تاثیر تلقیح قارچ میکوریزا بر استقرار اولیه و خصوصیات مورفولوژیک گیاه دارویی آویشن باغی در شرایط عرصه طبیعی

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 14، دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 32، دی 1392، صفحه 666-676   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v11i4.32903

نویسندگان

ریحانه عظیمی^* ؛ محمد جنگجو؛ حمید رضا اصغری

دانشگاه صنعتی شاهرود

چکیده

اگرچه کشت و بهره برداری از گیاهان دارویی در عرصه های طبیعی هزینه ی کمتری نسبت به روش های زراعی دارد. امّا سرعت رشد بسیار پایین گونه ها موجب محدودیت استقرار کاشت در عرصه های طبیعی می شود. این آزمایش به منظور بررسی امکان افزایش درصد استقرار و سرعت رشد نهال های گیاه آویشن (Thymus vulgaris) در مرتع بهارکیش قوچان در سال 91 انجام شد. بذر های آویشن ابتدا در شرایط گلخانه (سینی-های کشت) کاشته و پس از 45 روز با دوگونه میکوریزا Glomus mosseae و G.intraradices تلقیح گردید. پس از یک ماه نهال های گلدانی به عرصه منتقل و به صورت طرح آزمایشی کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و در مساحتی حدود 3600 مترمربع کشت شد. نتایج نشان داد که درصد کلونیزه شدن ریشه گیاه آویشن باغی با گونه G.mosseae حدود 92 درصد و با میکوریزا G.intraradices حدود 68 درصد بود. اگرچه در ابتدای فصل رویش تلقیح میکوریزا در استقرار این گیاه تاثیر معنی داری نداشت، ولی در انتهای فصل، همزیستی قارچ میکوریزا گونهG.mosseae به طور معنی داری (01/0p≤) سبب افزایش استقرار گیاه آویشن شد و استقرار این گیاه را تا 30 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. درصد کلونیزه شدن ریشه گیاه آویشن باغی با میکوریزا G.mosseae سبب افزایش وزن خشک کل گیاه، برگ، ساقه، ریشه و ارتفاع گیاه آویشن باغی شد، در حالی که همزیستی با G. intraradices سبب کاهش برخی از این صفات شد یا اینکه اثری نداشت. با توجه به نتایج مطالعه چنین به نظر می رسد که کاشت گلدانی گیاه آویشن باغی تلقیح شده با قارچ G.mosseae می تواند روش موفقی برای تکثیر آن درطبیعت باشد و می تواند تاثیر مطلوبی روی استقرار گیاه آویشن باغی در مراتع داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

کلونیزاسیون؛ کود بیولوژیک؛ نشاءکاری