تأثیر سیستم‌های مختلف خاک‌ورزی و کود‌دهی بر تودة زنده میکروبی و فعالیت آنزیمی خاک در زراعت آفتابگردان

آب و خاک

مقاله 11، دوره 26، شماره 1، اردیبهشت 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.13634

نویسندگان

خسرو محمدی^{* 1}؛ غلامرضا حیدری¹؛ محسن جواهری¹؛ مجید آقاعلیخانی²

¹سنندج

²دانشگاه تربیت مدرس تهران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر روش‌های مختلف کوددهی و خاک‌ورزی بر توده زنده میکروبی، فعالیت آنزیمی خاک و صفات زراعی آفتابگردان، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در شهرستان سنندج اجرا گردید. روش‌های خاک‌ورزی شامل خاک‌ورزی متداول (T1)، خاک‌ورزی حداقل (T2) و سیستم بدون خاک‌ورزی (T3) به عنوان عامل اصلی و روش‌های کود‌دهی شامل کاربرد 15 تن کود دامی در هکتار (N1)، 10 تن کمپوست زباله شهری در هکتار (N2)، کود شیمیایی شامل 75 کیلوگرم سوپر فسفات تریپل + 150 کیلوگرم اوره و 50 کیلوگرم سولفات پتاسیم در هکتار (N3)، 5 تن کمپوست زباله شهری + 10 تن کود دامی (N4)، 5 تن کمپوست زباله شهری + 10 تن کود دامی + 25 کیلوگرم سوپر فسفات تریپل + 75 کیلوگرم اوره + 25 کیلوگرم سولفات پتاسیم در هکتار (N5) و تیمار شاهد (N6)، به عنوان سطوح عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد بیشترین تعداد باکتری (106× 1/109) در هر گرم خاک خشک، در سیستم بدون خاک‌ورزی وجود داشت. همچنین کاربرد همزمان کود دامی و کمپوست، تعداد باکتری و فعالیت آنزیم‌های اوره‌آز، فسفاتاز، کاتالاز و سلولاز را افزایش داد. کود شیمیایی نیز به طور معنی‌داری فعالیت کلیه آنزیم‌های مورد مطالعه را کاهش داد. فعالیت فسفاتاز اسیدی (51 درصد)، قلیایی (27 درصد) و سلولاز (83 درصد) در تیمار بدون خاک‌ورزی افزایش آماری معنی‌داری نسبت به سیستم‌ خاک‌ورزی متداول داشت. بالاترین عملکرد دانه و روغن در تیمار N5تولید گردید. خاک‌ورزی حداقل نیز بیشترین عملکرد دانه (3201 کیلوگرم در هکتار) را به همراه داشت

کلیدواژه‌ها

بدون خاک ورزی؛ جامعة میکروبی خاک؛ روغن؛ کمپوست؛ کود دامی