تأثیر تنش شوری ناشی از کلرور سدیم و کلسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف کلزای بهاره

آب و خاک

مقاله 23، دوره 26، شماره 3، شهریور 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.14945

نویسندگان

علی چراتی آرایی^{* 1}؛ فرید عباس زاده²؛ ولی اله رامئه¹؛ رضا رضایی سوخت آبندانی³

¹مرکز تحقیقات کشاورزی مازندران

²بجنورد

³تهران

چکیده

شوری یکی از تنش های مهم محدود کننده تولیدات کشاورزی می باشد. با توجه به گستردگی خاک های شور در کشور، دستیابی به ارقام مقاوم به شوری باعث افزایش میزان عملکرد محصول و بالا رفتن تولید می شود. به منظور بررسی تأثیر شوری ناشی از کلرور سدیم و کلسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کلزای بهاره، آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی استان مازندران به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 به اجرا در آمد. چهار سطح شوری شامل (صفر، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر کلرور سدیم و کلسیم) به عنوان فاکتور اول و ژنوتیپ ها شامل (زرفام، ساری گل، لاین 14، لاین 18، لاین 111، RG003 و هایولا 401) به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند. صفات مورد مطالعه نظیر : عملکرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن تر و خشک، تعداد دانه، تعداد خورجین در بوته، تعداد خورجین در ساقه اصلی، تعداد دانه در خورجین، طول خورجین، وزن هزار دانه و پروتئین اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که همراه با افزایش شوری، ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد دانه، تعداد خورجین در بوته، تعداد خورجین در ساقه اصلی، تعداد دانه در خورجین، طول خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه کاهش یافت. اما در مقابل با افزایش شوری پروتئین افزایش یافت. به نظر می رسد بین ارقام مورد مطالعه رقم هایولا 401 و لاین 18 با عملکرد بیشتر و کارآیی بالاتری بوده و در مقابل رقم زرفام دارای بیشترین حساسیت به شوری می باشد. همچنین در رقم زرفام در سطوح مختلف شوری میزان پروتئین به طور معنی داری بیشتر از سایر ارقام بود.

کلیدواژه‌ها

کلزا؛ شوری؛ عملکرد؛ اجزای عملکرد