عوامل موثر بر ورم پستان، فراوانی شیوع پاتوژن‌ها و برآورد پارامترهای ژنتیکی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 10، دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 40، دی 1398، صفحه 513-526   

نوع مقاله: علمی پژوهشی- ژنتیک و اصلاح دام و طیور

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v11i4.76477

نویسندگان

سونیا زکی زاده^{* 1}؛ بهنام صارمی²؛ حسین رشید³؛ مهناز نجفی⁴؛ سیما ساور سفلی⁵

¹موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج

²بخش فنی شرکت سی جی در اروپا، خاورمیانه، آفریقا و روسیه.

³کارشناس مسوول دام سنگین معاونت بهبود تولیـدات دامـی خراسـان رضـوی، مشهد، ایران

⁴آزمایشگاه میکروبیولوژی تشخیصی اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی، مشهد، ایران

⁵سازمان تحقیقات ، آموز ش و ترویج کشاورزی

چکیده

برای مطالعه عوامل موثر بر ورم‌پستان، برآورد پارامترهای ژنتیکی و فراوانی پاتوژن­های بیماری‌زا از 22722 رکورد 6 گله بزرگ خراسان رضوی استفاده شد. تجزیه و تحلیل عوامل محیطی با استفاده از رویه لجستیک نرم­افزار SAS انجام شد. این عوامل شامل اثر گله، سال و ماه زایش، دوره شیردهی، تابعیت درجه اول از تعداد روزهای شیردهی و درجه دوم از نمره سلول­های بدنی بودند. پارامترهای ژنتیکی ورم ‌پستان با درنظر گرفتن اثرات بالا به همراه تعداد روزهای شیردهی و شجره و مدل دوصفته لجیت ASREML، برآورد شدند. شصت نمونه شیر کشت میکروبی شدند. نتایج نشان داد کلیه عوامل محیطی در سطح 1% معنی­دار بودند. در دوره‌های اول تا چهارم شیردهی ورم پستان کاهش و سپس افزایش یافت. میزان ابتلا به بیماری در بهمن‌ماه و در سال­های مورد بررسی کاهش یافته بود که حاکی از بهبود صفت است. وراثت­پذیری ورم ‌پستان، سلول‌های بدنی و همبستگی ژنتیکی و فنوتیپی آنها به ترتیب 008/0±037/0، 0.008±055/0، 112/0±712/0،  و 009/0±062/0 برآورد شد. کشت میکروبی شیر حاکی از بروز الگوهای متفاوت ورم‌پستان وابسته به پاتوژن در مراحل شیردهی بود؛ بطوریکه شیوع E.Coli از نیمه دوم به بعد، استافیلوکوک از ماه پنجم و استرپتوکوک از ماه هشتم تا آخر شیردهی، مشاهده شد. با افزایش هر 10کیلوگرم شیر احتمال ابتلا به استرپتوکوک افزایش یافت؛ آلودگی‌های E.coli در دسته تولید بین 30 تا 40 کیلوگرم مشاهده شدند. بدلیل همبستگی بالا بین شمار سلول‌های بدنی و بیماری ورم ‌پستان، امکان بهبود ژنتیکی گله­های شیری و انتخاب گاوهای مقاوم به بیماری با انتخاب گاوهای با سلول­های بدنی پایین­تر وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

ورم پستان وابسته به پاتوژن؛ کشت میکروبی؛ مولفه های واریانس؛ مدل لجستیک

مراجع

1. Alam, A., C. I. Cho., T. J. Choi., B. Park., J. G. Choi., Y. H. Choy., S. S. Lee, and K. H. Cho. 2015. Estimation of genetic parameters for somatic cell scores of Holsteins using multi-trait lactation models in Korea. Asian Australas. Journal of Animal Scince, 28(3): 303-310.

2. Atyabi, N., M. Vodjgani, F. Gharagozloo, and A. Bahonar. 2006. Prevalence of bacterial mastitis in cattle from the farms around Tehran. Iranian Journal of Veterinary Research, 7(3):76-79.

3. Ayareh, M., and A. Mirzaei. 2014. Factors affecting milk somatic cell count of cows with clinical mastitis. Journal of Veterinary Research, 69(2):127-132. (In Persian)

4. Boettcher, P. J., J. C. M. Dekkers, and B. W. Kolstad. 1998. Development of an udder health index for sire selection based on somatic cell score, udder conformation, and milking speed. Journal of Dairy Science, 81:1157–1168.

5. Caraviello, D. Z. 2004. Selection for Clinical Mastitis and Somatic Cell Count. Dairy Updates. Reproduction and Genetics, No. 613

6. Carlen, E., E. Strandberg, and A. Roth. 2004. Genetic parameters for clinical mastitis, somatic cell score, and production in the first three lactations of Swedish Holstein cows. Journal of Dairy Science, 87(9):3062–3070.

7. Čitek, J., V. Řehout, L. Hanusova, A. Mikova, and I. Jaškova. 2011. Polymorphisms in CGIL4, breeding value for somaticcell count and resistance to mastitis.Czech Journal of Animal Science, 56(7): 301–304.

8. de Haas,Y., H. W. Barkema, and R. F. Veerkamp. 2002. Genetic parameters of pathogen-specific incidence of clinical mastitis in dairy cows. Animal Science, 74: 233-242

9. de Haas Y., H. W. Barkema, and R. F. Veerkamp. 2002. The effect of pathogen-specific clinical mastitis on the lactation curve for somatic cell count. Journal of Dairy Science, 85(5):1314–1323.

10. de Haas, Y., H. W. Barkema, Y. H. schukken, and R. F. Veerkamp. 2003. Genetic associations for pathogen-specific clinical mastitis and patterns of peaks in somatic cell count. Animal Science, 77(2):187-195.

11. Firouzi, R., H. Rajaian, I. Tabaee, and A. Saeedzadeh. 2010. In vitro antibacterial effects of marbofloxacin on microorganisms causing mastitis in cows. Journal of Veterinary Research, 65(1): 51-55. (In Persian)

12. Gharagozloo, F, A. Erfanmanesh, and A. Bahonar. 2001. A survey of milk qualityand occurrence of mastitis by bacteriologicalmethod and somatic cell count (SCC) inindustrial farms around city of Karadj. Pages 95-106 in Proceeding of 1st special committee of milk and dairy industry.

13. Gilmour, A.R., B.R. Cullis, S.J. Welham, and R. Thompson. 2000. ASREML. NSW Agriculture, Orange, Australia.

14. Green, M. J., L. E. Green, Y. H. Schukken, A. J. Bradley, E. J. Peeler, H. W. Barkema, Y. de Haas, V. J. Collis, and G. F. Medley. 2004. Somatic cell count distributions during lactation predict clinical mastitis. Journal of Dairy Science, 87(5):1256–1264.

15. Haile-Mariam, M., M. E. Goddard, and P. J. Bowman. 2001. Estimates of genetic parameters for daily somatic cell count of Australian dairy cattle. Journal of Dairy Science, 84(5):1255–1264.

16. Haugaard K., B. Heringstad, and A. C. Whist. 2012. Genetic analyses of pathogen-specific clinical mastitis in NorwegianRed cows. Journal of Dairy Science, 93(3):1545–1551.

17. Haugaard, K., B. Heringstad, and A. C. Whist. 2013. Genetic associations between somatic cell score and pathogen-specific subclinical mastitis in Norwegian Red cows. Journal of Animal Breeding and Genetics, 130(2):98–105.

18. Heikkilä, A., M., E. Liski, S. Pyörälä, and S. Taponen. 2018. Pathogen-specific production losses in bovine mastitis. Journal of Dairy Science, 101(10):9493–9504.

19. Hemmatzadeh, F., and S. Aghili. 2000. Isolation and identification of antibiotic resistant bacteria from bovine mastitis. Iranian Journal Veterinary Research, University of Shiraz, 1(2): 133-136.

20. Heringstad, B., R. Rekaya, D. Gianola, G. Klemetsdal, and K. A. Weigel. 2003. Bivariate analysis of liability to clinical mastitis and to culling in first-lactation Cows. Journal of Dairy Science, 86(2):653–660.

21. Heringstad, B., D. Gianola,Y. M. Chang, J. Ødega°rd, and G. Klemetsdal. 2006. Genetic associations between clinical mastitis and somatic cell score in early first-lactation cows. Journal of Dairy Science, 89(6):2236–2244.

22. Mostert, B. E., C.Banga, E. Groeneveldand, and F. H. J. Kanfe. 2004. Breeding value estimation for somatic cell score in South African dairy cattle. South African Journal of Animal Scienceو 34 (Supplement 2): 32-34.

23. Nash, D. L., G. W. Rogers, J. B. Cooper, G. L. Hargrove, J. F. Keown, and L. B. Hansen. 2000. Heritability of clinical mastitis incidence and relationships with sire transmitting abilities for somatic cell score, udder type traits, productive life, and protein yield. Journal of Dairy Science, 83(10):2350–2360

24. Nash, D. L., G. W. Rogers, J. B. Cooper, G. L. Hargrove, and J. F. Keown. 2003. Heritability of intramammary infections at first parturition and relationships with sire transmitting abilities for somatic cell score, udder type traits, productive life, and protein yield. Journal of Dairy Science, 86(8):2684–2695.

25. OldeRiekerink, R. G. M., H. W. Barkema, and H. Stryhn. 2007. The effect of season on somatic cell count and the incidence of clinical mastitis. Journal of Dairy Science, 90(4):1704–1715.

26. Reggio, V., B. Portolano, H. Bovenhuis, and S. C. Bishop. 2010. Genetic parameters for somatic cell score according to udder infection status in Valle del Belice dairy sheep and impact of imperfect diagnosis of infection. Genetics Selection Evolution, 42:30. doi: 10.1186/1297-9686-42-30.

27. Rupp, R., and D. Boichard. 1999. Genetic parameters for clinical mastitis, somatic cell score, production, udder type traits, and milking ease in first lactation Holsteins. Journal of Dairy Science. 82:2198–2204.

28. Salaki K, and H. Moradi. 2011. Bacterial agents of mastitis in dairy cow farms in Ilam city. Scientific Journal of Ilam University of Medical Sciences, 20(4): 88-95. (In Persian)

29. SAS Institute Inc. 2009. Base SAS ® 9.2 Procedures Guide. Cary, NC: SAS Institute Inc.

30. Sharifi, H., M. Badaghabadi, M. AdeliSardooei, J. KaboutariKataj, and H. Babaei. 2016. Cumulative incidence of mastitis in dairy herds in Tehran province. Journal of Veterinary Research. 71(3):271-275. (In Persian)

31. Szumilas, M. 2010. Explaining odds ratio. Journal of the Canadian Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 19(3):227-229.

32. Urioste, J. I., J. Franzen, and E. Strandberg. 2010. Phenotypic and genetic characterization of novel somatic cell count traits from weekly or monthly observations. Journal of Dairy Science, 93(12):5930–5941.

33. Vallimont, J. E., C. D. Dechow., C. G. Sattler, and J. S. Clay. 2009. Heritability estimates associated with alternative definitions of mastitis and correlations with somatic cell score and yield. Journal of Dairy Science, 92(7): 3402–3410.

34. Windig , J. J., W. Ouweltjes, J. ten Napel, G. de Jong, R. F. Veerkamp, and Y. De Haas. 2010. Combining somatic cell count traits for optimal selection against mastitis. Journal of Dairy Science, 93(4):1690–1701.

35. Zakizadeh, S., M. A. Abbasi, B. Saremi, H. Rashid. 2018. Factors affecting milk somatic cell Counts and its parameter estimation in Holstein of Khorasan Razavi province by random regression. Iranian Journal of Animal Science Research, 9(4): 471-483. (In Persian)