery growers. Timber press, PP. 670.

33. Malcolm R. E., and Vaghuan D. V. 1979. Humic substances and phosphatase activies in plant tissues. Soil Biology and Biochemistry, 11:253-259.

34. Mastouri F., Hassandokht M. R., and Dehkaei M. P. 2005. The effect of application of agricultural waste compost on growing media and greenhouse lettuce yield. Acta Horticulturae, 697, 153.

35. McCann S. 1985. Miniature roses for home and garden: ARCO.

36. Mohammed S., and Kanimarani S. A. 2013. Effect of soil media on the rooting of Myrtus communes and Berberis thunbergii semi-hardwood cuttings. IOSR J. Agriculture and Veterinary Science, 5(4): 55-60.

37. Nanda K. K., and Anand V. K. 1970. Seasonal changes in auxin effects on rooting of stem cuttings of Populus nigra and its relationship with mobilization of starch. Physiology Plantarum, 23: 99-107.

38. Nordstrom A. C., Jacobs F. A., and Eliasson L. 1991. Effect of exogenous indole-3-acetic acid and indole-3-butyric acid on internal levels of the respective auxins and their conjugation with aspartic acid during adventitious root formation in pea cuttings. Plant Physiology, 96: 856–861.

39. Pati P. K., Prakash O., Sharma M., Sood A., and Ahuja P. S. 2004. Growth Performance of Cuttings Raised from in vitro and in vivo Propagated Stock Plants of Rosa damascena Mill. Biologia plantarum, 48(4): 609-611.

40. Pinton R., Cesco S., Iacolettig G., Astolfi S., and Varanini Z. 1999. Modulation of NO3-uptake by water-extractable humic substances: involvement of root plasma membrane H+ATPase. Plant and Soil, 215: 155 - 161.

41. Puri S., and Verma R. C. 1996. Vegetative propagation of Dalbergia sissoo Roxb using softwood and hardwood stem cuttings. Journal of Arid Environments, 34(2): 235-245.

42. Quedraogo E., Mndo A., and Zombre N. P. 2001. Use of compost to improve soil properties and crop productivity under low input agricultural system in West Africa. Agriculture, Ecosystem and Environment, 84: 259-266.

43. Smith C. A., and Hall D. A. 1994. The development of perlite as a potting substarate for ornamental plants. Acta Horticulturae, 361: 159-166.

44. Tchoundjeu Z., and Leakey R. R. B. 1998. Vegetative propagation of Prunus africana, effect of rooting medium, auxin concentration and leaf area and cutting length. New Forest, 11: 125–136.

45. Tinus R. W., and McDonald S. E. 1979. How to grow tree seedlings in containers in greenhouses. General Technical Report Rm–60. Washington, DC: Rocky Mountain Forest and Range Experimental.Station, USDA Forest Service.

46. Tomati U., Grappelli A., and Galli E. 1988. The hormone-like effect of earthworm cast on plants growth. Biology of Fertility Soils, 5: 288–294.

47. Toor R. K., and Savage G. P. 2005. Antioxidant activities in different fractions of tomato. Food Research International, 38: 487-494.

48. Van de pol Peter A. 2000. Promotion of root formation with other effects, Rhizophon.

49. Webber C. L., Whitworth J., and Dole J. 1999. Kenaf (Hibiscus cannabinus L.) core as a containerized growth medium component. International Crops Production, 10: 97–105.

50. Widiastoety D., and Soebijanto. 1988. Rooting of stem cuttings of Hibiscus rosa-sinensis. Buletin Penelition Horticultura, 16: 73-83.

51. Wise F. C., Blazich F. A., and Hinesley L. E. 1985. Propagation of Abies fraseri by softwood stem cuttings. Canadian Journal of Forest Research, 15(6): 1172-1176.

52. Zachariakis M., Tzorakakis E., Kritsotakis I., Siminis C. I., and Manios V. 2001. Humic substances stimulate plant growth and nutrient accumulation in grapevine rootstocks. Acta Horticulturae, 549: 131-136.