ارزیابی تنوع علف‌های هرز و شبیه سازی جذب و توزیع نور درکانوپی چند‌کشتی و تک‌کشتی ارزن دم‌روباهی (Setaria italica L. ) و لوبیا (Phaseolus vulgaris L.)

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 2، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 30، تیر 1392، صفحه 215-225   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v11i2.26131

نویسندگان

علیرضا کوچکی^{* 1}؛ مهدی نصیری محلاتی؛ سارا سنجانی²

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

چکیده

به منظور ارزیابی تنوع علف‌های هرز و شبیه سازی نور دریافتی در کشت خالص و مخلوط ارزن و لوبیا آزمایشی به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار و در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی در سال 1388 اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل کشت خالص لوبیا، کشت خالص ارزن، کشت مخلوط افزایشی ارزن و لوبیا و تیمار شاهد بدون گیاه بودند. در این آزمایش شاخص تنوع شانون و شاخص تشابه سورنسون در شش مرحله نمونه گیری مورد بررسی قرار گرفتند. در مراحل مختلف نمونه‌گیری تفاوت معنی داری بین تیمارهای آزمایش وجود داشت. در مرحله اول کمترین تنوع علف‌های هرز در تیمار کشت مخلوط مشاهده شد اما در سایر مراحل این تیمار با سایر تیمار‌ها تفاوت معنی‌داری نشان نداد. بیشترین تنوع علف‌های هرز در تیمار شاهد مشاهده شد. نتایج شاخص سورنسون نشان داد که در طی سه مرحله ابتدایی نمونه گیری میزان تشابه تیمار کشت مخلوط با شاهد یک روند نزولی را داشت. از مدل INTERCOM برای شبیه سازی نور دریافتی استفاده شد. نتایج نشان داد که در جذب مؤثر نور، ارتفاع گیاه و نحوه توزیع برگ‌ها در کانوپی مؤثرتر از شاخص سطح برگ است. در کانوپی مخلوط به علت تفاوت‌های مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو گونه، جذب نور به طور موثرتری صورت گرفت، در نتیجه بیشترین تداخل در جذب نور توسط علف‌های‌هرز ایجاد شد.

کلیدواژه‌ها

تنوع علف‌های هرز؛ شاخص شانون؛ شاخص سورنسون؛ شبیه سازی جذب نور