ارزیابی ویژگی‌های زراعی و مورفولوژیک توده‌های اسفناج بومی ایران در استان اصفهان

علوم باغبانی

مقاله 4، دوره 31، شماره 1، خرداد 1396، صفحه 201-215   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v0i0.51614

نویسندگان

پیمان جعفری^* ؛ امیرهوشنگ جلالی

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان

چکیده

به منظور بررسی مقدماتی ویژگی‌های زراعی و مورفولوژیک 107 توده اسفناج ایرانی (100 توده موجود در بانک ژن و 7 توده دیگر)، پژوهشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوتر‌آباد اصفهان طی سال‌های 1391و 1392 انجام شد. در سال اول پژوهش بر اساس وی‍ژگی‌های برگ (رنگ، چروکیدگی، طول و عرض)، درصد بوته‌های نر و ویژگی‌های بذر، 25 توده از میان توده‌ها انتخاب شدند. در سال دوم آزمایش، 25 توده انتخابی با استفاده از طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار از نظر ویژگی‌های عملکرد تازه، عملکرد ماده خشک، طول وعرض برگ، تعداد برگ و مقدار نیترات مقایسه شدند. 35 درصد از توده‌های اسفناج استفاده شده در این پژوهش دارای رنگ برگ کاملاً سبز بودند و درصد بوته‌های نر از 32 درصد تا 60 درصد در توده‌های مختلف نوسان داشت. بیشترین مقدار عملکرد تازه برگ را رقم ورامین 88 با مقدار 59/32 تن در هکتار تولید نمود. سه توده TN-69-153، TN-69-140 و Varamin- prickly از نظر عملکرد تازه و عملکرد ماده خشک جزو توده‌های برتر تشخیص داده شدند. سه توده TN-69-58، TN-69-101 و TN-69-70 کمترین مقادیر نیترات را داشتند. نتایج این پژوهش نشان داد در میان 107 توده مطالعه شده، ویژگی‌های متنوع و مفید فراوانی از قبیل عملکرد بالا و مقدار نیترات پایین قابل تشخیص و جداسازی است و از این ویژگی‌ها می توان در زمینه‌های اصلاحی و زراعی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

دمبرگ؛ عملکرد؛ ماده خشک؛ نیترات

مراجع

1- Ahmadi H., Akbarpour V., Dashti F., and Shojaeian A. 2010. Effect of different levels of nitrogen fertilizer on yield, nitrate accumulation and several quantitative attributes of five Iranian spinach accessions. American Eurasian Journal Agriculture and Environment Science, 8:468-473.

2- Arshi Y. 2000. Genetic improvement of vegetable crops. Mashhad Jahad Daneshghahi, 725 p. (In Persian).

3- Asadi, H., and Hasandokht, M. 2007. Study of genetic diversity on Iranian spinach genotypes. Journal of Agricultural Sciences, 38:257-265 (In Persian).

4- Avsar B. 2011. Genetic diversity of Turkish spinach cultivars. A master dissertation graduate school of engineering and sciences. Izmir Institute of Technology, Turkey, 256pp.

5- Boese S.R., and Huner N.P.A. 1990. Effect of growth temperature and temperature shifts on spinach leaf morphology and photosynthesis. Plant Physiology, 94:1830-1836.

6- Ebadi-Segheloo A., Asadi G., Mohebodini M., Janmohammadi M., Nouraein A., and Sabaghnia M. 2014. The use of some morphological traits for the assessment of genetic diversity in spinach landraces. Plant Breeding and Seed Sci. 69: 69-80.

7- Eftekhari A., and Hasandokht M.R., Fatahemoghadam M.R., and Kashi A. 2010. Iran spinach genetic diversity using morphological characteristics. Iranian Journal of Horticultural Science, 41:83-93 (In Persian).

8- FAOSTAT.2012. Food and Agriculture Organization of the United Nations (2011) FAO, faostat.fao.org/.

9- Imani M. 2008. Evaluate and compare the performance of advanced Varamin spinach, obtained from Varamin mass. Final report of the research project, Varamin Agricultural Research Center. Registration number of (85. 916) in the Center of Agricultural Scientific Evidence.45pp.

10- Kidmose U., Edelenbos M., Norbak R., and Christensen L.P. 2002. Colour stability in vegetables”. In Color in Food: Improving Quality. D.B. MacDougall, Ed. CRC Press, Wood head Publishing Limited, Cambridge, U.K., pp. 179–232.

11- Kuwahara K., Suzuki R., Ito Y., Mikami M T., and Onodera Y. 2013. An analysis of genetic differentiation and geographical variation of spinach germplasm using SSR markers. Plant Genetic Research 11:1-6.

12- Lorenz O.A. 1978. Potential levels in edible plant parts. In: D.R. Nilsen et al. (eds). Nitrogen in Environment. Soil Plant Nitrogen relationships, Academic Press, New York, USA 210-220 pp.

13- Maroufi K., Farahani H.A., and Moaven, P. 2011. Effects of hydropriming on seedling vigor in spinach. Advances in Environmental Biology, 5:2224-2227.

14- Peyvast G.H. 2006. Olericulture. Daneshpazir Press, 487p (In Persian).

15- Pouzshiraze M., and Rakhshandehro M. 2007. Effects of irrigation, plant density and planting methods on yield of spinach (case study in Bushehr). Journal of Soil and Water, 22:187-198(In Persian).

16- Sabaghnia N., Asadi-Gharneh H.A., and Janmohammadi M. 2014. Genetic diversity of spinach landraces collected in Iran using some morphological traits. Acta Agriculture Slovenia, 103:101-111.

17- Salunkhe D.K., Bilon H.R., and Reddy N.R.1991.Storage, processing and nutrition quality of fruits and vegetables.Vol.1.CRC press. Boca Raton. 285p.

18- Scientific Committee on Food. 1995. Opinion on nitrate and nitrite, Annex 4 to Document III/5611/95, European Commission (ed.), Brussels, p. 20.

19- Shahid Umar A., Iqbal M. and Abrol Y.P. 2007. Are nitrate concentrations in leafy vegetables within safe limits? Current Science, 92:355-360.

20- Smatanova M., Richter R., and Hlusek J. 2004. Spinach and pepper response to nitrogen and sulphur fertilization. Plant and Soil Environment, 50:303-308.

21- WHO. 1978. Nitrates, nitrates and N-Nitrozo compounds. Geneva, Environmental Health Criteria 5.

22- Ysart G., Miller P., Barrett G., Farrington D., Lawrance, P., and Harrison N. 1999. Dietary exposures to nitrate in the UK. Food Additives and Contaminants, 16: 521-532.