جنگلکاری های حاشیه رودخانه دز اثر متفاوتی بر جانوران خاک دارند

آب و خاک

مقاله 16، دوره 26، شماره 3، مرداد 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.14935

نویسندگان

احسان صیاد^{* 1}؛ سید محسن حسینی²؛ وحید حسینی³؛ محمدحسن صالحه شوشتری⁴

¹بهبهان

²دانشگاه تربیت مدرس

³دانشگاه کردستان

⁴مرکز تحقیقات کشاورزی استان خوزستان

چکیده

جنگلکاری ها به طور مستقیم یا غیرمستقیم روی جانداران خاکزی که از عوامل مهم در پویایی خاک هستند تاثیر می گذارند. این تحقیق به منظور ارزیابی میزان تاثیر جنگلکاری گونه های درختی مختلف بر جانوران خاک صورت گرفت. جنگلکاری های هشت گونه درختی شامل گونه های درختی تثبیت کننده نیتروژن (پنج گونه) و گونه های درختی فاقد این وی‍‍ژگی (سه گونه) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1372 در حاشیه رودخانه دز مستقر شده اند. جهت ارزیابی جانوران خاک در اواسط پاییز سال 1385 در هر قطعه جنگلکاری، دو نمونه به مساحت 5/0  5/0 متر مربع از عمق 25-0 سانتی متری به طور تصادفی برداشت گردید. جانوران مشاهده شده شامل کرم خاکی، حلزون، مورچه، خرخاکی، عنکبوت، پادمان، سوسک و هزارپا بودند. به طورکلی نتایج حاکی از وجود بیشترین فراوانی و زیست توده جانوران در جنگلکاری A. salicinaاست، در حالی که جنگلکاری E. camaldulensis کمترین فراوانی و زیست توده و بیشترین غنای جانوران خاک را داشت. مقایسه فراوانی و زیست توده جانوران خاک در دو گروه جنگلکاری تفاوت معنی داری نشان نداد. تجزیه به مولفه اصلی گونه های درختی جنگلکاری شده بر اساس جانوران مشاهده شده نیز نشان می دهد که نمی توان دو گروه را متفاوت دانست. بنابراین می توان بیان کرد که تفاوت های مشاهده شده زیر گونه های درختی مختلف به خصوصیت تثبیت کنندگی آنها ارتباطی ندارد. از آنجایی که جانوران خاک فاکتور مهمی در تنظیم تجزیه لاشریزه است مطالعه در مورد ارتباط فراوانی و غنای آنها با تجزیه لاشریزه توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها

جنگلکاری؛ گونه درختی تثبیت کننده نیتروژن؛ جانوران خاک