مقایسه مدل های فائو و واگنینگن در برآورد پتانسیل تولید ذرت علوفه ای و تعیین سطح مدیریت کشت آن در اطراف شهرستان شهرکرد

آب و خاک

مقاله 9، دوره 26، شماره 4، مهر 1391، صفحه 873-885   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.15291

نویسندگان

جواد گیوی؛ محمدرضا نوری

چکیده

نیاز به استفاده بهینه از اراضی کشاورزی، بدلیل افزایش سریع جمعیت و کمبود آب در مناطق خشک و نیمه خشک، بیش از پیش احساس می-گردد. در این راستا، ارزیابی تناسب اراضی و تخمین پتانسیل تولید آنها، گام مهمی در فرآیند برنامه ریزی استفاده بهینه از اراضی به حساب می آید. این تحقیق، به منظور مقایسه دو مدل فائو و واگنینگن در تعیین پتانسیل تولید ذرت علوفه ای آبی و تعیین سطح مدیریت کشت آن در اطراف شهرستان شهرکرد انجام گرفت. در این ارتباط، ابتدا پتانسیل حرارتی- تابشی تولید به کمک مدل های نامبرده برآورد شد. سپس پتانسیل تولید اراضی با ضرب کردن شاخص خاک در آن پتانسیل، محاسبه گردید. شاخص خاک که نشان دهنده اثر مشخصات محدود کننده آن در کاهش تولید است، از دو فرمول استوری و ریشه دوم بدست آمد. پتانسیل بدست آمده از طریق مدل فائو بیشتر از مقدار پتانسیلی است که با استفاده از مدل واگنینگن محاسبه می گردد. این اختلاف به دلیل تفاوت در روش محاسبه و شکل متفاوت مدلهاست. نتایج این مطالعه نشان داد که پتانسیل تولید اراضی با عملکرد زارعین اختلاف دارد. سطح مدیریت زارعین منشا این اختلاف است. با استفاده از دو روش مشخص شد که سطح مدیریت در اغلب واحد های اراضی بالا است. ضرایب تشخیص روابط رگرسیونی بین پتانسیل تولید اراضی و عملکرد مشاهده شده، وقتی مدل فائو بکار رفت و از فرمول های استوری و ریشه دوم در محاسبه شاخص خاک استفاده شد، به ترتیب، 7383/0 و 7850/0 و زمانی که مدل واگنینگن بکار گرفته شد، به ترتیب، 7385/0 و 7775/0 بدست آمد. این بدین معنی است که پتانسیل تولید اراضی و عملکرد مشاهده شده دارای همبستگی معنی داری می-باشند و بنابراین، دقت هر دو مدل برای تخمین پتانسیل تولید اراضی، قابل قبول است. درباره عواملی که باعث افزایش ضریب تشخیص می شوند نیز بحث شد.

کلیدواژه‌ها

پتانسیل تولید اراضی؛ ذرت علوفه ای؛ سطح مدیریت؛ مدل فائو؛ مدل واگنینگن