مقایسه کارایی روغن های رایج و ترکیبات حشره کش در کنترل سفید بالک گلخانه ای (Trialeurodes vaporariorum (Westwood), (Hem.: Aleyrodidae) روی رز و بررسی برهمکنش آن ها

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 2، دوره 30، شماره 4، اسفند 1395، صفحه 718-726   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v30i4.53965

نویسندگان

اصغر حسینی نیا¹؛ محمد خانجانی^{* 2}؛ مهدی خوبدل³؛ سعید جوادی خدری^{* 4}

¹دانشگاه بوعلی‌سینا همدان

²بو علی سینا

³دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله، تهران

⁴دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

سفید بالک گلخانه، Trialeurodes vaporariorum (Westwood)، یکی از مهم ترین آفات گلخانه ای دنیا و از جمله آفات مهم رز در ایران به شمار می رود. با توجه به اهمیت روغن ها در امر کنترل تلفیقی این آفت، در این مطالعه امکان کنترل سفید بالک گلخانه ای رز با استفاده از دو روش شامل مقایسه تلفات روغن ها و حشره کش های رایج در شرایط گلخانه ای در قالب بلوک های کامل تصادفی با 20 تیمار، 3 بلوک با 4 کرت آزمایشی و همچنین زیست سنجی روغن های چریش، سیتووت و ولک روی مراحل پورگی دوم تا چهارم و مرحله حشره بالغ این آفت انجام گرفت. زیست‌سنجی دلتامترین روی حشره بالغ و بپروفزین روی پوره ها و نرخ سینرژیستی هر سه روغن روی دلتامترین و بپروفزین برآورد شد. در زیست‌سنجی از قفس شفاف پلاستیکی حاوی سه برگچه متصل به بوته و محتوی 30 پوره و همچنین 30 حشره بالغ استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از تلفات روغن ها و حشره کش ها، بهترین تیمار در کنترل سفید بالک بالغ و پوره ها استفاده از مخلوط روغن دانه چریش ml/L 1 همراه محلول ml/L5/0 دلتامترین بود که به ترتیب منجر به 72/91 و 79/90 درصد تلفات شد. نتایج حاصل از زیست‌سنجی نشان داد که Lc50 مخلوط دلتامترین با روغن های چریش، سیتووت و ولک برای حشره بالغ به ترتیب با 55/417، 51/290 و 07/639 پی پی ام می باشد. نرخ سینرژیستی روغن های چریش، سیتووت و ولک روی دلتامترین در مرگ و میر حشرات بالغ به ترتیب 62/3، 45/5 و 56/2 برآورد گردید. بیش ترین اثر سینرژیستی محلول بپروفزین در کنترل پوره ها در مخلوط با سیتووت و بعد از آن روغن های چریش و ولک به ترتیب با نرخ سینرژیستی 24/7 86/4 و 55/3 مشاهده گردید. همچنین Lc50 بپروفزین مخلوط با روغن های چریش، سیتووت و ولک برای پوره ها به ترتیب 26/217، 32/177 و 56/559 پی پی ام ثبت شد. با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه مخلوط روغن های سیتووت، چریش یا ولک با دلتامترین برای کنترل شیمیایی حشرات بالغ و مخلوط روغن های مذکور با بپروفزین برای کنترل پوره ها در قالب کنترل تلفیقی این آفت قابل توصیه است.

کلیدواژه‌ها

اثر سینرژیستی؛ آفت کش ها؛ سفید بالک گلخانه؛ رز؛ روغن ها

مراجع

1- Anonymous. 2010. Statistic Office of flowers, ornamental plants, medicinal and edible mushrooms. Agricultural ministry of Iran, p. 1-10. (In Persian).

2- Coombe P.E, 1982. Visual behavior of the greenhouse whitefly, Trialeurodes vaporariorum. Physiological Entomology, 7:243-51.

3- Gorski R. 2004. Effectiveness of natural essential oils in the monitoring of greenhouse whitefly Trialeurodes vaporariurum (Westwood). Folia Horticulture Annual, 16(1): 183-187.

4- Hosseininia A., Purmirza A., Safaralizadeh M.H., and Oromchi S. 2003. Effect of neem seed oil and citowett oil on European Red Mite, Panonychus ulmi (Koch), (Acari: Tetranychidae) control. 3rd congress of Iranian Horticultural Sciences, Karaj, Iran, p. 320-321.

5- Hosseininia A., Purmirza A., Safaralizadeh M.H., and Oromchi S. 2006. Comparison of the effect of Neem oil with Hexythiazox and propargite on European Red Mite, Panonychus ulmi (Koch), (Acari: Tetranychidae) under Laboratory conditions. Scientific Journal of Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Iran, 16(3): 237-245. (In Persian with English abstract).

6- Hosseininia A., Kerami A., and Bandani A.R. 2012. Effective of neem oil, citowett, volk, super oil and neem azal on spider mite and their synergic effect on abamecin. 2nd international congress of Hydroponic and Greenhouse products, p. 267-268. (In Persian with English abstract).

7- Khanjani M. 2005. Vegetables pests of Iran. Bu Ali Sina University Press Center Hamadan, Iran, p. 200-467. (In Persian).

8- Lakdashti M., and Sadeghi M. 1996. Control of Insects and mites by oil spray (Citrus, Rosaceae, Olive, Flowers and Ornamental Plants). Adbestan press, Tehran Iran, p.1-85. (In Persian).

9- Martin N.A. 1996. Whitefly resistance management strategy. In G.W. Bourdot and D. M. Suckling (Eds.), pesticide resistance: prevention and management. Lincoln, New Zealand: New Zealand Plant Protection Society, p. 194-203.

10- Oromchi S., and Lora K. 1995. Evaluation of the effect of aqueous extract and three commercial formulations of neem (Azadirachta indicia A. Juss, Meliaceae) as a botanical pesticide in alfalfa weevil Hypera postice (Col.: Curculionidae) control. 12th congress of plant protection, Karaj, Iran, p.288.

11- Pedley R.I.F. 2010. Comparative studies of three Aphelinidae Parasitoids of Trialeurodes vaporariurum (Westwood) (Hemiptera: Aleyrodidae) with Emphasis on Eretmocerus eremicus Rose and Zolnerowich. A thesis presented in partial fulfillment of the requirements for the degree of master of science in Plant Protection (Entomology) at Massy University, Palmerstone North New Zealand, p. 1-223.

12- Rakhshani M. 2005. Principle of agricultural toxicology (pesticides). Farhang Jame Press Center of Tehran, Iran, p. 100-374. (In Persian).

13- Robertson G.L., and Presler H.K. 1992. Pesticide Bioassays with arthropods. CRC Press, London, p. 31-39.

14- Sadeghi A. 1996. Cotton whitefly, Bemisia tabaci (Gennadius) (Hemiptera: Aleyrodidae) sensitivity to pesticides and neem and survey of its behavior to neem and trap color. Urmia University graduate dissertation Masc. degree, p. 1-80. (In Persian with English abstract).

15- SAS, State of the Art Statistical Institute. 2003. JMP: a guide to statistical and data analysis, Version 6. 12, Cary, Nc.

16- Saxena R.C., Liquido N.G., and Justo H.D. 1981. Neem oil a potential antifeedant for the control of rice brown hopper, Nilaparvata lugens, pp. 177-188. In Schmutter, H., Ascher K.R.S. and Rembold H. (Ed) Natural pesticides from the neem tree (Azadirachta indica A. juss). First Inter. Neem conference, Germany. Agency for Technological Co-operation, Bberlin, Germany.

17- Schmuttere H. 2002. The Neem tree: Source of Unique Natural Products for Integrated Pest Management, Medicine, Industry and Other Purposes (Hardcover), 2nd Edition, Weunheim, Germany: VCH Verlagsgesellschaft, p.120-138.

18- Shishabor P. 2003. Whitefly (Biology, situation of pest and their management) by Geering Den .1988. Chamran University Press Center, Ahvaz Iran, p. 500-626. (In Persian).

19- Talebi Jahromi Kh. 2011. Toxicology of pesticides (insecticides, Acaricides and Raticides). Tehran University Press Center, Iran, p. 300-492. (In Persian).

20- Toscano N.C., and Prabhaker N. 2011. Spiromesifen: A New Pest Management Tool for Whitefly Management. Available at http://www.insectscience.org /8.04/ref/ abstract 78.html. (visited 25 September 2015).

21- Von Elling K., Brogemeister E., Setamou M., and Peohling H.M. 2002. The effect of Neem Azal-TS, a commercial neem product on different develop nymphal stage of the common greenhopuse whitefly Trialeurodes vaporariorum (Westwood), (Hem.: Aleyrodidue). Journal of Applied Entomology, 126:40-46.

22- Ware G.W., and Whitacer D. 2004. The pesticide book. 6th ed. Misterpro Information Resources, p.180- 200.

23- Workman P. and Pedley R.I.F. 2007. New natural enemies for greenhouse pests. New Zealand Grower, p.1-54.