ظرفیت جذب کادمیم و سرب در شماری از خاک‌های حاوی پالیگورسکایت استان اصفهان

آب و خاک

مقاله 8، دوره 26، شماره 2، خرداد 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.14155

نویسندگان

پریسا معتمدی¹؛ محمد حسن صالحی^{* 2}؛ علیرضا حسین پور¹

¹دانشگاه شهرکرد

²دانشگاه شهر کرد

چکیده

هدف از این تحقیق، بررسی ویژگی‌های جذب عناصر سرب و کادمیم در افق‌های سطحی و زیر‌سطحی ده نمونه از خاک‌های حاوی پالیگورسکایت در شرق استان اصفهان بود. ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و کانی‌شناسی خاک‌های مورد مطالعه تعیین گردید و ویژگی‌های جذب سرب و کادمیم از هم‌دماهای جذب با استفاده از معادلات لانگمویر، فروندلیچ وخطی برآورد شد. نتایج کانی‌شناسی نشان داد، در همه خاک‌های مورد مطالعه، کانی‌های گروه اسمکتایت، میکا، پالیگورسکایت، کلرایت، کائولینایت و کوارتز وجود دارد. هم‌دماهای جذب فروندلیچ و خطی، قادر به توصیف جذب سرب و هم‌دماهای جذب فروندلیچ، لانگمویرو خطی قادر به توصیف جذب کادمیم در خاک‌های مورد مطالعه بودند، هم‌دمای فروندلیچ برای هر دو عنصر دارای بیشترین ضریب همبستگی بود. ثابت توانی فروندلیچ (n) برای سرب و کادمیم به‌ترتیب در دامنه 52/1-22/0 و 61/4-95/1 بود. ضریب توزیع فروندلیچ (KF) برای سرب و کادمیم به‌ترتیب در دامنه 114815-2679 و 1369-353 لیتر بر کیلوگرم قرار داشت. حداکثر جذب کادمیم (b) در دامنه 2000-1250 میلی‌گرم بر کیلوگرم بود. ثابت متناسب با انرژی پیوند (k) برای کادمیم در دامنه 50/2-30/0 لیتر بر میلی‌گرم به‌دست آمد. در مدل خطی، ضریب توزیع (Kd) برای سرب و کادمیم به‌ترتیب در دامنه 64605-4188 و 678-33 لیتر بر کیلوگرم بود. به طور کلی، در خاک‌های منطقه، مقدار جذب سرب به مراتب بالاتر از کادمیم بود. همبستگی پارامترهای هم‌دماهای جذب با ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک‌های مورد مطالعه نشان داد که در جذب سرب و کادمیم، وی‍ژگی‌های خاک شامل کربنات کلسیم معادل، ماده آلی، گنجایش تبادل کاتیونی و درصد رس، مهم‌ترین پارامترها هستند.

کلیدواژه‌ها

اصفهان؛ پالیگورسکایت؛ جذب؛ سرب؛ کادمیم