مقایسه جذب و کارایی مصرف نور در کشت مخلوط و خالص دو گیاه لوبیا و ریحان بذری

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 5، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 29، فروردین 1392، صفحه 54-63   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v11i1.24063

نویسندگان

یاسر علیزاده^{* 1}؛ علیرضا کوچکی²؛ مهدی نصیری محلاتی؛ فرزین پورامیر³

¹دانشگاه ایلام

²دانشگاه فردوسی مشهد

³موسسه تحقیقات برنج کشور

چکیده

کشت مخلوط یکی از راهکارهای مفید برای افزایش جذب تشعشع و بهبود کارایی مصرف نور به نظر می‌رسد. هدف از انجام این آزمایش مقایسه جذب ومیزان کارایی مصرف نور درکشت مخلوط با کشت خالص بود که بدین منظور آزمایشی در سال زراعی 87-1386 در منطقه مشهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و 5 تیمار اجرا شد. تیمارها شامل کشت خالص هریک از گیاهان و3 الگوی کشت مخلوط (کشت ردیفی، کشت نواری 4ردیف ریحان2ردیف لوبیا و کشت نواری 4ردیف لوبیا 2ردیف ریحان) بود .به طور معمول برای بررسی جذب و کارایی مصرف نور سه شاخص مورد بررسی قرار می‌گیرد که عبارتند از : کسری از تشعشع نوری که گیاه جذب می‌کند (F)، شاخص برداشت (HI) و کارایی مصرف نور(RUE). در این آزمایش شاخص برداشت تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت و میزان جذب نور به طور معنی داری در تیمارهای کشت مخلوط بالاتر از کشت خالص بود کارایی مصرف نور لوبیا در کشت خالص (03/2 گرم بر مگاژول) بالاتر از تیمارهای کشت مخلوط بود و کم ترین کارایی نور لوبیا درتیمار 4ردیف ریحان و 2ردیف لوبیا با 7/1 گرم بر مگاژول به دست آمد. گیاه ریحان در تمامی تیمارهای کشت مخلوط کارایی مصرف نور بالاتر از کشت خالص داشت و در کشت ردیفی با 2/3 گرم بر مگاژول بالاترین کارایی مصرف نور را داشت ضریب استهلاک نوری در این آزمایش برای ریحان 47/0 و برای لوبیا 55/0 به دست آمد. بالاترین شاخص سطح برگ ریحان در کشت نواری با 4 ردیف ریحان (6/4) بود و در لوبیا بالاترین شاخص سطح برگ را کشت خالص (3/4) داشت.

کلیدواژه‌ها

کشت مخلوط؛ جذب تشعشع فعال فتوستزی؛ کارایی مصرف نور؛ ضریب استهلاک نوری