تأثیرتاریخ های مختلف نشاکاری ارقام مختلف برنج در کنترل کرم ساقه خوار نواری برنج Chilo suppressalis (Lepidoptera: Pyralidae)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 12، دوره 30، شماره 1 - شماره پیاپی 34، فروردین 1395، صفحه 109-117   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v30i1.40269

نویسندگان

ترانه اسکو^{* 1}؛ مرتضی نصیری²؛ محسن عمرانی²؛ لیلا زارع²

¹آمل- موسسه تحقیقات برنج کشور - معاونت مازندران

²آمل- موسسه تحقیقات برنج کشور معاونت مازندران

چکیده

کرم ساقه‌خوار نواری Chilo suppressalis، مهمترین آفت برنج در شمال ایران محسوب می شود. استفاده از روشهای زراعی از جمله تنظیم تاریخ کاشت می تواند باعث فرار گیاه از آلودگی شدید شود. برای مطالعه تأثیر تاریخ کاشت بر آلودگی برنج به این آفت، آزمایشی مزرعه ای در قالب طرح اسپلیت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا گذاشته شد. تیمارهای اصلی شامل تاریخ کاشت ها: با فاصله 15 روز قبل، همزمان و 15 روز بعد از تاریخ کاشت رایج کشاورزان و تیمارهای فرعی 6 رقم رایج منطقه بوده است. براساس نتایج بدست آمده (میانگین دو ساله)، بیش ترین جوانه های مرکزی خشک شده (9/21 درصد) و خوشه های سفید شده (2/31 درصد) به ترتیب در رقم طارم و فجر در تاریخ کاشت سوم مشاهده شد. همچنین کم ترین جوانه های مرکزی خشک شده (6/0 درصد) و خوشه های سفید شده (56/4 درصد) روی رقم ندا در تاریخ کشت اول مشاهده گردید که این امر در میزان عملکرد تأثیر گذاشته به طوریکه پایین ترین میانگین عملکرد 6 رقم در دو سال (3875 کیلوگرم شلتوک در هکتار) متعلق به تاریخ کاشت سوم در مقایسه با تاریخ کاشت های اول و دوم )به ترتیب 5356 و 5321 کیلوگرم شلتوک در هکتار( بوده است. این یافته ها نشان می دهد که تنظیم تاریخ کاشت برای فرار گیاه از جمیعت بالای آفت در مراحل حساس تأثیرگذار است.

کلیدواژه‌ها

آلودگی؛ رقم های برنج؛ تاریخ کاشت؛ کرم ساقه خوار نواری

مراجع

Baloch S.M., and Abdullah K. 2011. Effect of Planting Techniques on Incidence of Stem Borers (Scirpophaga spp.) in Transplanted and Direct Wet-Seeded Rice. Pakistan J. Zool., 43(1): 9-4.

2- Central Rice Research Institute. 2008. Field evaluation of rice cultivars against the yellow stem borer (Scirpophagaincertulas Wlk.). ORYZA- An International Journal on Rice. Vol. 45 (3): 0474-7615

3- Heinrichs E. A., Medrano F.G., and Rapusas H.R. 1985. Genetic evaluation for insect resistance in rice P. 192-197.

4- Heinrichs E.A. 1998. Management of rice insect pests. Department of Entomology, University of Nebraska. Lincln, Nebraska 816p.

5- Hendarsih S., and Usyati N. 2005. The stem borer infestation on rice cultivars at Indonesian Institute for Rice Research, Jalan Raya 9 Sukamandi, Subang 41256.

6- Khakwani A. A., Zubair M., Mansoor M., Shah I. H., Abdul Wahab A., and Iqbal M. 2006. Agronomic and morphological parameters of rice crop as affect by dateof transplanting. Journal Agronomy 5(2). 248-250

7- Majidishilsar F., and Ebadi A. A. 2013. Management of striped stem borer (Chilo suppressalis Walker) on Hybrid rice in paddy. Journal of Plant Protection. Vol. 26(4): 416-42 (in Persian with English abstract)

8- Munakata K., and Okamoto D. 1967. Varietal resistance to rice stem borer in Japan. In the major insect pests of rice. Proceeding of the symposium at theInternational Rice Research Institute.

9- Osko T,. and Majidi Shilsar F. 2008. Determining suitable method of striped stem borer in Hybrid rice. P. 379. In E.D. Martin (ed.) Proceedings of the 18th Iranian Plant Protection Congress, 25-28 Aug. 2008. University of Hamedan, Iran. (in Persian with English abstract)

10- Osko T., Nasiri M., Daryabari A., and Zareh L. 2012. Evaluation of rice resistant promising lines to striped stem borer (Chilo suppressaliss Wlker). P. 773. In E.D. Martin (ed.) Proceedings of the 20th Iranian Plant Protection Congress, 26-29 Aug. 2012. University of Shiraz, Iran. (in Persian with English abstract)

11- Reissig W.H., Heinrichs E.A., Litsinger J.A., Moody L., Fiedler L., Mew T.W., and Barion A.T. 1985. Illustrated, guide to integrated pest management in rice in tropical Asia. International rice research institute, Los Banos, Philippines. 411 pp

12- Rubia E.G., De Vries F. W., and Penning T. 1990. Simulation of rice yield reduction caused by stem bore (SB). IRRN 15(1): 34.

13- Sarwar M., Akbar A., Ahmad N., Khan GZ., Bux M., and Tofique M. 2007. Field Performance of Systemic Foliar and Granular Insecticides against Rice Stem Borers (Scirpophaga spp) in Rice Crop. Proce. 26th Pakistan Conger. of Zoology, Multan, March 1-3, 27: 89-94.

14- Sarwar M., Ahmad N., Nasrullah T., and Tofique M. 2010. Tolerance of different rice genotypes (Oryza sativa L.) against the infestation of rice stem borers under natural field conditions. The Nucleus, 47(3): 253-259.

15- Sarwar M. 2012. Management of rice stem borers (Lepidoptera: Pyralidae) through host plant resistance in early, medium and late plantings of rice (Oryza sativa L.). Journal of Cereals and Oil seeds Vol. 3(1), pp. 10-14

16- Srivastava S.K., Salim M., Rehman A., Singh A., Garg D.K., Prasad C.S., Gyawali B.K., Jaipal S., and Kamal N.Q. 2003. Stem Borer of Rice-Wheat Cropping System: Status, Diagnosis, Biology and Management. Rice-Wheat Consortium Bulletin Series. Rice-Wheat Consortium for the Indo-Gangetic Plains, New Delhi, India, p. 273.

17- Van der Goot P. 1948. Twaalfjarenrijst boorder best rijding door zaaitijdsregelingin West Brebes (Res. Pekalongan). In: Hendarsih, S. and N. Usyati (eds.) the stem borer infestation on rice cultivars at three planting times. Indonesian Institute for Rice Research, Jalan Raya 9 Sukamandi, Subang 41256, Indonesia