زیست پالایی خاک آلوده به نفت خام مسن به روشﻫﺎی افزایش بیولوژیک و گیاه پالایی

آب و خاک

مقاله 12، دوره 26، شماره 4، مهر 1391، صفحه 908-921   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.15295

نویسندگان

سعیده رجایی^* ؛ فایز رئیسی؛ سید مهدی سیدی

چکیده

آلودگی اجزاء زیست بوم به نفت خام و مشتقات آن، یکی از جدی ترین مشکلات زیست محیطی در کشور، به ویژه در مناطق جنوبی، به شمار ﻣﻰآید. زیست‌پالایی همواره یکی از راهکارهای مناسب و عملی برای پاکسازی هیدروکربنﻫﺎی نفتی از محیط محسوب می گردد، که در آن از پتانسیل موجودات زنده در حذف و یا کاهش آلاینده‌ها استفاده ﻣﻰشود. لذا این تحقیق به منظور بررسی کاربرد تکنیکﻫﺎی همزمان افزایش بیولوژیک و گیاه پالایی برای پاکسازی خاک آلوده به نفت خام با آلودگی مسن در شرایط گلخانه انجام گرفت. به این منظور محیط کشت مخلوطی از باکتریﻫﺎی تجزیه کننده نفت خام تهیه و خاک آلوده با غلظت آلودگی 10 درصد نفت خام مسن توسط این کشت مخلوط تلقیح گردید. همچنین به منظور بررسی تأثیر کشت گیاه بر افزایش تجزیه کل هیدروکربنﻫﺎی نفتی (TPH) و راندمان کاربرد مایه تلقیح کشت دو گونه گیاه (جو دوسر وحشی و جو زراعی) نیز صورت گرفت. میزان کل هیدروکربنﻫﺎی نفتی (TPH) تجزیه شده در خاک آلوده مورد مطالعه بعد از گذشت 4 ماه تنها 4/2 درصد بود، در حالی که با کشت گیاه به طور متوسط به 33 درصد رسید و با تلقیح باکتریایی فقط 20 درصد بود. بیشترین میزان تجزیه TPH در کشت توام با تلقیح باکتریایی و بیش از 44 درصد مشاهده شد. به طور کلی افزایش شاخصﻫﺎی میکروبیولوژیکی خاک نظیر تنفس و توده زنده میکروبی، جمعیت میکروبﻫﺎی تجزیه کننده هیدروکربنﻫﺎی نفتی و کاهش ضریب متابولیکی (qCO2) تحت رویش گیاه، نشان داد حضور گیاه در خاک آلوده به نفت خام مسن باعث تشدید فعالیتﻫﺎی بیولوژیک خاک و به دنبال آن افزایش تجزیه زیستی هیدروکربنﻫﺎ گردید.

کلیدواژه‌ها

باکتریﻫﺎی تجزیه کننده هیدروکربنﻫﺎی نفتی؛ جو زراعی؛ جو دوسر؛ گیاه پالایی