سنجش بنیادهای نظری و مواد اعلامیه جهانی حقوق بشر با مبانی و آموزه های قرآنی

فقه و اصول

مقاله 6، دوره 38، شماره 1 - شماره پیاپی 71، فروردین 1385، صفحه 143-165   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfu.v38i1.65625

نویسنده

حسین ناصری^*

فردوسی مشهد

چکیده

حقوق بشر منعکس کننده آرمان جهانی عدالت و جامعه ای است که در آن، هر انسانی بتواند از زندگی شرافتمندانه، همراه با صلح، امنیت و رفاه برخوردار گردد. اعلامیه ها و اسنادی که عمدتاً پس از جنگ جهانی دوم تدوین شده، بر همین آرمان استوار است. مهم ترین سند حقوق بشر، اعلامیه جهانی حقوق بشر 1948م است که به عنوان سنگ بنای حقوق بشر مدرن شناخته می‌شود. در باب رابطه اسلام و اعلامیه مزبور سخن بسیار رفته است. گروهی باور به تعارض و واگرایی دارند و دسته ای نیز آن ها را هم خوان و هم گرا می‌دانند. چیزی که مسلّم است، وجود مشابهت و مشاکلت، میان بسیاری از موادّ این اعلامیه و نصوص اسلامی است. قرآن کریم به مثابه خاستگاه اولیه آموزه ها و حقوق اسلامی، به خودی خود، دربردارنده تعداد بسیاری از مواد اعلامیه حقوق بشر است؛ گر چه در مبانی و اصول، با آن نا همخوان باشد.

کلیدواژه‌ها

حق؛ ؛ حقوق بشر؛ اعلامیه جهانی؛ قرآن؛ فقه؛ احکام

مراجع

قرآن کریم

احمدی، بابک، مدرنیته و اندیشه انتقادی، نشر مرکز، تهران،1377.

بسته نگار، محمد، مجموعه مقالات حقوق بشر از منظر اندیشمندان، شرکت سهامی انتشار، تهران

پیمان، حبیب الله، مقاله در کتاب حقوق بشر از منظر اندیشمندان

توسلی، حسین، مقاله در خلاصه مقالات دومین همایش حقوق بشر.

جوادی آملی، عبدالله، فلسفه حقوق بشر، مرکز نشر اسراء، 1377.

چالمرز، آل.اف، چیستی علم، ترجمه سعید زیباکلام، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی،1374.

حبیبی، محمد، خلاصه مقالات دومین همایش بین المللی حقوق بشر، انتشارات دانشگاه مفید،1382.

حرّعاملی، محمد بن الحسین، وسائل الشیعه، کتابفروشی اسلامیه،1367ش.

حقیقت ،‌سید صادق و میرموسوی، سید علی، مبانی حقوق بشر، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1381.

حکیم، سید محمد تقی، الاصول العامة للفقه المقارن، مؤسسة آل البیت 1971م.

خاتمی، محمود، «پراگماتیسم و اومانیسم»، مجله فلسفه،‌ شماره 4و5.

سروش، عبدالکریم، مقاله در کتاب حقوق بشر از منظر اندیشمندان

طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، انتشارات جامعه مدرسین قم، در ده مجّلد

عبادی، شیرین، تاریخچه و اسناد حقوق بشر در ایران، انتشارات روشنگران، 1373.

علوی تبار، علیرضا، « سکولاریسم و دموکراسی»، ماهنامه آفتاب، شماره 33.

کاتوزیان، ناصر، کلیات حقوق،‌ شرکت سهامی انتشار، 1379.

کلی، جان، ‌مختصری از تئوری های حقوقی در غرب،‌ ترجمه محمد راسخ، نشر طرح نو،1382.

گنون، رنه، بحران دنیای متجدّد، ترجمه ضیاء الدین دهشیری، انتشارات امیرکبیر، 1372.

لیتل، دانیل، تبیین در علوم اجتماعی، ‌ترجمه عبدالکریم سروش، مؤسسه فرهنگی صراط، 1373.

مجاهدی، محمد مهدی، مقاله در خلاصه مقالات دومین همایش حقوق بشر،

مطهری، مرتضی، مقدمه ای بر جهان بینی اسلامی،انتشارات صدرا، قم، بی تا.

موحّد، محمدعلی، در هوای حق و عدالت، نشر کارنامه،1381.

هاشمی رفسنجانی، اکبر، تفسیر راهنما، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی قم.