تحریک رشد، افزایش آهن، پتاسیم و ترکیبات دیواره سلولی با کاربرد سیلیسیم در گیاه برنج تحت شرایط کمبود آهن

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 8، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 33، فروردین 1393، صفحه 65-72   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v12i1.36641

نویسندگان

زهرا کیانی چلمردی؛ احمد عبدل زاده^* ؛ حمید رضا صادقی پور

گلستان

چکیده

کمبود آهن یکی از تنش‌های اصلی کاهش رشد و بازده غلات است. سیلیسیم در گندمیان از جمله برنج به عنوان یک عنصر ضروری است که ممکن است در کاهش تنش‏های زیستی و غیرزیستی در گیاهان موثر باشد. در این تحقیق، بر‏همکنش تغذیه آهن و سیلیسیم در گیاه برنج رقم طارم بررسی شد. گیاهان در گلخانه تحت تیمارهای صفر، 2 و 10 میلیگرم آهن در لیتر به صورت کلات آهن به عنوان فاکتور اول و سیلیسیم در دو سطح صفر و 5/1 میلیمولار به صورت سیلیکات سدیم به عنوان فاکتور دوم کاشته شدند. بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی و در قالب آزمایش فاکتوریل و با پنج تکرار بود. گیاهان بعد از پنج هفته برداشت شدند. کمبود آهن منجر به کاهش وزن خشک و ارتفاع شد. بعلاوه، در شرایط کمبود آهن میزان سلولز اندام هوایی، لیگنین و پروتئین‏های محلول ریشه و اندام هوایی کاهش و میزان پتاسیم ریشه افزایش یافت. در مقابل، تغذیه سیلیسیم منجر به افزایش ارتفاع و وزن خشک گیاهان شد. بعلاوه، غلظت آهن و پتاسیم با کاربرد سیلیسیم در تغذیه گیاهان در شرایط کمبود آهن افزایش یافت. همچنین، کاربرد سیلیسیم میزان سلولز، لیگنین، پروتئین‏های محلول ریشه و اندام هوایی و میزان فنل اندام هوایی گیاه را افزایش داد. این نتایج نشان میدهد که تغذیه سیلیسیم با افزایش مقدار آهن و پتاسیم و ازدیاد ترکیبات دیواره‌ای و فنل‌ها میتواند اثرات زیانبار کمبود آهن را کاهش دهد.

کلیدواژه‌ها

آهن؛ برنج؛ سیلیسیم؛ فنل‌ها؛ لیگنین و مواد دیواره‏‌ای