اثر ضدعفونی کننده اشعه گاما و گاز ازون بر بار میکروبی بادرنجبویه (Melissa officinalis)

علوم باغبانی

مقاله 10، دوره 31، شماره 2، شهریور 1396، صفحه 226-234   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v0i0.22040

نویسندگان

راضیه ولی اصیل^* ؛ مجید عزیزی؛ حسین آرویی؛ معصومه بحرینی؛ محدثه مربایان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

امروزه گیاهان دارویی با روشهای مختلف ضدعفونی می‌شوند که هر کدام از این روش‌ها تاثیرات متفاوتی بر بار میکروبی آنها می‌گذارد. بنابراین استفاده از روش‌هایی که تاثیر زیادی در سالم‌سازی و کمترین تاثیر را روی مواد موثره این گیاهان داشته باشد ضروری است از این رو هدف از این تحقیق که بصورت طرح کامل تصادفی وآزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام پذیرفت بررسی تاثیر پرتو‌تابی با اشعه گاما و گاز ازون بر بار میکروبی گیاه دارویی بادرنجبویه می‌باشد. به این صورت که برگهای خشک شده بادرنجبویه در برابر دوزهای ۳، ۷، ۱۰ و ۱۵ کیلوگری اشعه گاما و غلظت‌های ۰/۳، ۰/۶ و ۰/۹میلیگرم در لیتر گاز ازون در مدت زمان‌های 10 و 30 دقیقه قرار گرفتند سپس بار میکروبی آنها مورد بررسی قرار-گرفت. نتایج نشان داد که هر دو روش بار میکروبی بادرنجبویه را کاهش دادند. اما ازون‌دهی تاثیر بیشتری در کاهش بار میکروبی این گیاه داشت بیشترین تاثیر اشعه گاما بر بار میکروبی مربوط به دوز ۱۵ کیلوگری بود. و غلظت ۰/۹ میلیگرم در لیتر گاز ازون و زمان ۳۰ دقیقه بیشترین تاثیر را در کاهش بار میکروبی داشت. بطور کلی نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که استفاده از گاز ازون به منظور ضدعفونی بادرنجبویه روش ضدعفونی مناسبی می باشد. با توجه به این که استفاده از ازون هزینه کمتری نسبت به اشعه گاما نیاز دارد . اما باید تحقیقات بیشتری در مورد زمان قرار گیری نمونه های گیاهی در برابر گاز ازون و تاثیر آن روی مواد موثره گیاهان داریی انجام شود.

کلیدواژه‌ها

شمارش کلی میکروب ها؛ کولیفرم؛ کپک و مخمر؛ ضدعفونی

مراجع

1- Abrar M., Anjum F.M., Zahoor T., and Nawaz H. 2009. Effect of Storage Period and Irradiation Doses on Red Chillies. Pakistan Journal of Nutrition, 8 (8): 1287-1291.

2- Akbas M.Y., and Ozdemir M. 2008. Application of gaseous ozone to control populations of Escherichia coli, Bacillus cereus and Bacillus cereus spores in dried figs. Journal of Food Microbiology, 25: 386–391.

3- Akbas M.Y., and Ozdemir M. 2008. Effect of gaseous ozone on microbial inactivation and sensory of flaked red peppers. International Journal of Food Science and Technology, 43: 1657–1662.

4- Alam M.K., Choudhuryn N., Chowdhury N.A., and Yous soufi, Q. M. 1992. Decontamination of spices by gamma radiation. Letters in Applied Microbiolog, 14:199-202.

5- Dadkhah A., Kalafi H., Rajaii R., Alame A., Rezaii MB., and Siihon M. 2009. Study of the Effects of gammairradiation on microbial load and efficient extracts of caraway seeds. Journal of Nuclear Science and Technology, 49: 27-34. (In Persian with English abstract).

6- Gupta P.C., Garg N., and Joshi P. 2011. Effect of gamma irradiation on the extraction yield and microbial contamination of medicinal plants. International Journal of Food Safety, 13: 351-354.

7- Inan F., Pala M., and Doymaz I. 2007. Use of ozone in detoxification of Aflatoxin B1 in red pepper. Journal of Stored Products Research, 43: 425–429.

8- International Organization for Standardization ISO 4833:2003. 2003. Microbiology of food and animal feeding stuffs horizontal method for the enumeration of microorganisms-colony count technique at 30°C. Geneve.

9- International Organization for Standardization, ISO 4832. 2006. Microbiology of food and animal feeding stuffs – Horizontal method for the enumeration of coliforms – Colony-count technique. Geneva. 6 pp.

10- International Organization for Standardization, ISO 7954:1987. 1987. Microbiology – General guidance for enumeration of yeasts and moulds – Colony count technique at 25 °C. Geneva. 3 pp.

11- Khadre M.A., and Yousef A. E. 2001. Sporicidal action of ozone and hydrogen peroxide: a comparative study. International Journal of Food Microbiology, 71: 131–138.

12- Khattak K.F., Simpson T.J., and Ihasnullah. 2009. Effect of gamma irradiation on the microbial load, nutrient composition and free radical scavenging activity of Nelumbo nucifera rhizome. Journal of Radiation Physics and Chemistry, 78: 206–212.

13- Kneifel W., Czech E., and Kop, B. 2002. Microbial contamination of medicinal plants. A review. Journal of medicinal plant and natural product research, 6:5–15.

14- Masakova N.S., Tseevatuy B.S., Trofimenko S.L., and Remmer G.S. 1979. The chemical composition of volatile oil in lemon-balm as an indicator of therapeutic use. Journal ofmedicinal plant and natural product research, 36: 274.

16- Mimica-Dukic N., Bozin B., Sokovic M., and Simin N. 2004. Antimicrobial and Antioxidant Activities of Melissa officinalis L Lamiaceae) Essential Oil. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 52: 485-489.

17- Naitoh S., Okada Y., and Sakai T. 1987. Studies on utilization of ozone in food preservation: III. Microbicidal properties of ozone on cereal grains, cereal grain powders, peas, beans, and whole spices. Journal of Japan Food Science & Technology Society, 34: 788–793.

18- Naitoh S., Okada Y., and Sakai T. 1988. Studies on utilization of ozone in food preservation: V. Changes in microflora of ozone treated cereals, grains, peas, beans, and spices during storage. Journal of Japan Food Science & Technology Society, 35: 69–77.

19- Oh K.N., Lee S.Y., Lee H.J., Kim K.E., and Yang J.S. 2003. Screening of gamma irradiated spices in Korea by using a microbiological method (DEFT/APC). Journal of Food Control, 14:489–494.

20- Omidbaigi, R. 2009. Production and processing of medicinal plants. V3. Astan quds razavi publications. Mashhad. (In Persian with English abstract).

21- Sadecka J., and Polovka M. 2008. Multi- experimental study of γ- radiation impact on oregano (Origanum vulgare L.). Journal of Food and Nutrition Research, 47(2): 85-91.

22- Salehi Sormaghi MH., Amin G., Zahedi H., and Kochesfahani H. 2007. The investigation of essential oil changes of medicinal plants that are decontaminated with gamma radiation. Journal of Medicinal Plants, 2(22): 71-76. (In Persian with English abstract).

23- Saputra T.S., Maha M. and Purwanto Z.I. 1983. Quality ghanges of irradiated spices stored in vario us packaging materials. Risalah Seminar Nasional Pengawetan Makanan Dengan Iradiasi, Jakarta.

24- Soriani R.R., Satomi L.C., and Pinto T.J.A. 2005. Effects of ionizing radiation in ginkgo and guarana. Journal of Radiation Physics and Chemistry, 73:239–242.

25- Valiasill R., Azizi M., Bahraini M., and Aroiee AH. 2012. The effect of gamma irradiation on microbial load and essential oil compound of Shirazi thyme (Zataria multiflora). Journal of postharvest physiology and technology of horticultural crops. 1:43-53. (In Persian with English abstract).

26- Valiasill R., Azizi M., Bahreini M., and Arouiee H. 2013. The Investigation of Decontamination Effects of Ozone Gas on Microbial Load and Essential Oil of Several Medicinal Plants. Journal of Notulae Scientia Biologicae, 5(1):34-38. (In Persian with English abstract).

27- Zhao J., and Cranston P.M. 1995. Microbial decontamination of black pepper by ozone and the effect of the treatment on volatile oil constituents of the spice. Journal of Science Food and Agriculture, 68: 11–18.