مطالعه پارامترهای نسبت کمیت- شدت (Q/I) پتاسیم خاک‌های آهکی مناطق خشک و نیمه‌خشک استان‌های اصفهان و چهارمحال‌وبختیاری

آب و خاک

مقاله 11، دوره 26، شماره 2، خرداد 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.14161

نویسندگان

مرتضی بهمنی^{* 1}؛ محمد حسن صالحی²؛ علیرضا حسین پور¹

¹دانشگاه شهرکرد

²دانشگاه شهر کرد

چکیده

یکی از روش‌های تعیین وضعیت پتاسیم در خاک و مدیریت مصرف کود، استفاده از منحنی‌های کمیت-شدت (Q/I) و پارامترهای آن است. این مطالعه به منظور تعیین و مقایسه پارامترهای Q/I پتاسیم در خاک‌های دشت مبارکه و دشت شهرکرد به ترتیب، در استان‌های اصفهان و چهارمحال‌وبختیاری انجام شد. منحنی‌های Q/I به‌دست آمده، شکل معمول گزارش شده در منابع را نشان دادند، اما از نظر پارامترهای Q/I تفاوت‌هایی بین خاک‌ها وجود داشت که نشان‌دهنده وضعیت متفاوت خاک‌ها از نظر حاصلخیزی پتاسیم است. نتایج پارامترهای Q/I نشان داد که در افق‌های سطحی (افق A) خاک‌های دشت مبارکه و دشت شهرکرد نسبت فعالیت پتاسیم در حال تعادل (AR0) به ترتیب در دامنه 014/0 تا 064/0 و 017/0 تا 081/0 (mmol.l-1)0.5، پتاسیم به آسانی قابل تبادل (∆K0) به ترتیب در دامنه 26/0 تا 87/0 و 56/0 تا 05/4 mmol.kg-1، پتاسیم به سختی قابل تبادل (KX) به ترتیب در دامنه 57/1 تا 73/1 و 69/3 تا 25/5 mmol.kg-1 و ظرفیت بافری بالقوه پتاسیم (PBCK) به ترتیب در دامنه 6/13 تا 15/26 و 97/30 تا 96/49 [mmol.kg-1/(mmol.L-1)0.5] بود. مطالعه همبستگی بین پارامترهای Q/I و ویژگی‌های خاک، حاکی از همبستگی معنی‌دار بین PBCK و CEC در خاک‌های مبارکه (86/0r = ) و عدم همبستگی در خاک‌های شهرکرد می‌باشد. همبستگی معنی‌دار بین AR0 با پتاسیم تبادلی در خاک مبارکه (64/0-r = ) و در خاک شهرکرد (68/0-r = ) و نیز بین ∆K0 و مقدار پتاسیم تبادلی (86/0r= در خاک مبارکه و 83/0r= در خاک شهرکرد) مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

پتاسیم؛ منحنی کمیت- شدت؛ ظرفیت بافری بالقوه پتاسیم