اثرات تلقیح بذر توسط کودهای زیستی بر خصوصیات رشدی سه رقم گندم در مرحله سبز شدن در شرایط گلخانه

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 6، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 29، فروردین 1392، صفحه 64-72   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v11i1.24065

نویسندگان

محمد بهزاد امیری^{* 1}؛ پرویز رضوانی مقدم²؛ رضا قربانی¹؛ جبار فلاحی¹؛ رضا دیهیم فرد؛ فرنوش فلاح پور

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

به منظور بررسی تأثیر کاربرد باکتری های افزاینده رشد گیاه بر شاخص های رشدی گندم، آزمایشی در خردادماه سال 1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه رقم گندم بنام های چمران، سایونز و گاسکوژن و انواع کودهای بیولوژیک شامل باکتری های حل کننده فسفات، بیوفسفر، نیتروکسین، نیتراژین، تیمار مخلوط (باکتری های حل کننده فسفات + بیوفسفر + نیتراژین + نیتروکسین) و تیمار شاهد (عدم تلقیح باکتریایی) بودند. نتایج آزمایش حاکی از آن بود که کاربرد کودهای بیولوژیک منجر به بروز اختلافات معنی دار در صفات سطح برگ، حجم ریشه و طول اندام زیرزمینی و هوایی گردید. همچنین از نظر صفات سرعت سبز کردن، میزان سطح برگ، متوسط تعداد برگ در بوته، وزن خشک برگ، وزن خشک کل و نسبت وزن خشک برگ به ریشه بین ارقام مختلف گندم اختلاف معنی دار وجود داشت. بیشترین و کمترین سرعت سبز کردن به ترتیب در تیمارهای گاسکوژن (80/0 بذر در 12 ساعت) و چمران (56/0 بذر در 12 ساعت) حاصل شد. افزون بر این، نتایج حاصله نشان دهنده معنی داری اثرات متقابل کود بیولوژیک و رقم در تمامی صفات مورد مطالعه (سرعت سبز کردن، سطح برگ، سطح ویژه برگ، تعداد برگ در بوته، وزن خشک برگ، وزن خشک ریشه، وزن خشک کل، نسبت وزن خشک برگ به ریشه، طول اندام هوایی، طول اندام زیرزمینی، نسبت اندام زیرزمینی به هوایی، متوسط طول برگ و حجم ریشه) به جز درصد سبز کردن بود. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد کودهای بیولوژیک نقش مفید و موثری در بهبود ویژگی های رشدی گندم دارد.

کلیدواژه‌ها

باکتری های افزاینده رشد گیاه؛ بیوفسفر؛ شاخص های رشد؛ نیتراژین؛ نیتروکسین