پی‏جویی مقاومت علف‏های هرز به علف‏کش‏های بازدارنده‏ی استیل کوآنزیم آ کربوکسیلاز (ACCase)، استولاکتات سینتاز (ALS) و اکسین‌های مصنوعی در مزارع گندم شهرستان شوشتر

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 8، دوره 31، شماره 2 - شماره پیاپی 36، شهریور 1396، صفحه 284-295   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v0i0.56555

نویسندگان

الهام الهی فرد^{* 1}؛ ابوالفضل درخشان²؛ حشمت الله زرین جوب³

¹دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

²دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

³کشاورزی و منابع طبیعی رامین

چکیده

برآوردهای انجام شده در مزارع گندم ایران حاکی از آن است که علف‌های هرز کشیده برگی مانند یولاف وحشی و برخی پهن‌برگ‌ها مانند خردل وحشی نسبت به علف‌کش‌های بازدارنده آنزیم استیل کو آنزیم آ کربوکسیلاز (ACCase) و استولاکتات سینتاز (ALS) مقاوم شده اند. بنابراین وضعیت مقاومت به علف‌کش‌های بازدارنده ACCase و ALS در مزارع گندم شهرستان شوشتر در سال 1393 بررسی شد. بدین منظور بذور خردل وحشی، فالاریس و یولاف وحشی از مزارع جمع آوری و نقاط توسط دستگاه GPS ثبت شد. آزمایش‌های غربالگری به دو شیوه بررسی دانهال‌ها در پتری دیش و گیاهچه‌ها در گلدان با غلظت‌های تفکیک کننده و توصیه شده 5 علف‌کش کلودینافپ-پروپارجیل (08/0 ED80=و 25/1ED90=)، تری‌بنورون- متیل (15 گرم ماده موثر در هکتار)، سولفوسولفورون (95/19 گرم ماده موثر در هکتار)، مزوسولفورون- متیل+ آیودوسولفورون- متیل- سدیم+ مفن‌پیر دای اتیل (18 گرم ماده موثر در هکتار) و توفوردی+ ام سی پی آ (200 گرم ماده موثر در هکتار) انجام شد. نتایج نشان داد که توده‌های خردل وحشی به میزان 68 درصد نسبت به آیودوسولفورون- متیل- سدیم + مزوسولفورون- متیل + مفن‌پیر دای‌اتیل، 86 درصد تری بنورون-متیل و سولفوسولفورون و صفر درصد توفوردی مقاوم بودند. توده‌های یولاف وحشی و فالاریس به‌میزان 87 درصد و 68 درصد نسبت به علف‍کش کلودینافپ-پروپارجیل مقاوم بودند.

کلیدواژه‌ها

سیستم موقعیت‌یاب جهانی؛ غربالگری؛ غلظت تفکیک‌کننده و توصیه‌شده

مراجع

1- Aghajani Z., Zand E., Baghestani M.A. and Mirhadi M.J. 2009. Resistance of wild oat (Avena ludoviciana Durieu) populations to iodosulfuron + mesosulfuron herbicide. Iranian Journal of Weed Science, 6(1):79-93. (In Persian with English abstract)

2- Beckie H.J. 2007. Beneficial management practices to combat herbicide-resistant grass weeds in the Northern Great Plains. Weed Technology, 21(2): 290-299.

3- Bena Kashani F., Zand E., Mohammad Alizadeh H. and Fereidoonpoor M. 2006. Investigation on herbicide resistance of wild oat (Avena ludoviciana) biotypes in Fars. p. 490–494. Proceeding of the 1th Iranain Weed Science Congress, 25-26 Jan. 2006. Plant Pest and Disease Research, Tehran, Iran. (In Persian with English abstract)

4- Derakhshan A., Najari Kalantari N., Gherekhloo J. and Kamkar B. 2015. Wild mustard (Sinapis arvensis) and annual bastardcabbage (Rapistrum rugosum) resistance to tribenuron-methyl in Agh Ghala. Journal of Plant Protection, 29(2):199-205. (In Persian with English abstract)

5- Derakhshan A. and Gherekhloo J. 2012. Tribenuron-methyl resistant turnipweed (Rapistrum rugosum) from Iran. p.72. Proceeding of the 6th International Weed Science Congress. 17-22 Jun. 2012. Hangzhou, China.

6- Elahifard E., Rashed Mohassel M.H., Zand E., and Nassiri Mahallati M. 2008. The investigation of the resistance against fenoxaprop – P – ethyl herbicide in little seed canarygrass (Phalaris minor). Agriculture and Natural Resources Science of Gorgan, 14(6): 53-61. (In Persian with English abstract)

7- Forouzesh A., Zand E., Soufizadeh S. and Samadi Foroushani S. 2015. Classification of herbicides according to chemical family for weed resistance management strategies- An update. Weed Research, 55(4):334-358.

8- Gherekhloo J., Oveisi M., Zand E. and De Prado R. 2015. A review of herbicide resistance in Iran. Weed Science, 64(4):551-561.

9- Gherekhloo J. and Derakhshan A. 2012. Investigating cross resistance of resistant-Phalaris minor to ACCase herbicides. Weed Research Journal, 4(1):15-25. (In Persian with English abstract)

10- Gherekhloo J., Rashed Mohassel M.H., Nassiri Mahallati M., Zand E., Ghanbari A., Osuna M.D. and De Prado R. 2011. Confirmed resistance to aryloxyphenoxypropionate herbicides in Phalaris minor populations in Iran. Weed Biology and Management, 11 (1): 29-37.

11- Gherekhloo J. 2008. Tracing resistant Phalaris minor populations and studying their resistance mechanisms to aryloxyphenoxy propionate herbicides in Fars and Golestan wheat fields. PhD Thesis. Ferdwosi University of Mashhad.

12- Gherekhloo J., Reshed Mohassel M.H., Nassiri Mahallati M., Zand E., Ghanbari A. and De Prado R. 2008. Greenhouse assay for detecting littleseed canarygrass to aryloxyphenoxypropionate. Field Crop Research, 6(2):353-361. (in Persian with English abstract)

13-Heap I.M. 2016. International Survey of Herbicide Resistant Weeds. Available at http://www.weedscience.org/summary/MOASummary.asp. (visited 24 December 2016).

14- Hull R. and Moss S.R. 1999. The Rothamsted rapid resistance test for detecting herbicide-resistance in black-grass, wild-oats and Italian rye-grass. Available at http://www.rothamsted.ac.uk/black-grass-and-herbicide-resistance/rothamsted-rapid-resistance-test-detecting-herbicide-resistance. (visited 26 December 2016).

15- Lotfifar O., Allahdadi I., Zand E., Akbari G.A. 2013. Investigating resistance of wild mustard (Sinapis arvensis) populations to acetolactate synthase inhibiting herbicides in wheat fields of Khoozestan, Gorgan and Kermanshah provinces. Iranian Journal of Weed Science, 9(2):141-157. (in Persian with English abstract)

16- Mallory-Smith C.A., Thill D.C. and Dial M.J. 1990. Identification of sulfonylurea herbicide-resistant prickly lettuce (Lactuca serriola).Weed Technology, 4 (1):163–168.

17-Moss S.R., Perryman S.A.M. and Tatnell L.V. 2007. Managing Herbicide –resistance blackgrass (Alopecurus myosuroides) theory and practice. Weed Technology, 21(2):300-309.

18-Primiani M., Cotterman M.J.C. and Saari L.L. 1990. Resistance of kochia (Kochia scoparia) to sulfonylurea and imidazolinone herbicides. Weed Technology, 4(1):169–172.

19- Rastgoo M. 2007. Detecting of Avena ludoviciana resistant to aryloxyphenoxy propionate herbicides in wheat fields of Khuzestan province. PhD Thesis. Ferdwosi University of Mashhad.

20- Rastgoo M., Rashed Mohassel M.H., Kavoosi H., Mirshamsi Kakhki A. and Zand E. 2012. Molecular investigation of resistance to aryloxyphenoxy propionate in wild oat (Avena ludoviciana Durieu) populations of Khuzestan wheat fields. Iranian Journal of Field Crops Research, 10(2):270-276. (In Persian with English abstract)

21- Ritz C. and Streibig J.C. 2005. Bioassay analysis using R. Journal of Statistical Software, 12 (5): 1-22.

Tharayil – Santhakumar N. 2003. Mechanism of Herbicide Resistance on Weeds. Plant and Soil Science University of Massachusetts Amherst, MA. http:// www.weedresearch. com /paper/Mechanism %20 of %20 Herbicide %20 resistance. PDF. Visited: 2012/09/22.

22- Topuz M., Nemli Y., Fatima T., and Mattoo A.K. 2015. Seed dormancy is modulated in recently evolved chlorsulfuron-resistant Turkish biotypes of wild mustard (Sinapis arvensis). Frontiers in Chemistry, 3:46.

23- Zand E., Baghestani M.A., Nezam Abadi N. and Shimi P. 2011. Herbicides and important Weeds of Iran. Markaze Nashre daneshgahi Press, Tehran.

24- Zand E., Baghestani M.A., Bena Kashani F. and Dastaran F. 2010. Investigating efficiency of some herbicides in control of resistant and susceptible wild oat (Avena ludoviciana Durieu) biotypes to acetyl -CoA carboxylase. Journal of Plant Protection, 24(3):242-251. (in Persian with English abstract)

25- Zand E., Bena Kashani F., Soufizadeh S., Ebrahimi M., Minbashi, M., Dastaran F., Poorbayge M., Jamali M., Maknali, A., Younesabadi, M., Diehimfard R., Forouzesh, S. 2009. Study on the resistance of problematic grass weed species to clodinafop propargyl in wheat in Iran. Environmental Sciences, 6(4):145-160.

26- Wrzesinska B., Kierzek R. and Obrepalska-steplowska A. 2016. Evaluation of six commonly used reference genes for gene expression studies in herbicide resistant Avena fatua biotypes. Weed Research, 56(1):1-9.