پرش هیدرولیکی بر روی بستر با زبری های نیم استوانه ای شکل

آب و خاک

مقاله 24، دوره 26، شماره 3، مرداد 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.14947

نویسندگان

پرستو پارسامهر^{* 1}؛ علی حسین زاده دلیر¹؛ داوود فرسادی زاده²؛ اکرم عباسپور¹

¹دانشگاه تبریز

²دانشگاه تبریز- گروه آبیاری

چکیده

پرش هیدرولیکی متداول ترین روش برای استهلاک انرژی جنبشی آب در پایین دست سرریز ها، شوت ها و دریچه‌ها می باشد. در تحقیق حاضر، خصوصیات پرش هیدرولیکی بر روی شکل جدیدی از بستر زبر با زبری‌های نیم استوانه ای شکل مورد بررسی قرار گرفته است. زبری های مورد استفاده دارای 3 ارتفاع به همراه چهار فاصله مختلف بین زبری ها می باشند. آزمایشات در محدوده اعداد فرود 6/4 تا 3/7 انجام شدند. نتایج نشان داد در مقایسه با پرش هیدرولیکی بر روی بستر صاف، عمق مزدوج نسبی و طول پرش به ترتیب بطور متوسط 35/25 و 5/38 درصد کاهش و افت انرژی بطور متوسط 18 درصد نسبت به پرش کلاسیک افزایش می یابد. ضریب تنش برشی در بستر زبر حداکثر در حدود 13 برابر بستر صاف است. روند این تغییرات با افزایش فاصله، ارتفاع زبری ها و عدد فرود شدت می یابد. در این تحقیق روابطی برای عمق مزدوج نسبی، طول پرش هیدرولیکی، افت نسبی انرژی و ضریب تنش برشی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

افت انرژی؛ بستر زبر؛ پرش هیدرولیکی؛ ضریب تنش برشی