بهبود کارآیی مدل HYDRUS-2D در اثر اعمال تغییرات زمانی پارامترهای هیدرولیکی خاک

آب و خاک

مقاله 12، دوره 26، شماره 6، اسفند 1391، صفحه 1440-1449   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.19281

نویسندگان

محمدرضا خالدیان؛

چکیده

در دهه‌های اخیر به ‌دلیل کمبود منابع آب، استفاده از آبیاری قطره‌ای رواج یافته است. با توجه به این‌که طراحی و نصب سیستم آبیاری زمان‌بر و هزینه‌بردار است، طراحی باید به‌گونه‌ای باشد تا سیستم بتواند آبِ مورد نیاز گیاه را تأمین کند. امروزه مدل‌هایی وجود دارند که می‌توانند رطوبت خاک را بر اساس شرایط مختلف شبیه‌سازی کنند. در این تحقیق عملکرد مدل HYDRUS-2D با اعمال تغییرات زمانی پارامترهای هیدرولیکی خاک مورد بررسی قرار گرفت. منطقه‌ای در جنوب فرانسه، تحت کشت ذرت و تحت آبیاری با نوارهای قطره‌ای در نظر گرفته شد، و رطوبت خاک توسط یک نوترون‌متر در هر 10 سانتی‌متر از خاک و تا عمق 150 سانتی‌متری اندازه‌گیری گردید و با رطوبت‌های شبیه‌سازی شده با مدل، توسط آماره‌های ریشه‌ی میانگین مربعات خطا (RMSE) و ضریب کارایی مدل (EF) مقایسه شد. با در نظر گرفتن پارامترهای هیدرولیکی خاک، مقادیر RMSE از (cm3/cm3)061/0 به (cm3/cm3)022/0 کاهش و ضریب کارایی مدل از 8% به 88% افزایش یافت. معنی‌دار بودن این اختلافات با نرم‌افزار SPSS سنجیده شد. نتایج نشان داد که تغییرات پارامترهای هیدرولیکی خاک در اولین آبیاری بسیار محسوس بود. این تحقیق نشان داد که مدل HYDRUS-2D در شبیه‌سازی رطوبت اعماق مختلف خاک، عملکرد خوبی دارد. پیشنهاد می‌شود قبل از طراحی سیستم یا اجرای مدیریت آبیاری، کارایی سیستم با این مدل سنجیده شود و بهترین طرح و راهبری سیستم انتخاب گردد.

کلیدواژه‌ها

آبیاری قطره‌ای نواری؛ پارامترهای هیدرولیکی خاک؛ HYDRUS-2D