اثر تیمارهای شکست خواب بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر دو گونه علف هرز شنگ (Teragopogon collinus) و خاکشیر (Descurainia sophia)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 8، دوره 30، شماره 3 - شماره پیاپی 36، مهر 1395، صفحه 533-536   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v30i3.30119

نویسندگان

مرضیه مظهری^* ؛ محمودرضا تدین

دانشگاه شهرکرد

چکیده

علف های هرز از طریق هم جواری و رقابت با گیاه زراعی رشد و نمو و عملکرد گیاهان زراعی را کاهش می کنند و خواب بذر مشکلی برای کنترل علف های هرز است. به منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف بر شکست خواب و جوانه‌زنی بذور شنگ و خاکشیر پژوهشی به صورت طرح بلوک‌های کاملا تصادفی در تیمارهای مکانیکی شکست خواب (استفاده از آب جوش) و آزمایش های فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشگاه شهرکرد سال 1391 انجام شد. تیمارها شامل سطوح مختلف جیبرلیک اسید (0، 100، 250 و 500 میلی گرم) به شکل خیساندن در دو سطح زمانی 2 و 24 ساعت، نیترات پتاسیم در غلظت های (50، 100 و 150) میلی مولار نیترات پتاسیم در دو سطح زمانی10 و 30 دقیقه، تیمار تناوب دما (15-5 و 20-10 درجه سانتی گراد) در شرایط نور کامل، تاریکی و تناوب نور (8 ساعت روشنایی و 16 ساعت تاریکی) و تیمارهای مکانیکی شکست خواب (آب جوش) بودند. بررسی درصد جوانه زنی نشان داد که در گیاهان شنگ و خاکشیر تیمار تناوب دما و نور بیشترین تأثیر را در شکست خواب بذور داشت و کاربرد جیبرلیک اسید و نیترات پتاسیم تأثیری بر شکست خواب بذور گیاهان شنگ و خاکشیر نداشت. با توجه به شکست خواب بذور شنگ و خاکشیر در تیمارهای تناوب دما و نور می توان نتیجه گرفت که خواب بذور شنگ و خاکشیر از نوع ترکیبی است.

کلیدواژه‌ها

بذر؛ تیمار شیمیایی؛ تناوب دما و نور؛ علف هرز

مراجع

1- Baskin C.C., and Baskin J.M. 1991. Nondeep complex morphophysiological dormancy in seed of Osmorhiza claytonii (Umbeliferae). American Journal of Botany: 78:588-593.

2- Baskin C.C., and Baskin J.M. 1998. Seeds: Ecology, Biogeography, Evolution of Dormancy and Germination. Academic Press, San Diego.

3- Baskin C.C., Milberg P., Andersson L., and Baskin J.M. 2001. Seed dormancy breaking and germination requirements of Drosera anglica an insectivorous species of the Northern Hemisphere. Acta Oecologica, 22: 1-8.

4- Baskin J.M., and Baskin C.C. 2004. A classification system for seed dormancy. Seed science Research, 14: 1-16.

5- Bradford K. J. 2002. Application of hydrothermal time to quantifying and modeling seed germination and dormancy Weed. Weed Science, 50:248-260.

6- Dissanayake P., George D.L., and Gupta M.L. 2010. Effect of light, gibberelic acid and abscisic acid on germination of guagule (Parthenium argentums Gray) seed. Industrial Crop and Production 32: 111-117.

7- Dogan Y.A. 2001. Syudy on the outecology of Reseda luteaL. (Resedaceae) distributed in western Anatolia. Turk. Journal Botanica, 25:137-148.

8- Gealy D.R., and Young F.L. 1985. Germination of may weed (Anthemis - cotula ) achenes and seed . Weed Science, 33: 69-73.

9- Jain R., and Singh M. 1989. Factors affecting goatweed (Scoparia dulcis) seed germination. Weed science, 37: 766-770.

10- Kallson L.M., and Milberg P. 2007. Seed dormancy pattern and germination preferences of the South African annual Papaver aculeatum. South African Journal of Botany, 73: 422-428.

11- Keshtkar A.R., Keshtkar H.R., Razavi S.M., and Dalfardi S. 2008. Methods to break seed dormancy of Astragalus cyclophyllon. African journal of Biotechnology, 7: 3847-3877.

12- Linding C.R. , and Lara-Carbera S. 2004. Effect of scarification and growing media on seed germination of crotalaria pamilalort. Seed Science and Technology, 32(1): 231-23.

13- Nadjafi M., Bannyan M., Tabrizi L., and Rastgoo M. 2006. Seed germination and dormancy breaking techniques for Ferula gammusa and Teucrium polium. Arid Environments, 64: 542-547.

14- Nandula V.K., Eubank T.W., Poston D.H., Koger C.H., and Reddy K.N. 2006. Factors affecting germination of horseweed (Conyza Canadensis). Weed Science, 54: 898-902.

15- Nishimoto R.K., and Mccarty L.B. 1997. Flactuating temperature and light influence seed germination of goosegrass (Eleusine indica). Weed science, 45: 426-429.

16- Rahnam-Ghahfarokhi A., and Tavakol-Afshari R. 2007. Methods for dormancy breaking and germination of Galbanum seeds (Ferula gummosa). Asian Journal. Plant science, 6(4): 611-616.

17- Zimdahl R.C. 2007. Fundamentals of Weed Science, Academic Pres.