بررسی ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی چند لاین کلزا با استفاده از روش بای‌پلات

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 6، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 30، تیر 1392، صفحه 251-258   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v11i2.26136

نویسندگان

بهنام روستاباغی؛ حمید دهقانی؛ بهرام علیزاده؛ ناصر صباغ نیا

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

به منظور مطالعه ترکیب پذیری و برآورد پارامترهای ژنتیکی صفت عملکرد دانه در کلزا، هفت لاین کلزا در قالب یک طرح تلاقی نیمه دی‌آلل 7×7 مورد ارزیابی قرار گرفتند. بذور 28 دورگ نسل F1 به همراه والدین کشت شده و از روش گرافیکی GGE biplot برای تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل استفاده گردید. روش بای‌پلات والدین مورد بررسی را بصورت ژنوتیپ محک (Tester) و انتری در یک نمودار نشان داده و امکان استخراج اطلاعات بطور گرافیکی را فراهم می‌نماید. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، میانگین مربعات ترکیب‌پذیری عمومی درسطح احتمال پنج درصد و میانگین مربعات ترکیب‌پذیری خصوصی و میانگین مربعات ژنوتیپ‌ها برای عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار گردید. نتایج حاصل از روش بای‌پلات نشان داد که دو مؤلفه اصلی 3/74 درصد (مؤلفه اصلی اول 7/47 درصد و مؤلفه اصلی دوم 6/26 درصد) از تغییرات مشاهده شده را توجیه نمودند. روش گرافیکی GGE biplot نشان داد والد Opera دارای بیش‌ترین ترکیب‌پذیری عمومی مثبت و والد Fornax دارای بیش‌ترین مقدار ترکیب‌پذیری عمومی منفی بود. ترکیب پذیری خصوصی ناشی از دو والد خاص، TALAYE با OPERA و TALAYE با ORIENT بیشترین مقدار بود. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که در بین والدین مورد بررسی هتروزیس کافی برای تولید و معرفی ارقام دورگ وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

بای‌پلات؛ دی‌آلل