اثر روش‌‌های مدیریت تلفیقی علف‌‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای (Zea mays L.) در کرمانشاه

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 6، دوره 31، شماره 1 - شماره پیاپی 35، فروردین 1396، صفحه 92-104   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v31i1.52186

نویسندگان

روح اله امینی^* ؛ هادی عبدی؛ عادل دباغ محمدی نسب

دانشگاه تبریز

چکیده

به منظور بررسی اثر روش‌های مدیریتی بر علف‌های هرز، عملکرد دانه و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای، آزمایشی در شهرستان روانسر استان کرمانشاه در سال 1393 به اجرا درآمد. این آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 1- کنترل شیمیایی بهمراه کنترل مکانیکی (کاربرد نیکوسولفورون 80 گرم ماده موثره در هکتار) + کولتیواتور 40 روز پس از سبزشدن) 2- کنترل شیمیایی دیگر بهمراه کنترل مکانیکی (کاربرد مخلوط توفوردی و ام‌سی‌پی‌آ (675 گرم ماده موثره در هکتار)‌ + کولتیواتور40 روز پس از سبزشدن) 3- کنترل زراعی بهمراه کنترل مکانیکی (کشت ماشک گل خوشه‌ای در پاییز + کولتیواتور40 روز پس از سبزشدن) 4- کنترل مکانیکی (کاربرد کولتیواتور در دو مرحله 25 و 40 روز بعد از سبزشدن) 5-کنترل زراعی (کشت مخلوط نخود با ذرت) 6- کنترل زراعی بهمراه کنترل زراعی دیگر (کشت ماشک گل خوشه‌ای در پاییز + کشت مخلوط نخود با ذرت) 7- کنترل شمیایی بهمراه کنترل زراعی (کاربرد 2 مرحله علف‌کش گلایفوسیت (2050 گرم ماده موثره در هکتار) قبل از کشت + کشت مخلوط نخود با ذرت) 8- کنترل زراعی (کاربرد مالچ کلش گندم در پاییز به میزان 2625 کیلوگرم در هکتار) 9- کنترل زراعی (کاربرد مالچ کلش گندم در بهار به میزان 2625 کیلوگرم در هکتار) 10- وجین دستی در کل فصل رشد بودند. همچنین تیمار آلوده به علف‌هرز در کل فصل رشد نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تیمارهای مختلف مدیریت علف‌هرز اثر معنی داری بر وزن خشک علف‌هرز، ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف بلال، تعداد دانه در بلال و عملکرد دانه ذرت در واحد سطح داشتند. کمترین وزن خشک علف‌هرز در تیمار مخلوط توفوردی + ام‌سی‌پی‌آ + کولتیواتور (72 گرم در متر مربع) و بیشترین مقدار آن در تیمارهای کشت مخلوط با نخود (440 گرم در متر مربع) و کاربرد مالچ کلش در پاییز (441 گرم در متر مربع) بدست آمد. بیشترین مقدار ارتفاع بوته، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف بلال و تعداد دانه در بلال در تیمارهای توفوردی + ام‌سی‌پی‌آ + کولتیواتور، نیکوسولفورون+ کولتیواتور و ماشک گل‌خوشه‌ای + کولتیواتور مشاهده شد. بیشترین عملکرد دانه ذرت به ترتیب در تیمارهای توفوردی + ام‌سی‌پی‌آ + کولتیواتور (37/8 تن در هکتار)، نیکوسولفورون + کولتیواتور (5/6 تن در هکتار) و ماشک گل خوشه ای +کولتیواتور (3/6 تن در هکتار) به دست آمد. کمترین عملکرد دانه در تیمارهای کاربرد مالچ در پاییز (95/1 تن در هکتار)، کشت مخلوط با نخود (96/1 تن در هکتار) و ماشک گل خوشه‌ای + کشت مخلوط با نخود (1/2 تن در هکتار) حاصل شد که با تیمار شاهد آلوده اختلاف معنی داری نداشتند. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که کاربرد کولتیواتور در تلفیق با علف‌کش‌ها بیشترین کارایی را در مدیریت علف‌های هرز ذرت داشت.

کلیدواژه‌ها

کشت مخلوط؛ کولتیواتور؛ ماشک گل‌خوشه‌ای؛ مالچ؛ نیکوسولفورون

مراجع

1- Ardakanian V. 1996. The effect of nitrogen on corn competition with weeds.Msc. Thesis, Faculty of Agriculture.Mashhad Ferdowsi University.(in Persian with English Abstract)

2- Banik P., Midia A., Sarkar B.K., and Ghose S.S. 2006.Wheat and chickpea intercropping systems in an additive experiment: Advantages and weed smothering. European Journal of Agronomy, 24:325-332.

3- Barros Jose F.C., Basch G., and Carvalho M.D. 2007. Effect of reduced doses of a post -emergence herbicide to control grass and broad - leaved weeds in no - till wheat under Mediterranean conditions. Crop Protection, 26:1538-1545.

4- Bosnic A.C., and Swanton C.J. 1997. Influence of barnyard grass (Echinocholoa crus- galli) time of emergence and soybean (Glycin max). Weed Scienc, 41:34-37.

5- Cavero J., Zaragoza C., Suso M.L., and Pardo A. 1999. Competition between maize and Daturastramonium in an irrigated field under semi-arid conditions. Weed Research, 39:225-240.

6- Clark A.J., Decker A.M., and Meisinger J.J. 1994. Seeding rate and kill date effects on hairy vetch-cereal rye cover crop mixtures for corn production. Agronomy Journal, 86:1065-1070.

7- Dhima K.V., Vasilakoglou I.B., Eleftherohorinos I.G., and Lithourgidis A.S. 2006. Allelopathic potential of winter cereals and their cover crop mulch effects on grass weed suppression and corn development. Crop Science, 46:345-352.

8- Edwards L., Burney J.R., Richter G., and Macrae A.H. 2000. Evaluation of compost and straw mulching on soil-loss characteristics-in erosion plots of potatoes in Prince Edward Island of Canada. Agriculture, Ecosystem and Environment, 81:217-222.

9- Fateh A., Sharifzade F., Mazaheri D., and Baghestani M.A. 2006. Evaluation of weed competition and planting pattern on corn yield. Research and Development in Agriculture and Horticulture, 19:87-95. (in Persian with English Abstract)

10- Fenandez- Aparicio M., Sillero J.C., and Rubials D. 2007. Intercropping with cereals reduces infection by Orobanche crenata in legumes. Crop Protection, 26:1166- 1172.

1. 11-Food and Agriculture Organization of the United Nations. 2013. http: //apps.fao.org Available

11- Gabriel J.I., and Quemada M. 2011. Replacing bare fallow with cover crops in a maize cropping system: yield, N uptake and fertilizer fate. European Journal of Agronomy, 34:133-143.

12- Hartwing N.L., Ammon H.U. 2002. Cover crops and living mulches. Weed Science, 50:688-699.

13- Hosseini S.A., Rashid Mohasel H., Nasir Mahalati M., and Hajmohammad-Nia Ghalibaf K. 2009. Effects of nitrogen and duration of weed interference on corn yield. Journal of Plant Protection (Agricultural Science and Technology), 23:97-105. (in Persian with English Abstract)

14- Koucheki A., Nasir- Mahallati M., Siahmarghoui A., Gharakhlou J., Rastghou M. and Ghaemi A. 2008. Comparison the effect of different integrated management patterns on weed density and sugar beet yield. Iranian Journal of Agronomic Research, 6:383-394.

15- Kue S., and Jellum E.J. 2002. Influence of winter cover crop and residue management on soil nitrogen availability and corn. Agronomy Journal, 94:501 - 508.

16- Liebman M., Mohler C.L. and Staver C.P. 2004. Ecological management of agriculture weeds. Cambridge University Press, U.K.

17- Lithourgidis A.S., Vasilakoglou I.B., Dordas C.A., and Yiakoulaki M.D. 2006. Forage yield and quality of common vetch mixtures with oat and triticale in two seeding ratios. Field Crops Research, 99:106-113.

18- Lotfi Mavi F., Daneshian J., Baghestani M., Faramarzi A. and ShayestehNia A. 2011. Effect of integrated weed management on yield and yield components of sorghum. Iranian Journal of Agronomic Sciences, 13(4):596-610.

19- Martin R.C., Greyson P.R., and Gordon R. 1999. Competition corn and living mulch. Canadian Journal of Plant Science, 79:579-586.

20- Mohammad Dost Chaman-Abad H., Asghari A., Habibi G.R., and Pourmorad Kalibar B. 2011. The effect of herbicides and plant debris on integrated weed management of potato. Electronic Journal of Crop Production, 4:171-185. (in Persian with English Abstract)

21- Mohammadi G., Javanshir A., Khooie F.R., Mohammadi S.A., and Zehtab-Salmasi S. 2005. Critical period of weed control in chickpea. Weed Research, 45(1):57-63.

22- Mohler C.L., Frisch J.C., and Pleasant J.M. 1997. Evaluation of mechanical weed management programs for corn. Weed Technology, 11:123–131.

23- Najafi B., and Ghadiri H. 2012.Weed control and grain yield response to nitrogen management and herbicides. Journal of Environmental Sciences, 6(16):39-47.

24- Olorunmaiye P.M. 2011. Economic viability of integrated weed management in maize/cassava intercrop in Guinea savanna ecology of Nigeria. Agriculture and Biology Journal of North America, 2(3):522-528.

25- Pouryousef M., Yousefi A.R., Oveisi M., Asadi F. 2015. Intercropping of fenugreek as living mulch at different densities for weed suppression in coriander. Crop Protection, 69:60-64.

26- Ramakrishna A., Tam H.M., Wani S.P., Long T.D. 2006. Effect of mulch on soil temperature, moisture, weed infestation and yield of groundnut in northern Vietnam. Field Crops Research, 95:115-125.

27- Rashed Mohassel M.H., Najafi H., and Akbarzadh M. 2001. Weed Biology and Control. Mashhad Jahad-e Daneshgahi Press: 42-136. (in Persian).

28- Rostami M.H., Madendost M., and Miri H.R. 2009.Weed management of corn (Zea mays L.) to reduce application of herbicide eradican through integrating with mechanical control. The 3rd Weed Science Conference of Iran, weed management and herbicide. 219-222. (in Persian with English Abstract)

29- Rowley M.A., Ransom C.V., Reeve J.R., Black B.L. 2011. Mulch and organic herbicide combinations for in-row orchard weed suppression. International Journal of Fruit Science, 11:316-331.

30- Sabeti P., Minbashi Maine M., and Rivand M. 2013. Assessment of weed damage in grain corn fields. Weed Science Conference. University of Tehran, Karaj. 2-4 September 2013. (in Persian with English Abstract)

31- Semere K., and Frout-Williams R.J. 1997. The effects of maize cultivars and planting patterns of maize-pea intercropping on weed suppression. Brighton Crop Protection Confernce-Weeds.

32- Shahi H., Mirshekari B., Valadabadi A., and Dabbagh Mohammadi Nasab A. 2010. The effect of different weed-infested periods on leaf area index and yield of corn hybrids. Journal of Agricultural Sciences, 4:15-26. (in Persian with English Abstract)

33- Sibuga K.P., and Bandeen J.D. 1980. Effect of green foxtail (Setaria viridis) and lambsquarters (Chenopodium album L.) interference in field maize. Canadian Journal of Plant Science, 60:1419-1425.

34- Teasdale J.R., and Mohler C.L. 1993. Light transmittance, soil temperature, and soil moisture under residue of hairy vetch and rye. Agronomy Journal, 85:673- 680.

35- Theasdale J.R. 1998. Influence of corn (Zea mays) population and row spacing on corn and velvetleaf (Abutilon theophrasti) yield. Weed Science, 46:447-453.

36- Tollenaar M., and Dwyer L.M. 1999.Physiology of maize. In: D. L. Smith and Hamel (eds.). Crop Yield, Physiology and Processes. Springer- Verlag. Pp169-204.

37- Yousefi A.R., and Rahimi, M.R. 2014.Integration of soil-applied herbicides at the reduced rates with physical control for weed management in fennel (Foeniculum vulgare Mill.). Crop Protection, 63:107-112.

38- Zand E., Baghestani M.A, Bitarafan M., and Shimi P. 2007. A Guide for Registered Herbicides in Iran. Mashhad Jahad-e Daneshgahi Press: 40-45. (in Persian).