بررسی شاخص های تغذیه ای جوانه خوار بلوط (Tortrix viridana L.) روی بلوط دارمازو (Quercus infectoria) و وی ول (Q. libani)، در جنگل های بلوط شهرستان پیرانشهر

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 5، دوره 30، شماره 2 - شماره پیاپی 32، تیر 1395، صفحه 321-327   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v30i2.45842

نویسندگان

رستگار مطلبی تپه رشت^* ؛ احمد علیجانپور؛ محمد رضا زرگران

دانشگاه ارومیه

چکیده

یکی از مهم ترین آفات جنگل های زاگرس پروانه ی جوانه خوار بلوط (Tortrix viridana L.) است، که با تغذیه از برگ و جوانه گونه های مختلف درختان بلوط سالانه خسارت زیادی را به این جنگل ها وارد می سازد. با توجه به اهمیت جنگل های زاگرس و نقش مؤثری که در حفظ منابع آب و خاک دارند، اقدام به بررسی میزان تغذیه ی این آفت روی گونه های مختلف بلوط با استفاده از شاخص های تغذیه ای گردید تا شناخت بهتری از رفتارهای تغذیه ای این آفت حاصل شود. تحقیق حاضر در منطقه ی قبرحسین واقع در شهرستان پیرانشهر روی دو گونه بلوط دارمازو، Quercus infectoria و وی ول، Q. libani انجام شد. برگ های این دو گونه پس از جمع آوری به آزمایشگاه منتقل و در اتاقکی با شرایط نوری مناسب و دمای °C25 (به دو روش تغذیه ی انفرادی و گروهی) در اختیار لاروهای آفت قرار گرفت. در روش گروهی 20 تکرار (هر تکرار 10 عدد لارو) و در روش انفرادی 40 تکرار (هر تکرار یک عدد لارو) برای هر یک از میزبان ها در نظر گرفته شد. شاخص های نرخ مصرف نسبی (RCR)، نرخ رشد نسبی (RGR)، کارآیی تبدیل غذای خورده شده (ECI)، کارآیی تبدیل غذای هضم شده (ECD) و قابلیت تقریبی هضم شوندگی (AD) محاسبه گردید. نتایج تجزیه و تحلیل با استفاده از آزمون t نشان داد، در روش گروهی با تغذیه از دارمازو و وی ول (به ترتیب) میزان بیوماس لاروی (01/0 و 007/0 گرم)، شاخص نرخ رشد نسبی (213/0 و 167/0 درصد) و کارآیی تبدیل غذای خورده شده (114/3 و 527/2 درصد) از اختلاف معنی داری برخوردار بود (٥%=α). همچنین در تغذیه از دارمازو در روش گروهی و انفرادی (به ترتیب) شاخص نرخ رشد نسبی ( 213/0 و 164/0 درصد)، کارآیی تبدیل غذای خورده شده (114/3 و 643/1 درصد) و کارآیی تبدیل غذای هضم شده (503/3 و 776/1 درصد) از اختلاف معنی داری برخوردار بود (٥%=α). با توجه به نتایج فوق مشخص شد که بلوط دارمازو میزبان مناسب تری برای آفت مورد نظر می باشد.

کلیدواژه‌ها

آفت جوانه خوار بلوط؛ زاگرس؛ غذای خورده شده؛ غذای هضم شده؛ نرخ رشد نسبی؛ نرخ مصرف نسبی

مراجع

1- Ahmadi Sani N., Babayi Kafaki S., and Mataji A. 2011. Ecological possibility of ecotourism activities in the northern Zagros forests using MCDM, GIS and RS. Town and Country Planning, 3(4): 45-64.

2- Askari H., Zargaran M.R., AleMansour H., Mansour Ghazi M., Barimani M.H., Tabrizian M., and Ajam Hasani M. 2009. Evaluation of trap shape and pheromone dispensers in capturing Male Tortrix viridana (Lepidoptera: Tortricidae). Applied Entomology and Phytopathology, 1: 33-50 (in Persian with English abstract)

3- Assadi M., Ghodskha Daryaei M., and Barimani Varandi H. 2012. Effect of Feeding on Four Different Forest Trees on the Biology and Feeding Indices of Lymantria dispar L., American-Eurasian Journal of Agricultural & Environment Science, 12(1): 1818-6769.

4- Azar Darvishi S. 2007. Investigation of host preference of Gyps moth (Lymantria dispar L.) on different Poplar clones and species in Guilan Provience. Master Thesis, Guilan University, 95pp. (in Persian with English abstract)

5- Bughio A.R., Hussain T., and Qureshi Z.A., Ahmad M. and Shakoori A.R. 1994. Quantitative studies of food consumption and growth of Spodoptera litura (F) on soybean. p. 99-104. In Proceeding of the 12th Pakistan Congress of Zoology, 4-5 April. 1992. The Zoological Society of Pakistan, Lahure, Pakistan.

6- Chih W.W., Lin L., Liu G.W., and Hwang S.Y. 2003. Host-plant utilization of two Luna moths, Actias spp. On Liquidambar formosana and Cinnamomun camphora. Formosan Enomology, 23: 49-57.

7- Corbitt T.S., Bryning G., Olieff S., and Edwards J.P. 1996. Reproductive, developmental and nutritional biology of the tomato moth, Lacanobia oleracea (Lepidoptera: Noctuidae) reared on artificial diet. Bulletin of Entomological Research, 86: 647-657.

8- Kianpour R., Fathipour Y., Karimzadeh J., and Hosseini-naveh V. 2014. Influence of different host plant cultivars on nutritional indices of Plutella xylostella (Lepidoptera: Plutelidae). Journal of Crop Protection, 3(1): 46-49.

9- Koul O., Singh G., Singh R., Singh J., Daniewski W.M., and Berlozecki S. 2004. Bioefficacy and mode of action of some limonoids of salannin group from Azadirachta indica and their role in a multicomponent system against lepidopteran larvae. Journal of Bioscience, 29(4): 409-416.

10- Lazarevic J., and Peric-Mataruga V. 2003. Nutritive stress effects on growth and digestive physiology of Lymantria dispar larvae. Jugoslovenska-Medicinska Biohemija, 22: 53-59.

11- Li Y., Hill C.B., and Hartman G.L. 2004. Effect of three resistant soybean genotypes on the fecundity, mortality and maturation of soybean aphid (Homoptera: Aphididae). Journal of Economic Entomology, 97: 1106-1111.

12- Mardani-Talayi M., Nouri-Ghanbarani Gh., Naseri B., and Hasanpour M. 2013. Compare the nutritional indices of Spodoptera exigua (Lepidoptera: Noctuidae) on 10 commercial hybrid of Corn. Iranian Journal of Plant Protection Science, 1: 15-25. (in Persian)

13- Mehrkhou F. 2013. Effect of soybean varieties on nutritional indices of beet armyworm Spodoptera exigua (Lepidoptera: Noctuidae). African Journal of Agricultural Research, 8(16): 1528-1533.

14- Mozafarian V. 2004. “Trees and shrubs of Iran”, Farhang-E-Moaser publication, 1003 p.

15- Rezaei V., Moharramipour S., Fathipour Y., and Talebi A.A. 2006. Nutritional indices and host preference of American white webworm, Hyphantria cunea (Lepidoptera: Arctiidae) on five host plants. Entomological Society of Iran, 26(1): 52-72. (in Persian with English abstract)

16- Rubtsov V.V., and Utkina I.A. 2003. Interrelations of green oak leaf roller population and common oak: Results of 30-year monitoring and mathematical modeling. p. 90-97. In: McManus (ed) Proceedings: Ecology, Survey and Management of Forest Insects, 1-5 Sept. 2002. Dept. of Agriculture and Forest Service, Krakow, Poland.

17- Sagheb-Talebi Kh., Sajedi T., and Yazdiyan F. 2003. Forests of Iran. Research Institute of Forest and Rangelands, Teharn.

18- Seraj A. 2011. Principles of plant pests control. Shahid chamran university press, 711 p.

19- Srinivasan R., and Uthamasamy S. 2005. Studies to elucidate antibiosis resistance in selected tomato accessions against fruitworm, Helicoverpa armigera Hubner (Lepidoptera: Noctuidae). Resistance Pest Management Newsletter, 14(2): 21-24.

20- Waldbauer G.P. 1968. The consumption and utilization of food by insects. Advanced Insect Physiology, 5: 229-288.

21- Xue M., Pang Y.H., Wang H.T., Li Q.L. and Liu T.X. 2008. Effects of four host plants on biology and food utilization of the cutworm, Spodoptera litura. Journal of Insect Science, 10(22): 1-14.

22- Zargaran M.R. 2007. Study of control possibility of Tortrix viridana by its Iranian pheromone. Final reports of Research Institute of Forests and Rangelands, Iran, 67pp. (in Persian with English abstract)