اثر تنش شوری در مراحل مختلف رشد بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک و فعالیت آنتی اکسیدانت‌ها در کوشیا (Kochia scoparia)

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 3، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 33، فروردین 1393، صفحه 17-26   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v12i1.36628

نویسندگان

جعفر نباتی^{* 1}؛ محمد کافی²؛ احمد نظامی²؛ پرویز رضوانی مقدم؛ علی معصومی؛ محمد زارع مهرجردی

¹شرکت فناوران بذر یکتا

²دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

شوری خاک و آب یکی از خطرات جدی در بسیاری از نقاط ایران است، که تاثیر منفی بر تولیدات گیاهی دارد. به منظور بررسی تحمل به شوری کوشیا مطالعه‌ای در سال 1388 در سطوح مختلف تنش شوری (0، 10، 20، 30، 40، 50 و 60 دسی‌زیمنس بر متر) با اعمال تنش از ابتدای کاشت، گیاهچه‌ای و اعمال متناوب تنش با آب شور و غیر شور در سه آزمایش جداگانه با استفاده از طرح کاملا تصادفی و چهار تکرار در محیط طبیعی در گلدان انجام گرفت. علی‌رغم اینکه هر یک از آزمایش‌ها به طور جداگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت با این وجود میزان کاهش وزن خشک و حجم ریشه، شاخص پایداری غشاء در اعمال سطوح مختلف تنش شوری از مرحله کاشت بیشتر از مرحله گیاهچه‌ای بود. محتوای نسبی آب برگ با افزایش شدت تنش شوری در تمامی آزمایش‌ها به جز در آزمایش اعمال متناوب تنش شوری افزایش معنی‌داری پیدا کرد. پرولین و پتانسیل اسمزی با افزایش شدت تنش شوری در تمام آزمایش‌ها افزایش پیدا کردند. فعالیت آنتی اکسیدانتی کاتالاز، گلوتاتیون ردوکتاز، مهار فعالیت رادیکالDPPH و فنل کل در اعمال تنش شوری ابتدای کاشت بیشتر از گیاهچه‌ای اعمال متناوب تنش شوری بود. غلظت سدیم و نسبت سدیم به پتاسیم در اندام هوایی و ریشه در تمامی آزمایش‌ها با افزایش تنش شوری افزایش پیدا کرد. در کل با وجود اعمال شدت‌های بالای تنش در این آزمایش‌ها مشخص شد که کوشیا توانایی قابل قبولی در تحمل سطوح بالای تنش شوری دارد.

کلیدواژه‌ها

آنتی اکسیدانت؛ پتانسیل اسمزی؛ پرولین