برآورد ارزش‌های اقتصادی صفات تولیدی و تولید مثلی گاوهای شیری کشت و صنعت مغان با استفاده از مدل زیست اقتصادی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 9، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 30، تیر 1396، صفحه 240-254   

نوع مقاله: علمی پژوهشی- ژنتیک و اصلاح دام و طیور

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v9i2.56802

نویسندگان

رضا سید شریفی^{* 1}؛ فاطمه نور افکن²؛ نعمت هدایت ایوریق³؛ جمال سیف دواتی¹

¹گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقـق اردبیلی، اردبیل، ایران.

²محقق اردبیلی

³دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

بهترین راه برای حداکثر کردن سود ‌آوری از طریق اصلاح نژاد، استفاده از ضرایب اقتصادی صفات به همراه ارزیابی ژنتیکی است. هدف از تحقیق حاضر برآورد ارزش اقتصادی برخی صفات تولیدی و تولید مثلی گاوهای شیری کشت و صنعت و دامپروری مغان بر مبنای داده‌های جمع‌آوری شده از 13000 رأس گاو شیری وشرایطبازاردرسال1393، با استفاده از یک مدل زیستی اقتصادی قطعی بود. صفات مورد بررسی شامل تولید شیر، تولید چربی شیر، سن نخستین زایش، فاصله گوساله‌زایی، افزایش وزن روزانه قبل و بعد از شیرگیری، وزن تولد، وزن زنده بالغ، نرخ بقاء قبل و بعد از شیر گیری بودند. مدل زیستی-اقتصادی بر اساس سیستم پرورشی و اطلاعات گله طراحی و ضرایب اقتصادی توسط نرم افزار MATLAB محاسبه گردید. ارزش اقتصادی هر صفت، به صورت مقدار تغییر در سود سالانه سیستم تولید، در اثر یک واحد افزایش در میانگین صفت مورد نظر در حالی‌که میانگین سایر صفات ثابت بمانند، برآورد شد. ابتدا تمامی هزینه‌ها و درآمدها، سود و ترکیب گله معین گردید و در فایل‌های ورودی برنامه ذخیره و نرم افزار اجرا شد. درآمدها و هزینه‌های سالانه براساس گروه‌های مختلف سنی محاسبه و سود سالانه به ازاء هر رأس گاو مولد 69/15966572 ریال حاصل شد. در بین منابع درآمدی، فروش شیر و اجزای آن 71 درصد، فروش گاو حذفی سالانه 10 درصد، فروش گوساله نر 11 درصد، فروش تلیسه‌ی مازاد 6 درصد و فروش کود 2 درصد را شامل شدند. در بین هزینه‌های متغیر 68 درصد را هزینه‌های تغذیه‌ای، 17 درصد را هزینه‌های نیروی کار و فروش دام و 10 درصد را هزینه‌های بهداشت و تولید مثل به خود اختصاص دادند. ارزش‌های اقتصادی صفات تولیدی و تولید مثلی شامل تولید شیر، تولید چربی شیر، سن نخستین زایش، فاصله گوساله‌زایی، افزایش وزن روزانه قبل و بعد از شیرگیری، وزن تولد، وزن زنده بالغ، نرخ بقا قبل و بعد از شیر گیری به ترتیب 59/4718، 8/144757، 52/30756-، 17/86789-، 45/1284، 57/34، 16/9894، 13/1900-، 5805، 9/107521ریال به ازاء یک رأس برآورد گردید. بالاترین اهمیت نسبی مربوط به صفات تولیدی (37/54 درصد) و بعد از آن به ترتیب تولید مثلی (98/21 درصد)، ماندگاری (56/20 درصد) و کمترین مقدار مربوط به رشد (07/3 درصد) برآورد گردید. افزایش یک واحد در میانگین صفات تولیدی و تولید مثلی اثرات متفاوتی بر درآمد، هزینه و سود آوری سامانه تولیدی دارند.

کلیدواژه‌ها

ارزش اقتصادی؛ صفات تولیدی؛ صفات تولید مثلی؛ گاو شیری؛ مدل زیست اقتصادی

مراجع

1- Ahmadi-Mottaghi, A. 2002. Estimation of economic values for some of production traits in Baluchi sheep. MSc Thesis. Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Iran. (In Persian).

2- Albera, A.,‌ P. Carnier, and A. F. ‌Groen. 2004. Definition of a breeding goal for the Piemontese breed:‌ economic‌ and biological values and their sensitivity to production circumstances. Livestock Production Science, 89: 66–77.

3- Athari-mortazavi, B., A. A. Shadparvar., S. Mirmahdavi-Chabok, and M. Mahdizadeh. 2010. Estimation of economic coefficients of some traits of native cattle of Guilan province in breeding system between. Page 292 in Proc. 4th Iranian Congress of Animal Sciences, University of Tehran, Iran. (In Persian).

4- Cardoso, V. L., J. R. Nogueir, ‌and J. A. M. Van Arendonk. 1999. Optimum replacement and insemination policies for Holstein cattle in the southeastern region of Brazil: the effect of selling animals for production. Journal of Dairy Science, 82: 1449-1458.

5- Cartwright, T. C. 2003. The use of system analysis in animal science with emphasis on animal breeding. Journal of Animal Science, 49: 120-125.

6- Dekkers, J. C. M., J. H. Ten Hag, and A. Weersink. 1998. Economic aspects of persistency of lactation in dairy cattle. Livestock Production Science, 53: 237-252.

7- Goddard, M. E. 1998. Consensus and debate in the definition of breeding objectives. Journal of Dairy Science, 81: 6-18.

8- Groen, A. F., T. Steine., J. Colleau., J. Pedersen., J. Pribyl, and N. Reinsch. 1997. Economic values in dairy cattle breeding, with special reference to functional traits. Report of an EAAP-working group. Livestock Production Science, 49: 1-21.

9- Harris, D. L. 1970. Breeding for efficiency in livestock product: defining the economic objectives. Journal of Animal Science, 30: 860-865.

10- Hirooka, H., A. F. Groen, and J. Hillers. 1998. Developing breeding objectives for beef cattle production. 1. Abio-economic simulation model. Journal of Animal Science, 66: 607-621.

11- Kahi, A. K, and G, Nitter .2004. Developing breeding schemes for pasture based dairy production systems in Kenya, I. Derivation of economic values using profit functions. Livestock Production Science, 88:161-177.

12- Komlosi, M., M. Wolfova., J. Wolf., B. Farkas., Z. Szendrei, and B. Beri. 2008. Economic weights of production and functional traits for Holstein- Friesian cattle in Hungary. Journal of Animal Breeding and Genetics, 157: 143-153.

13- Korver, S., J. A. M. VanArendonk, and W. J. Koops. 1985. A function for live weight change between two calving in dairy cattle. Animal Production, 40: 223-241.

14- Mirmahdavi-Chabok, S., A. A. Shadparvar., M. Eskandarnasab, and A. Gorbani. 2007. Estimation of economic coefficients of milk production, fat and protein percentages and herd life expectancy in the maximum profit trend using the equation of profit. Agricultural Knowledge, 17: 155-165. (In Persian).

15- Phocas, F., C. Bloch., P. Chapelle., F. Becherel., G. Renand, and F. Menissier. 1998. Developing a breeding objective for a French purebred beef cattle selection programme. Livestock Production Science, 57: 49–65.

16- Plat-Church, A. 2002. Determining Optimal Age at First Calving. Communications Manager. Cooperative Resources International, National Animal Health Monitoring System.

17- Rafiee, F., M. Mottaghitalab., A. A. Shadparvar, and H. Saberi-Najafi. 2006. Investigating the effects of production system factors on the economic efficiency of Holstein milk herds using a simulation model. Iranian Journal of Agricultural Science, 37(5):888-875. (In Persian).

18- Rogers, P. L., C. T. Gaskins., K. A. Johnson, and M. D. MacNeil. 2004. Evaluating longevity of composite beef females using survival analysis techniques. Journal of Animal Science, 82: 860-866.

19- Sadeghi-Sefidmazgi, A. 2011. Estimation of economic importance of traits in Iranian Holstein dairy cows. PhD Thesis. University of Tehran, Iran. (In Persian).

20- Sahragard-Ahmadi, S. 2010. Estimation of economic coefficients of milk production and fat life and livestock of cattle and Holstein cattle in Lorestan province. MSc Thesis. University of Guilan, Iran. (In Persian).

21- Shadparvar, A. A. 1997. Determine the most suitable breeding goal for Holstein cattle in Iran. PhD Thesis. Tarbiat Modares University, Tehran. (In Persian).

22- Singh, R. P, and B. Singh. 1995. Economic efficiency of milk production system under rural conditions. Indian Journal of Animal Research, 29: 27-32.

23- Smith, C., J. James, and E. W. Brascamp. 1986. On the derivation of economic weights in Livestock improvement. Animal Production, 43: 545-551.

24- Van-Arendonk, J. A. M. 1985. Studies on the replacement policies in dairy cattle. II. Optimum policy and influence of changes in production and prices. Livestock Production Science, 13:101–121.

25- Van-Arendonk, J. A. M. 1991. Use of profit equations to determine relative economic value of dairy cattle herd life and production from field data. Journal of Dairy Science, 74: 1101– 1107.

26- Vatankhah, M, and M. Faraji-Nafchi. 2013. Cost-benefit analysis and economical and biological efficiencies of Holstein cows differing in level of milk production. Iranian Journal of Animal Production Research, 3: 9-1. (In Persian).

27- Wolfova, M., J. Wolf., J. Pribyl., R. Zahradkova, and J. Kica. 2005. Breeding objectives for beef cattle used in different production systems. 1. Model development. Livestock Production Science, 95: 201-215.