ارزیابی مقاومت نسبی 30 ژنوتیپ پاکوتاه محلب به چهار گونه‌ی فیتوفتورا در گلخانه و باغ

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 5، دوره 31، شماره 3 - شماره پیاپی 37، مهر 1396، صفحه 445-455   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v31i3.57014

نویسندگان

محمد حاجیان شهری^{* 1}؛ ابراهیم گنجی مقدم²؛ حمید افضلی¹

¹مرکز تحقبقات کشاورزی خراسان رضوی

²مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

چکیده

محلب پایه مهمی برای گیلاس و آلبالو محسوب می‌شود. این پایه در خاک‌های سبک‌، آهکی‌، سنگلاخی از سازگاری خوبی برخوردار است‌. اما به پوسیدگی ریشه ناشی از فیتوفتورا حساس می‌باشد. لذا این تحقیق با هدف ارزیابی عکس‌العمل 30 ژنوتیپ پاکوتاه گزینش شده محلب به بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه ناشی از چهار گونه قارچ فیتوفتورا (Phytophthora cactorum،P. nicotinae ، P.citricola و P.citrophthora) توسط آزمون‌های گلخانه‌ای و صحرایی انجام گردید. در این پژوهش، آزمایش گلخانه‌ای برای ارزیابی ژنوتیپ‌ها، در قالب طرح آزمایشی کاملاً تصادفی با 5 تکرار انجام و آزمایش باغی نیز برای ارزیابی ژنوتیپ‌ها بر اساس تلقیح گونههای مختلف فیتوفتورا به تفکیک در زیر پوست طوقه نهال‌های کاشته شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 5 تکرار انجام گردید. نتایج ارزیابی صفات مورد بررسی ژنوتیپ‌ها در گلخانه نشان داد که ژنوتیپ‌های 100 ، 155، 162، 171، 188،194، 199، 200، 224 و 266 کمترین حساسیت را نسبت به گونه‌های P. nicotianae ،P.citricola، P.cactorum و P.citrophthora دارند. همچنین نتایج آزمون ارزیابی ژنوتیپ‌ها در باغ، کمترین سطح نکروز بافتی در روی طوقه نهال‌ها به گونه‌های فیتوفتورای مورد برررسی را در بین ژنوتیپ‌های 106، 139، 162، 188، 195، 224، 266 و 270 نشان داد. نتایج کلی این تحقیق نشان داد بیماریزاترین گونه‌های فیتوفتورا روی ژنوتیپ‌های محلب P.citricola و P.cactorum بودند و سه ژنوتیپ 266، 224 و 188 بیشترین پتانسیل مقاومت به گونه‌های P. nicotianae، P.citricola، P.cactorum و P.citrophthora را داشتند.

کلیدواژه‌ها

پایه؛ پوسیدگی طوقه و ریشه؛ گیلاس

مراجع

1- Ahmadi K., Gholizadeh H., Ebadzadeh H., Hoseinpour R., and Hatami F. 2015. Agricultural statistics. Horticultural Products. 3thEd, Ministry of Agricultural Jihad 147pp.

2- Alizadeh A., and Agha-rafiei S.H. 1998. Investigate the causes of mortality stone fruit trees in Tehran. In: Proceeding of 13th Iranian Plant Protection Congress, August 1998.

3- Banihashemi Z., and Sartipi A. 2004. Identification of Phytophthora Species Associated with stone fruits crown rot in Fars province and reaction of certain rootstock to P. cactorum. Science and Technology of Agricultural and natural Resources 8:241-249.

4- Bielenin A., and Jones A.I. 1984. Prevalence and pathogenicity of Phytophthora spp. from Sour Cherry trees in Michigan. Plant Disease 72:433- 476.

5- Broadbent P., and Gollnow B.I. 1992. Selecting disease-tolerant citrus rootstocks for Australia. Proc.Int Soc. Citricult. 2:758–764.

6- Chitzanidis A., and Stylianidis D.C. 1987. Seasonal fluctuation in extent of colonization of rootstock GF677 by three Phytophthora species. In: Programme de recherche Agrimed (Eds), 7e Colloque du Grempa Groupe de recherche et d etude mediterraneen pour le pistachier et l, amandier, Espagne. pp. 87-90. CCE.

7- Elena K., and Tsipouridis K. 2000. Evaluation of Resistance of Stone Fruit Rootstocks to Phytophthora Crown Rot. Phytopathology 148:365-369.

8- Exadaktylou E., and Thomidis T. 2005. Susceptibility of Gisela 5 and Maxma 14 cherry rootstocks to four Phytophthora species. Scientia Horticulturae 106:125–128.

9- Feichtenberger E., Zentmeyer G.A., and Menge J.A. 1984. Identity of Phytophthora isolated from milkweed vine. Phytopathology 17:50–55.

10- Holevas C.D., Gavalas N.A., Chitzanidis A., Kouyea H., Tjamos E.C., Pappas A.C., Elena K., Theohari I., Kornarou E., Panagopoulos C.G., Psallidas P.G., Alivizatos A.S., Hudson T., Hartman E.K., and Davies T.F. 1990. Plant propagation principles and practices. 5th ed., Prentice Hall International Inc., New jersey, USA.

11- Jeffers S.N., and Martin S.B. 1986. Comparison of two media selective for Phytophthora and Pythium species. Plant Disease 70:1038–1043.

12- Matheron M.E., and Mircetich, J.C. 1985. Seasonal variation in susceptibility of Juglans hindsii and paradox rootstocks of English walnut trees to P. citricola. Phytopathology 75:970–972.

13- Mircetich M.S., and Matheron M.E. 1976. Phytophthora root and crown rot of cherry trees. Phytopathology 66:549–558.

14- Mozafarian V. 2005. Trees and shrubs of Iran. Published by Farhang Moaser. 1003pp.

15- Pandidou M.E. 1973. Fungus-host Index for Greece, 382 pp. Benaki Phytopathological Institute, Athens.

16- Ribeiro O.K., and Baumer J.S. 1977. Techniques for sporangia production of Phytophthora megasperma isolates Phytophthora News letter 5:42–43.

17- Sajadinejad M., Ershad J., Mirabolfathi M., and Zamanizadeh H. 2011. Identification of Phytophthora species the causing root and crown rot of cherry trees in Tehran province. Iranian Journal of Plant Pathology 46:81-88.

18- Sharifi H., Bouzari N., and Keshavarz M. 2015. Evaluation of Relative Resistance in Five Stone Fruit Rootstocks to Phytophthora cactorum and P. drechsleri. Seed and Plant Improvement Journal 31:307-323.

19- Thomidis T. 2001. Testing variability in pathogenicity of Phytophthora cactorum,

P. citrophthora and P. syringae to apple, pear, peach, cherry and plum rootstocks. Phytoparasitica 29:47–49.

20- Thomidis T., Cullum J., Elena K., and Jeffers S.N. 2001. Relative resistance of four peach rootstocks to Phytophthora cactorum and P. megasperma. Phytopathology 149:599-604

21- Thomidis T., Karayiannis I., and Tsipouridis C. 2008. Suceptibility of thirty cherry genotypes on Phytophthora cactorum, P. citrophthora, P. citricola and P. parasitica. Phytopathology 156:446-451

22- Thomidis T., and Sotiropoulos T. 2003. Pathogenicity of 11 Phytophthora species on CAB-6P Cherry root stock. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science 31:355–360

23- Wilcox W.F., and Mircetich S.M. 1985. Pathogenicity and relative virulence of seven Phytophthora spp. On Mahlaleb and Mazzard Cherry. Phytopathology 75:221- 226.