بررسی تاثیر محلولپاشی نانوکلات‌های آهن و مس بر صفات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی گل نرگس رقم جونکی(Psedudonarcissus narcissus cv. Jonquil)

علوم باغبانی

مقاله 8، دوره 33، شماره 2، شهریور 1398، صفحه 257-272   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v0i0.73396

نویسندگان

فرشته کامیاب^* ؛ حمید محمدی

دانشگاه آزاد رفسنجان

چکیده

گل نرگس یکی از مهمترین گیاهان زینتی در دنیا می­باشد. یکی از مهمترین مشکلات در تولید گیاهان زینتی، کمبود عناصر کم­مصرف می­باشد که در بیشتر خاک‌های قلیایی مناطق ایران وجود دارد. مس و آهن به عنوان  عناصر کم­مصرف ضروری برای رشد و نمو طبیعی گیاه در بسیاری از واکنش‌های فیزیولوژیکی دخالت دارند. جهت بررسی اثر نانوکلات­­های آهن و مس بر برخی صفات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی گل نرگس رقم جونکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک­های کامل تصادفی با دو فاکتور نانو کلات آهن در 4 سطح (صفر، 1، 2 و 3) گرم در لیتر و نانو کلات مس در 3 سطح (صفر، 1 و 2) گرم در لیتر در 3 تکرار اجرا شد. پیاز­های کشت شده درمحدوده وزنی 8-10 گرم در تاریخ 25 شهریور کشت شدند. کودها از شرکت نانو پژوهش تهیه شدند و محلولپاشی هر یک از این کودها به صورت جداگانه در سه مرحله انجام گرفت. مرحله اول آبان ماه زمانی که پیازها دارای سه برگ بودند و مرحله دوم دی ماه حدود یک هفته قبل از گلدهی و مرحله سوم بعد ازگلدهی به فواصل 45 روز یکبار صورت گرفت. صفات مختلف ارتفاع بوته، تعداد، طول و عرض برگ، وزن و قطر پیاز، تعداد، قطر و وزن پیازچه­ها، ارتفاع و قطر ساقه گل، تعداد، قطر و وزن تر و خشک گلچه، عمر گلجای و میزان غلظت مس، آهن، کلروفیل، مواد جامد محلول و پروتئین در برگ اندازه­گیری شدند. نتایج آزمایش نشان داد که میزان غلظت آهن و مس با افزایش غلظت کاربرد این میکروالمنت­ها در برگ افزایش یافت که نشان دهنده جذب بالای این کود نانو از طریق برگ می­باشد. مصرف آهن 2 گرم درلیتر و مس 5/0 گرم در لیتر بیشترین میزان رشد رویشی از جمله افزایش اندازه بوته، برگ، پیاز و پیازچه شد و دلیل اصلی این افزایش رشد جبران کمبود جذب عناصر کم مصرف در خاک قلیایی می­باشد که با محلولپاشی از طریق برگ جبران شده است و مکانیسم­ها و فرایند­هایی که آهن و مس در انجام آنها دخالت داشته بهتر صورت گرفته­اند. رشد زایشی مثل  ارتفاع و قطر ساقه گل، تعداد، قطر و وزن تر و خشک گلچه و عمر گلجای نیز با کاربرد این نانو کود بهبود یافت که تاثیر مس بر کاهش اثرات مضر استرس در مطالعات متعدد ذکر شده است. همچنین این تیمار باعث بیشترین میزان پروتئین، کلرو وفیل و مواد جامد محلول در برگ‌های گل نرگس شد که افزایش کلروفیل و پروتئین می­تواند به علت نقش اصلی آهن در ساخت کلروفیل و فعال کردن آنزیم نیترات ردوکتاز باشد. مس نیز نقش موثری در تولید تعداد زیادی آنزیم­ها دارد که عملکردهای متابولیکی متفاوت را به عهده دارند. بنابراین نتایج این آزمایش جذب موثر این نانوکلات از طریق برگ را نشان داده و این نکته قابل توجه است که غلظت بالای مصرف این کود می­تواند اثر منفی بر رشد داشته و باید در میزان مصرف دقت شود و محلولپاشی نانو کلات­های آهن 2 در هزار توام با مس 5/0 در هزار برای بهبود رشد رویشی و زایشی گیاه نرگس مخصوصا در خاک‌های قلیایی توصیه می­شود.

کلیدواژه‌ها

پیاز؛ پیازچه؛ عمر پس ازبرداشت؛ گل نرگس؛ نانوکلات

مراجع

1-Azarpour E., AsghariJ., Bozorgi H.R. and Kamalpour G. 2013. Foliar Spraying of Ascophyllum nodosum Extract, Methanol and Iron Fertilizers on Fresh Flower Cover yield of Saffron plant (Crocus sativus L.). International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 5 (17): 1854-1862.

2-Barmen D. and Pale P. 1993. A note of effects of micronutrients on growth and yield of tuberose. Horticulture Journal, 6 (1): 69-70.

3-Barman D. and De L. 1997. Efficacy of split application of nitrogen on growth and yield of tuberose. Journal of Hill Research, 10 (1): 67-68.

4-Bradford M. N. 1979. A rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principles of protein-dye binding. Annual Biochemistry, 72: 248-254.

5- Campbeel W.H. 1999. Nitrate reductase , structure, function and regulation. Annual Review Plant Physiol Plant Molecular Biology, 50: 277-303

6-De L.C. and Dhiman K.R. 2001. Effect of leaf manures, potassium and GA3 on growth, flowering and longevity of tuberose. Journal of Ornamental Horticulture, 4(1): 50-52.

7-Dole J. and Wilkins H., 1996. Floriculture (principle and species). Prentice Hall Press, USA.

8-Fageria N.K., Baligar V.C. and Wright R.J. 1990. Iron nutrition of plants: An overview on the chemistry and physiology of its deficiency and toxicity. Pesquisa Agropecuaria Brasileira, 25(4): 553-570

9-Jones, J.R., Wolf, J.B. and Mills, H.A. 1991. Plant Analysis Handbook: A Practical Sampling Preparation Analysis and Interpretation Guide. Micro Macro Publishing Inc. Athens, Georgia, USA.

10-Hokm Abadi H., Heideri nezhad A., Barfie R., Nazaran M., Abutalebi A. 2006. A new iron chelate introduction and effect of photosynthesis of pistachio. 27 th International Horticultural Congress, Seoul. Korea, August. 13-19.

11-Hosseini M., Sadeghian B., Aghamiri S.A. 2004. Influence of foliar fertilization on yield of saffron (Crocus sativus L.): I International Symposium on Saffron Biology and Biotechnology [in Persian with EnglishSummary].

12-Hyrayama T. and Alensn G. M. 2000. Ethylene captures a metal. Metal ions are involved in ethylene perception and signal transduction. Plant cell physiology, 41: 548-555

13-Kim S. H. and Kronstad G.W. and Ellis B.E. 1996. Purification and characterization phenyl alanine ammonia lyase from Ustilago maydis. Phyto Chemistry, 43: 351-357.

14-Kumar M. and Chattopadby T.K. 2001. Effect of zinc, copper and iron fertilization on tuberose. Journal of Interacademicia, (5): 180-185.

15-Layegh haghighi M., Hassanpour Asil M. and Abbaszadeh B. 2016. Effect of nano chelated iron on essential oil percentage and essential oil compounds of Rosa damascene Mill. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 32 (1): 138-147

16- Lidon F. 1997. Effect of copper toxicity on growth, uptake and translocation of metal in corn plant. Plant Science, 16: 1449-1464.

17-Meidner, H. 1984. Class experiments in plant physiology. British LibraryCataloguing in Publication Data, London:

18-Moraes-Cerdeira R.M., Burandt C.L., Bastos J.K., Nanayakkara D., Mikell J., Thurn J. and McChesney J.D.,1997. Evaluation of four Narcissus cultivars as potential sources for galanthamine production. Planta Medica, 63(5): 472-474.

19-Naderi M.R. and Danesh-Shahraki A. 2013. Nano fertilizers and their roles in sustainable agriculture. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 5(19): 2229-2232.

20-Nair R., Varghese S.H., Nair B.G. Maekawa, T. Yoshida Y. and Sakthi Kumar D. 2010. Review: Nano particulate material delivery to plants. Plant Science, 179: 154-163.

21-Prasad T.N.V.K.V., Sudhakar P., Sreenivasulu Y.,Latha P., Munaswamy V., Raya Reddy K., Sreeprasad T.S., Sajanlal P.R. and Pradeep T. 2012. Effect ofnanoscaleszink oxide on the germination, growth and yield of peanut. Journal Plant Nutrition., 35(1): 905-927.

22-Pandey A.C., Sanjay S.S. and Yadav R.S. 2010. Application of ZnO nanoparticles in influencing thegrowth rate of cicerarietinum L. J Exp Nano. 5, 488-497.metabolism of growing Spinach. Biological Trace Element Research,110: 179-190.

23-Peyvandi M., Parande H.and Mirza M. 2011.Comparison of nano Fe chelate with Fe chelate effect on growth parameters and antioxidant enzyme activity of Ocimum basilicum. Biotechnology Journal, 4(2): 89-99 (In Farsi)

24-Raven J.A., Evants M. C.W and Corb R.E. 1999. The role of the trace metals in photosynthetic electron transport in o2 evolving organism. Photosynthesis Research, 60: 116- 149.

25-Renaue B., Nebauer S.G., Sanchez M. and Molina R.V. 2012. Effect of corm size and water stress on photosynthesis and biomass petitioning during the vegetative growth of saffron . Industrial Crops and Products, 39: 40-46.

26-Rivero R.C., Rodrigoez Z.R. and Romero C.E. 2003. Effect of storage condition on nutrient retention in several varieties of potatoes. Food Chemistry, 80: 445-450.

27-Roosta, H.R. and Mohsenian M. 2012. Effects of foliar spray of different Fe sources on pepper (Capsicum annumL.) plants in aquaponic system. Scientia. Horticulturae, 146: 182-191.

28- Roosta H.R. and Pourebrahimi M. 2015. Effects of bicarbonate and different Fe sources on vegetative growth and physiological characteristics of bell pepper (Capsicum annuum L.) plants in hydroponic system. Journal of Plant Nutrition, 38(3): 397-416.

29-Roosta H.A., Rzakhani D., Raghami M.R., Esmaeilizadeh M. 2017. Comparison of the effect of nano Fe chelate with Fe-chelate on growthand physiological characteristics of two cultivars of pepper underalkaline conditions in soilless culture system Journal oF. Science & Technology Greenhouse Culture, 8 (1): 35-54

30-Shorrocks V.M. and Alloway B.J. 1988. Copper in plant, Animal and Human nutrition. International Copper Research Association, 99 P.

31-Somogy M. 1952. Notes on sugar determination. Journal of Biological Chemistry, 195:19-29.

32-Temprini O., Rea R., Colla G. and Rouphael Y. 2009. Evalluation of saffron production in Italy: effect of age of saffron field and plant density. Journal of food, Agriculture and Environment, (1): 19-23.

33-Van Assche F. and clijsters H. 1990. Effects of enzymes activity in plants. Plant cell and Environment Journal, 13: 195-206.

34-Yang F., Hong F.S., You W. J., Liu C., Goa F.Q., Wu C., Yang P. 2006. Influence of nano anaase Tio2 on the nitrogen metabolism of growing Spinach. Biological Trace Element Research, 110: 179-190.

35-Zhu H., Han J., Xiao J.Q., Jin,Y. 2008. Uptake, tranclocation and accumulation of manufactured iron oxide nanoparticles by pumplcin plants. Journal of Environmental Monitoring, 10(11): 713-717.

36-Zhang F. and Zuo Y. 2011. Soil and crop management strategies to prevent iron deficiency in crops Journal Plant Soil, 339: 83-93.

37-Raven J.A., Evans M.C.W. and Korb R.E. 1999. The role of trace metals in photosynthetic electron transport in O2-evolving organisms. Photosynthesis Research, 60: 111-149.