بررسی تأثیر تنش خشکی بر رشد و پراکنش علف‌هرز اویارسلام ارغوانی (Cyperus rotundus L.)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 3، دوره 31، شماره 1 - شماره پیاپی 35، فروردین 1396، صفحه 29-39   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v31i1.45715

نویسندگان

نصرت اله کریمی آرپناهی^{* 1}؛ سید وحید اسلامی²؛ رحمت اله دهقان خلیلی²

¹دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

²دانشگاه بیرجند

چکیده

خشکی از مهمترین و متداول‌ترین تنش‌های محیطی است که بر مراحل مختلف رشد و نمو گیاهان تأثیر می‌گذارد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر خصوصیات رشدی علف‌هرز اویارسلام ارغوانی در سال 1392 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. آزمایش اول شامل 6 سطح دور آبیاری (3، 6، 9، 12، 15 و 18 روز) و آزمایش دوم شامل 5 سطح آبیاری بر اساس درصد ظرفیت زراعی (5/12، 25، 50، 75 و 100 درصد) بود. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار ارتفاع (76 سانتی‌متر)، سطح برگ (83/110 سانتی‌متر مربع)، تعداد ساقه (66/4 ساقه در گلدان)، وزن خشک اندام هوایی (132/4 گرم در بوته)، تعداد غده (66/7 غده در گلدان) و وزن خشک کل اندام زیرزمینی (435/4 گرم در بوته) در دور آبیاری 3 روز و کمترین میزان این صفات در دور آبیاری 18 روز حاصل شد. در آزمایش دیگر، بیشترین میزان این صفات در سطح شاهد (100 درصد ظرفیت زراعی) حاصل شد و با افزایش در تنش خشکی میزان صفات علف‌هرز بطور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت بطوری که در سطوح 25 و 5/12 درصد ظرفیت زراعی رشد علف‌هرز متوقف و گیاهچه‌ای تولید نشد. بطور کلی با افزایش شدت خشکی در هر دو نوع روش اعمال تنش، تمام خصوصیات رشدی علف‌هرز کاهش یافت. از آنجایی که در رژیم آبیاری 18 روزه و سطوح 25 و 5/12 درصد ظرفیت زراعی اندام‌های تکثیری مانند غده و ریزوم تولید نشد بنابراین به نظر می‌رسد استفاده از روش‌های کنترل غیر‌شیمیایی مانند مدیریت آبیاری می‌تواند در جهت کنترل این علف‌هرز موثر باشد، بدیهی است تکرار این تحقیق در محیط مزرعه جهت تأیید این نتایج الزامی است.

کلیدواژه‌ها

تکثیر رویشی؛ دور آبیاری؛ محتوای رطوبت خاک؛ مدیریت غیر‌شیمیایی

مراجع

1- Babaee K., Amini Dehaghi M., Modares Sanavi S.A.M., and Jabbari R. 2011. Water deficit effect on morphology, prolin content and thymol percentage of Thyme (Thymus vulgaris L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 26 (2): 239-251. (in Persian with English abstract)

2- Bassiri M. 1979. Drought tolerance of seedling of crested wheat grass, Russian wildrye, alfalfa, and cicer Milkvetch. PH.D Thises. Colorado State University. Fortcollins, Colorado.

3- Benvenuti S., Macchia M., and Mieles S. 2001. Quantitative analysis of emergence of seedlings from buried weed seeds with increasing soil depth. Weed Science, 49:528-535.

4- Bhowmik P.C. 1997. Weed biology importance to weed management. Weed Science, 45: 349-356.

5- Buttery B.R., Tan C.S., Buzzell R.L., Gaynor J.D., and Mactavish D.C. 1993. Stomatal numbers of soybean and response to water stress. Plant and soil, 149:283-288.

6- Chanbdracar B.L., Sechar N., Tuteja S.S., and Tripathi R.S. 1994. Effect of irrigation and nitrogen of growth and yield of summer sesame (Sesamum indicum) Indean. Journal Agronomy, 39: 701-702.

7- Chauhan B.S. 2013. Growth response of Itchgrass (Rottboellia cochinchinensis) to water wtress. Weed Science, 61:98–103.

8- Chauhan B.S., and Johnson D.E. 2010. Growth and reproduction of Junglerice (Echinochloa colona) in response to water stress. Weed Science, 58:132–135.

9- Eslami R., Tajbakhsh M., Ghafari A., Roustaei M., and Barnousi I. 2012. Evaluation of drought tolerance in dry lands wheat genotypes under different moisture. Electronic Journal of Crop Production, 2: 129-143.

10- Fageria N.K., Baligar V.C., and Clark R.B. 2006. Physiology of crop production. Food Products Press. Binghamton, NY. 345p.

11- Fischer R.A. 2001. Selection traits for improving yield potential. In: Reynolds, M.P., Ortiz- Monasterio J.I., McNab, A., (Eds.). Application of Physiology in Wheat Breeding. D.F. CIMMYT. Mexico p. 148-159.

12- Gazanchian A., Khosh Kholgh Sima N., Malboobi M.A., and Majidi E. 2005. Survival of perennial cool-season grasses under water stress conditions and after establishment. Iranian Journal Natural Research, 58 (1): 217-229. (in Persian with English abstract)

13- Grimes D.W., and wiley P.L. 1992. Alfalfa yield and plant water variabl irrigation. Crop Science, 32: 1381-1387.

14- Gui D.W., Zeng F.J., Liu Z., and Zhang B. 2013. Root characteristics of Alhagi sparsifolia seedlings in response to water supplement in an arid region, northwestern. China. Journal of Arid Land, 5(4): 542-551.

15- Hamidavi H. 2014. Effects of environmental factors on sprouting and emergence of cogongrass (Imperata cytindrica L. Beauv.) rhizomes. Master's thesis, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Iran.

16- Horn G.W. 1995. A review of livestock grazing and wheat grain yield. Agronomy Journal, 87:137-147.

17- Khan M.B., Hussain N., and Iqbal M. 2001. Effect of water stress on growth and yield components of maize variety YHS 202. Journal of Research Science, 12: 15-18.

18- Koocheki A., Zarif ketabi h., and Nakhfrosh A. 2002. Ecological approach of weed management. Ferdowsi University of Mashhad. P. 548. (In Persian)

19- Lati R.N., Filin S., and Eizenberg H. 2011. Temperature and radiation-based models for predicting spatial growth of purple nutsedge (Cyperus rotundus). Weed Science, 59(4): 476-482.

20- Lecoeur J., and Sinclair T.R. 1996. Field pea transpiration and leaf growth in response to soil water deficits. Crop Science, 36: 331-335.

21- Leport L., Turner N.C., Davies S.L., and Siddique K.H.M. 2006. Variation in pod production and abortion among chickpea cultivars under terminal drought. Journal Agronomy, 24, 236-246.

22- Li F., Bao W., Wu N., and You Ch. 2008. Growth, biomass partitioning, and water-use efficiency of a leguminous shrub (Bauhinia faberi var. microphylla) in response to various water availabilities. New Forests, 36: 53–65.

23- Lu Z., and Neumann P.M. 1998. Water stressed maize, barley and rice seedling show species specific diversity in mechanisms of leaf growth inhibition. Journal of Experimental Botany, 49: 1945-1952.

24- Mardaninejad S., Abyaneh H., Tabatabai H., and Mohammad Khani A. 2013. Effect of deficit irrigation on pepper root development. Journal of Research Water in Agriculture, 27 (2): 241-252. (in Persian)

25- Monaco T.J., Weller S.C., and Ashton F.M. 2002. Weed Science: principles and practices, 4th edition. John Wiley and Sons, Inc., New York.

26- Munnas R., and Weir R. 1981. Contribution of sugars to osmotic adjustment in elongation and expanded zones of wheat leaves during moderate water deficits at two light levels. Australian Journal of Plant Physiology, 8:93-105.

27- Nazari J., Rahimian Mashadi H., Alizade H., and Mousavi S.K., 2011. Comparative phenology and damage of ground cherry (Physalis divaricata L.) on sugar beet crop. Iranian Journal of Weed Science, 7: 1-12. (in Persian with English abstract)

28- Neumann P.M. 1995. The role of cell wall adjustment in plant resistance to water deficits. Crop Science, 35: 1258-1266.

29- Pajoohan R., Eslami S.V., Mahmoodi S., and Jamial-ahmadi M. 2013. Response of downy brome (Bromustectorum) seedling growth to drought stress. 5th Iranian Weed Science Congress. College of Agriculture University of Tehran. Karaj. Iran

30- Peters N.C.B., Atkins H.A., and Brain P. 2000. Evidence of differences in seed dormancy among populations of (Bromus sterilis). Weed Research, 40: 467-478.

31- Prisco J.T., Baptista C.R., and Pinheiro Bastos E.J.L. 1992. Hydration, dehydration seed pretretment and its effects on seed germination under water stress conduction. Brazilian Journal of Botany, 15:31- 35.

32- Rashed-mohsel, M.H., Najafi H., and Dokhteat- akbarzadeh M. 2001. Biology and control of weeds. Printing. University of Mashhad., P .89-90. (In Persian)

33- Rostamza M. 2004. Productivity and forage quality of pearl millet (Pennesitum americanum) as affected by soil water deficit and nitrogen fertilization at different vegetative growth stages. PhD thesis. Faculty of Agriculture, University of Tehran, Iran.

34- Rostamza M., Alimadadi A., Sanjabi M.R., and Montazeri F. 2014. The effect of different water stress regimes on early growth stage of Alhagi. 1th International and 13th Iranian Crop Science Congress 3th Iranian Seed Science and Technology Conference. Seed and Plant Improvement Institue. Karaj. Iran.

35- Saeed I.A.M., and H.El-Nadi A. 1998. Forage sorghum yield and water use efficiency under variable irrigation. Irrigation Science, 18: 67–71.

36- Shabana Y.M., Charudattan R., Abou-Tabl A.H., Morales-Payan J.P., Rosskopf E.N., and Klassen W. 2010. Production and application of the bioherbicide agent Dactylaria higginsii on organic solid substrates. Biological Control Journal, 54: 159- 165.

37- Singh S.P. 1997. Chickpea (Cicer arietinum L.). Field Crop Research, 53: 161-170.

38- Webster T.M. and Grey T.L., 2008. Growth and reproduction of Benghal dayflower (Commelina benghalensis) in response to drought stress. Weed Science. 56:561–566.

39- Webster T.M., Grey T.L., Davis J.W., and Culpepper A.S. 2008. Glyphosate hinders purple nutsedge (Cyperus rotundus) and yellow nutsedge (Cyperus esculentus) tuber production. Weed Science, 56:735-742.

40- Winkel T., Renno J.F., and Payne W.A. 1997. Effects of the timing of water deficit on growth, phonology and yield of pearl millet (Pennisetum glaucum) grown in Sahelian conditions. Journal of Experimental Botany, 48:1001-1009.

41- Zabet M., Hosein Zade A.H., Ahmadi A., and Khialparast F. 2003. Effect of water stress on different traits and determination of the best water stress index in mung bean (Vigna radiata). Journal Agriculture Science Iran, 34(4): 889-899.